Page 638 - kpi17073
P. 638
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 16 637
ข้อสังเกตจากรัฐธรรมนูญ 2550 ที่มีผลต่อการกระจายอำนาจทางการคลังอย่างชัดเจนมี
2 ประเด็น คือ
๏ การกระบวนการกระจายอำนาจให้แก่ อปท. นั้น มีการกำหนดข้อบัญญัติเพื่อให้เกิด
การขับเคลื่อนกระบวนการกระจายอำนาจทางการคลังควบคู่กับไปกับการกระจาย
อำนาจทางการปกครอง และการบริหารงานบุคคล
๏ กฎหมายได้กำหนดผู้มีอำนาจในการตัดสินใจและจัดสรรงบประมาณเพื่อให้บริการ
สาธารณะในระดับพื้นที่อย่างชัดเจนซึ่งบุคคลดังกล่าวจะต้องมีความรับผิดรับชอบ
(Accountability) มากขึ้น
2
จากข้อกำหนดดังกล่าวเมื่อนำมาพิจารณาสิ่งที่ถูกวางแผนออกแบบไว้เดิมนั้นไม่ได้ผิดพลาด
แต่จะทำอย่างไรให้บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ให้มากที่สุด โดยประเด็นหลักคือ การจำแนกภารกิจ
ของ อปท. ออกจากรัฐบาลจำเป็นต้องให้มีความชัดเจนที่สุดซึ่งจำเป็นต้องมีการแยกแยะงานแต่ละ
ประเภทออก(Unbundle)เพื่อให้ทราบว่าในแต่ละประเภทของภารกิจที่กำหนดให้ถ่ายออกนั้น
กิจกรรมใดจะเป็นความรับผิดชอบของรัฐบาลหรือของ อปท. ที่มีกรอบการแบ่งลักษณะงาน
ออกเป็น
1. บริการสาธารณะที่อยู่ในความรับผิดชอบของ อปท. อย่างแท้จริง ประโยชน์ที่เกิดขึ้น
จากการตัดสินใจการให้บริการสาธารณะอยู่ในการดูแลของ อปท.อย่างเบ็ดเสร็จและ
ผู้รับบริการแท้จริงคือประชาชนเฉพาะของท้องถิ่นหนึ่งๆ เท่านั้น การตัดสินใจให้บริการ
สาธารณะแก่ประชาชนในท้องถิ่นนั้นจะต้องมีหลักเกรฑ์มาตรฐานของงานนั้นๆ ที่
กำหนดโดยหน่วยงานรัฐบาลเพื่อให้มีมาตรฐานเดียวกันทุกๆ อปท. ทั่วประเทศ
2. บริการสาธารณะที่จะเป็นของ อปท. นั้น แม้จะมีมาตรฐานการให้บริการที่เหมือนกัน
แต่ไม่จำเป็นที่ต้องมีรูปแบบวิธีการให้บริการที่เหมือนกัน (Uniformity) ในทุกๆ อปท.
เพื่อให้เกิดการสร้างนวัตกรรมการให้บริการของ อปท. เองที่เหมาะสมกับพื้นที่และ
ความต้องการประชาชนที่มีแตกต่างกัน
สำหรับบริการสาธารณะที่ต้องรักษาไว้เป็นของรัฐบาลคือบริการที่มีลักษณะของบริการที่มี
ประโยชน์ไม่เฉพาะกับประชาชนในพื้นที่ อปท. หนึ่งๆ เท่านั้น แต่จะเกิดขึ้นกับประชาชนทุกๆ
คนในประเทศ ตัวอย่างของบริการสาธารณะประเภทนี้ได้แก่ การศึกษา การสาธารณสุข งาน
ทะเบียนราษฎร์ ฯลฯ รัฐบาลเป็นผู้รับผิดชอบการให้บริการ แต่อาจไม่จำเป็นที่ต้องเป็นผู้ทำหน้าที่
ให้บริการด้วยตัวเองทั้งหมดเพียงฝ่ายเดียว แต่ อปท. สามารถเข้ามาร่วมให้บริการกับหน่วยงาน
ราชการที่เป็นเจ้าภาพหลัก หรือกล่าวอีกนัยคือบางกิจกรรมของงานที่รัฐบาลเป็นเจ้าสามารถที่จะ
จำแนกแยกแยะ (Unbundle) ออกมาได้ว่าที่รัฐบาลเป็นเจ้าของนั้น อาจมีกิจกรรมบางประเภท
ที่สามารถเปิดโอกาสให้ อปท. ร่วมเข้ามาให้บริการได้ ทั้งด้วยเหตุผลของความประสิทธิภาพ
2 Tiebout, Charles. 1956. A Pure Theory of Local Expenditure. Journal of Political Economy 64: การประชุมกลุ่มย่อยที่ 6
416 - 424.
