Page 259 - kpi16607
P. 259
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
ตัวอย่างที่น่าสนใจคือการนำหลักการธรรมาภิบาลสิ่งแวดล้อม มาจัดทำเป็น
ตัวชี้วัดเพื่อประเมินสถานการณ์สิ่งแวดล้อมและจัดทำข้อเสนอเพื่อการพัฒนา
ที่ยั่งยืนในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทย ทั้งนี้ธรรมาภิบาลสิ่งแวดล้อม
เกิดขึ้นมาตั้งแต่ปี 2537 ซึ่งสืบเนื่องมาจากการที่ประเทศไทยได้ลงนามรับรอง
ปฏิญญาริโอว่าด้วยสิ่งแวดล้อมและการพัฒนา (Rio Declaration on
Environment and Development) เมื่อปี 2535 ซึ่งในหลักการข้อที่ 10 ระบุว่า
‘การพัฒนาอย่างยั่งยืนจะต้องมีส่วนร่วมของประชาชนจากภาคส่วนต่างๆ’ โดยมี
หลักการที่สำคัญคือการเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร การเข้าถึงการมีส่วนร่วมและ
การตัดสินใจและการเข้าถึงความยุติธรรม ตลอดจนการต้องมีการพัฒนาศักยภาพ
ของประชาชนให้เข้าถึงการมีส่วนร่วมดังกล่าว สำหรับแนวคิดนี้นำมาสู่การปฏิบัติ
ให้เป็นจริง โดยการมีส่วนร่วมของประชาชนในการประเมินผลกระทบด้าน
สิ่งแวดล้อมในประเทศไทยและกลุ่มประเทศอาเซียน และการมีส่วนร่วมของ
ประชาชนในมิติสิ่งแวดล้อมของเอเชียและยุโรป พร้อมๆ กับการปฏิบัติงาน
ผลักดันให้ชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียร่วมมือในลักษณะพหุภาคีเพื่อแก้ไขปัญหา
สิ่งแวดล้อมของเมือง เป็นแนวทางและกรอบดำเนินงานให้หน่วยงานภาครัฐนำไป 2 1
ใช้ส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายและแผนปฏิบัติการ
การพัฒนา ซึ่งถือเป็นองค์ประกอบสำคัญของการพัฒนาอย่างยั่งยืน 4
การปฏิรูปทางนโยบาย
หลายประเทศมีการนำหลักธรรมาภิบาลมาประยุกต์ใช้ผลักดันให้เกิด
การปฏิรูปทางนโยบาย เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังต่อการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ อาทิ
ในประเทศแถบทะเลดำ (The Black Sea Economic Cooperation – BSEC)
ได้นำหลักการธรรมาภิบาลมาใช้เพื่อ 1) การปฏิรูปข้าราชการในประเทศสมาชิก
เริ่มจากการสรรหาจนฝึกอบรม 2) มีกระบวนการทำนโยบายที่เชื่อมโยงเรื่อง
งบประมาณและการจัดลำดับความสำคัญทางนโยบาย 3) การสร้างความโปร่งใส
และมีการบริหารงานภาครัฐโดยใช้เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ในการต่อต้าน
การทุจริต 4) การเน้นการกระจายอำนาจเพื่อเพิ่มความเข้มแข็งให้ฝ่ายบริหารใน
4 สมฤดี นิโครวัฒนยิ่งยง และคนอื่นๆ. 2545 และสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย, 2548.
สถาบันพระปกเกล้า