Page 250 - kpi16607

ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย

ธรรมาภิบาลจึงมีความสำคัญในทุกขั้นตอนของการพัฒนาประเทศ เป็น

กลไกสำคัญที่ทำให้การจัดการทรัพยากรอย่างเท่าเทียม โปร่งใส มีประสิทธิภาพ
คุ้มค่าและตอบสนองความต้องการของประชาชนและชุมชนอย่างแท้จริง ซึ่งทำให้
มั่นใจได้ว่าการพัฒนาที่ยั่งยืนก็จะเกิดขึ้นได้ในที่สุด ทั้งนี้การมีธรรมาภิบาลทำให้

มั่นใจได้ว่า ทรัพยากรของส่วนรวมจะถูกใช้อย่างคุ้มค่า มีประสิทธิภาพ เป็นธรรม

หลักการสำคัญของธรรมาภิบาล

ธรรมาภิบาลประกอบไปด้วยหลักการต่างๆหลายหลักการแล้วแต่ผู้ที่จะนำ
เรื่องของธรรมาภิบาลไปใช้ และจะให้ความสำคัญกับเรื่องใดมากกว่ากัน ตลอดจน

ขึ้นกับบริบทของประเทศ บริบทของหน่วยงานอีกด้วย อย่างไรก็ดีมีหลักการสำคัญ
6 หลักการที่เป็นที่ยอมรับทั่วไปว่าเป็นหลักการสำคัญของธรรมาภิบาล คือ

หลักนิติธรรม (rule of law) หลักคุณธรรม จริยธรรม (ethics) หลักการมี
242 ส่วนร่วม (participation) หลักสำนึกรับผิดชอบหรือพร้อมรับผิด (accountability)
หลักความโปร่งใส (transparency) และหลักความคุ้มค่า (value for money)
1
ซึ่งสถาบันพระปกเกล้า ได้จัดทำตัวชี้วัดธรรมาภิบาลและให้คำอธิบายแต่ละหลัก
การพอสรุปได้ดังนี้

หลักนิติธรรม เป็นเรื่องของการแบ่งแยกอำนาจ (ไม่ก้าวก่ายการทำงาน
ของแต่ละฝ่าย เช่น ฝ่ายบริหารย่อมไม่ก้าวก่ายการทำงานของฝ่ายนิติบัญญัติหรือ
ฝ่ายตุลาการ) การคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของประชาชน หลักความชอบด้วย

กฎหมาย ความเป็นอิสระของผู้พิพากษา หลัก “ไม่มีความผิด และไม่มีโทษ
โดยไม่มีกฎหมาย” และ หลักความเป็นกฎหมายสูงสุดของรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้
รวมเรื่องของการบังคับใช้กฎหมาย การปฏิบัติตามกฎหมาย

หลักด้านหลักคุณธรรม จริยธรรม คือการปลอดการทุจริต ปลอดจาก
การทำผิดวินัย และปลอดจากการทำผิดมาตรฐานวิชาชีพนิยมและจรรยาบรรณ
รวมถึงการมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ที่ปลอดจากคอร์รัปชั่น การฉ้อราษฎร์บังหลวง

การทำลาย หรือการละเมิดจริยธรรม ธรรมปฏิบัติและกฎหมาย ทั้งนี้ผู้ที่มีอาชีพ

1 ถวิลวดี บุรีกุล และคณะ, 2545.

สถาบันพระปกเกล้า