Page 36 - kpi20350

35

ในการสร้างความปรองดองหรือสร้างสันติภาพ ควรใช้แนวทางที่ผสมผสาน มีการบูรณาการศาสตร์ต่าง ๆ เข้า

มาร่วมเพื่อแก้ไขปัญหาได้ดีที่สุด และใช้แนวทางที่เน้นผู้น าระดับต่าง ๆ (แนวตั้ง) ในการแก้ไขปัญหาร่วมกัน
ร่วมกับการใช้แนวทางเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นระบบ ที่ใช้ตัวแบบ SAT ซึ่งประกอบด้วย การเน้นแก้ที่โครงสร้าง

สังคมเพื่อให้ประชาชนเข้าถึงทรัพยากร (แนวนอน) การเน้นปรับเปลี่ยนทัศนคติไปสู่ทางสร้างสรรค์ร่วมกัน และ

การเน้นแก้ที่ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลชั้นน าให้มีสัมพันธภาพต่อกันดีขึ้น

1.แนวทางผู้น้าระดับต่าง ๆ

Lederach (1997) เสนอแนวทางในการสร้างความปรองดองผ่านผู้น าใน 3 ระดับ ประกอบด้วย

ผู้น าระดับบน ระดับกลางและระดับล่าง แต่ผู้น าระดับที่ให้ความส าคัญมากเป็นพิเศษคือผู้น าระดับกลาง
(นักวิชาการ สื่อมวลชน องค์การพัฒนาเอกชน) เนื่องจากมีศักยภาพในการเข้าถึงทั้งผู้น าระดับบน และระดับ

ล่าง ผู้น าระดับบนจะมีผู้น าที่เกี่ยวข้องจ านวนน้อยที่สุด ระดับกลางรองลงมาและระดับล่างจะมีจ านวนผู้น า

มากที่สุด ผู้น าระดับบนจะมีผู้น าทีเกี่ยวข้องคือผู้น าระดับสูงสุดของรัฐบาล ทหาร นักการเมือง ผู้น าศาสนา แต่
มีข้อจ ากัดที่จะต้องไม่ยอมรับข้อเสนอที่ท าให้คนรู้สึกว่าอ่อนแอ ผู้น าระดับกลางเป็นที่ยอมรับจากสังคม หรือมี

สถานะ ต าแหน่งและสามารถเชื่อมประสานได้กับทั้งผู้น าระดับบนและผู้น าระดับล่าง เช่น ผู้น าชาติพันธุ์
ศาสนา นักวิชาการ ผู้น าภาคประชาสังคม ส าหรับผู้น าระดับล่าง เช่น ผู้น าชุมชน ภาคประชาสังคมในชุมชน

เจ้าหน้าที่ด้านสุขภาพ ผู้น าในค่ายผู้ลี้ภัย นักพัฒนาชุมชน สอดคล้องกับที่ Abu-Nimer (2001) เห็นว่าการ
สร้างความปรองดองในสังคมจะประสบความส าเร็จถ้าได้รับความร่วมมือจากทั้งภาครัฐและภาคประชาชน แต่

ที่ส าคัญมากเป็นพิเศษคือผู้น าที่ได้รับการยอมรับจากคู่กรณี เช่น เนลสัน แมนเดลล่า ที่เปลี่ยนความคิดของคน

ผิวด าในแอฟริกาใต้ ให้หันมาสนับสนุนการสร้างความปรองดองของคนในสังคม

2. แนวทางเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นระบบ

The Structure Attitudinal Transaction Model (SAT Model) ตัวแบบของการเปลี่ยนแปลง

อย่างเป็นระบบในด้านสันติภาพ ประกอบด้วยโครงสร้าง (Structure) ทัศนคติ (Attitudinal) และ

ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลชั้นน า (Transaction) เรียกย่อ ๆว่า SAT เป็นทฤษฎีของการเปลี่ยนแปลงสังคม
อย่างเป็นระบบ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงในแนวราบหรือแนวนอน (Ricigliano, 2012) เมื่อพิจารณาถึง

รายละเอียดของ SAT Model ในส่วนของโครงสร้าง เป็นการสร้างระบบและสถาบันโดยออกแบบเพื่อให้
เข้าถึงความต้องการของมนุษย์ รวมถึง การจัดการเลือกตั้ง การจัดโครงสร้างทางเศรษฐศาสตร์ การสร้างนิติ

ธรรมให้เกิดขึ้น และการปฏิรูปสังคม ในส่วนของทัศนคติ เป็นการแบ่งปันค่านิยม ความเชื่อ ทุนทางสังคม และ

ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มที่ขาดความร่วมมือเพียงพอ การหาความจริงและการเยียวยา กล่าวอย่างเป็น
รูปธรรมคือ การจัดสานเสวนาชุมชน จัดค่ายสันติภาพส าหรับเยาวชนในชุมชนที่แตกแยก สื่อส าหรับกลุ่มชาติ

พันธุ์ เป็นต้น ในประเด็นความสัมพันธ์ระดับบุคคลชั้นน า เป็นกระบวนการและทักษะซึ่งใช้โดยบุคคลส าคัญ
(Key People) ในการจัดการความขัดแย้ง เน้นการสร้างความสัมพันธ์ของกลุ่ม การแก้ปัญหาแบบร่วมมือ

และน าความคิดไปสู่การปฏิบัติ เครื่องมือที่ใช้ เช่น การไกล่เกลี่ยที่เป็นทางการ ระหว่างผู้น าของคู่กรณี การ