Page 126 - kpi17073
P. 126
การสร้างดุลยภาพในระบบโครงสร้างอำนาจรัฐ
ดร.พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย*
ก่อนอื่นต้องขอขอบคุณสถาบันพระปกเกล้าที่ได้ดำเนินการจัดการประชุม
วิชาการในวันนี้ และรู้สึกเป็นเกียรติที่ได้เป็นหนึ่งในวิทยากรด้วย ก่อนที่จะ
ลงไปรายละเอียดในหัวข้อในวันนี้ ขอทำความเข้าใจในบางประเด็น เพื่อตอนที่ผม
จะลงในเชิงรายละเอียดปลีกย่อยในการพูดถึงดุลยภาพของโครงสร้างการใช้
อำนาจรัฐ จะได้เห็นภาพได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ประเด็นแรกที่ตั้งข้อสังเกตเพื่อที่
ทุกท่านจะได้เข้าใจอะไรที่ง่ายขึ้น ในหัวข้อเราตั้งในเรื่องของการวางหรือการสร้าง
ดุลยภาพของโครงสร้างการใช้อำนาจรัฐ เมื่อเราพูดถึงอำนาจรัฐ ประเด็นแรก
ที่จะหลีกเลี่ยงไม่ได้เลยคือ ตัวรัฐธรรมนูญ ถามว่าทำไมเราต้องเข้าไปพิจารณา
ในเรื่องของตัวรัฐธรรมนูญ เพราะรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายหรือเป็นกฎเกณฑ์
ที่เข้าไปพูดถึงการใช้อำนาจรัฐโดยตรงและเป็นหลักกติกาขั้นพื้นฐาน ฉะนั้น
หัวข้อที่เราพูดในวันนี้จึงหลีกเลี่ยงไม่พ้นที่จะต้องเข้าไปพูดและวิเคราะห์ในเรื่อง
ของรัฐธรรมนูญก็ดี หลักการที่เข้าไปเกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญก็ดี หลักการ
ที่เกี่ยวข้องกับการยกร่างและการร่างก็ดี ซึ่งในปัจจุบันประเทศไทยก็กำลัง
ดำเนินการที่จะยกร่างรัฐธรรมนูญ ก็เพิ่งได้กรรมการยกร่างรัฐธรรมนูญ
ตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันมาตรา 32 ซึ่งวันนี้เราก็ได้รับเกียรติจากอาจารย์
นครินทร์ซึ่งเป็นหนึ่งในคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญด้วย วันนี้ก็จะได้ขอ
ความรู้จากท่านด้วย เมื่อเราพูดถึงตัวอำนาจรัฐกับตัวรัฐธรรมนูญแล้ว ในเชิงของ
หลักการ ในเชิงของรัฐธรรมนูญเวลาที่เรายกร่างรัฐธรรมนูญ จะมีหลักการ
ที่เรียกว่า “Principle of Constitutional Design” แปลเป็นภาษาไทยก็คือ
“หลักการในการออกแบบรัฐธรรมนูญ” ซึ่งคงจะพูดอยู่ในราวๆ สองมิติด้วยกัน
มิติแรกจะเข้าไปพูดในเรื่องของกระบวนการในการยกร่างรัฐธรรมนูญ
(Procedural Aspects) คือมิติในเชิงกระบวนการของการยกร่างรัฐธรรมนูญ
ในเชิงหลักการการพูดถึงเชิงมิติตรงนี้จะเข้าไปพูดถึงตั้งแต่ใครจะเป็นผู้เข้ามา
* อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
