Page 34 - kpi20350
P. 34
33
รูปแบบต่าง ๆ ของการสร้างความปรองดอง
การศึกษาการสร้างความปรองดองกระท าได้ในหลายแง่มุม และสามารถศึกษาได้จาก 1)ระดับหน่วย
(units) แบ่งได้เป็น ระหว่างปัจเจกบุคคลด้วยกัน หรือรัฐกับปัจเจก 2)ระดับมิติของความปรองดอง
(dimension of reconciliation) เช่น การยอมรับผิด การขอโทษ การชดเชย การให้อภัย และ 3)ระดับ
กิจกรรมที่เป็นทางการกับไม่เป็นทางการ (Abu-Nimer, 2001)จากที่กล่าวมา การศึกษาการสร้างความ
ปรองดองสามารถศึกษาได้ในระดับหน่วย ระหว่างรัฐกับปัจเจก และปัจเจกบุคคลด้วยกันเอง กรณีความรุนแรง
ที่เกิดขึ้นระหว่างรัฐกับปัจเจกที่มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนของคนเป็นจ านวนมาก สามารถจัดการปัญหาด้วย
แนวคิดยุติธรรมในระยะเปลี่ยนผ่าน (Transitional Justice) รูปแบบของความยุติธรรมในระยะเปลี่ยนผ่าน
เช่น นิรโทษกรรม คณะกรรมการแสวงหาความจริง การฟ้องคดีอาญา การชดเชย การปฏิรูปสถาบัน เป็นต้น
ส่วนกรณีความรุนแรงระหว่างปัจเจกบุคคลด้วยกันเอง สามารถจัดการปัญหาด้วยแนวคิดยุติธรรมสมานฉันท์
(Restorative Justice) รูปแบบในการพูดคุยกันเพื่อหาข้อตกลงร่วมกันและเพื่อการเยียวยาเหยื่อนั้นมีหลาย
รูปแบบ อาทิ การไกล่เกลี่ยระหว่างผู้เสียหายกับผู้กระท าผิดในคดีอาญา 2. การประชุมกลุ่มครอบครัว
(Family Group Conference) 3. การประชุมกลุ่มล้อมวง (Sentencing Circle) 4. คณะกรรมการบูรณาการ
ชุมชน (Community Reparative Board) สิ่งที่ส าคัญมากไปกว่ารูปแบบในการพูดคุยกันนั้น สุวัจฉรา เปี่ยม
ญาติและ อังคณา บุญสิทธิ์ (2551) เห็นว่าคือการตระหนักในโครงสร้างอ านาจที่ไม่เท่าเทียมระหว่างเพศ
สถานภาพทางสังคม วัย ชนชั้นทางเศรษฐกิจ ต้องระวังไม่ให้เป็น “กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์เทียม
(Fake Restorative Justice) กล่าวคือมีการใช้อ านาจที่น าไปสู่การจ ายอม มิใช่การยอมรับ กระบวนการ
ยุติธรรมเชิงสมานฉันท์เป็นมากกว่ากระบวนการหรือวิธีการ แต่เป็นปรัชญาของการด าเนินชีวิต จึงน าไปใช้ใน
โรงเรียน ครอบครัว และทุกหน่วยของสังคม และไม่ว่าจะใช้รูปแบบใดก็ตาม มีหลักการส าคัญร่วมกันคือ ต้อง
มีการประชุมพบปะกันของทุกฝ่าย ท าให้ได้รู้จักตัวตนซึ่งกันและกันไม่ใช่ด้วยการประทับตรา (Stereotype)
และผู้กระท าผิดยังต้องมีการรับโทษโดยผู้กระท าผิดรู้สึกว่าสมควรได้รับโทษนั้นด้วยความเต็มใจ
ขั้นตอนการสร้างความปรองดอง
การสร้างความปรองดองมีขั้นตอนที่อาจน ามาพิจารณาเพื่อน าไปประยุกต์ใช้ในแต่ละสังคมได้ แต่
ไม่ได้เป็นสูตรส าเร็จและไม่ได้เป็นเส้นตรงที่ต้องไปตามล าดับขั้นตามนี้เสมอไป Luc Huyse ศาสตราจารย์วิชา
สังคมวิทยาและสังคมวิทยากฎหมาย จากมหาวิทยาลัยกฎหมาย Leuven เห็นว่ามี 3 ขั้นตอนคือ (สถาบัน
พระปกเกล้า, 2555)
กันระหว่างคนไข้กับโรงพยาบาล ไม่เกิดการฟ้องร้องและคนไข้บางคนพูดว่ารักโรงพยาบาลแห่งนี้ ขอบคุณที่มีการเยียวยาและ
ติดตามผลเป็นอย่างดี
