Page 177 - kpi16607
P. 177
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
3) สร้างกรอบกฎหมายที่ชัดเจนของการกำกับดูแลองค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น
รัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2540 มาตรา 283 และ รัฐธรรมนูญ ค.ศ. 2550
มาตรา 282 กำหนดให้การกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องทำเท่าที่
จำเป็นและมีหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่ชัดเจนสอดคล้องและเหมาะสมกับ
รูปแบบขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามที่กฎหมายบัญญัติ โดยต้องเป็นไปเพื่อ
คุ้มครองประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นหรือประโยชน์ของประเทศ และต้อง
ไม่กระทบถึงสาระสำคัญของหลักการปกครองตามเจตนารมณ์ของประชาชน
ในท้องถิ่นหรือนอกเหนือจากที่กฎหมายบัญญัติ รวมถึงกำหนดมาตรฐานกลาง
เพื่อเป็นแนวทางให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเลือกไปปฏิบัติโดยคำนึงถึงความ
เหมาะสมและความแตกต่างของระดับการพัฒนาและประสิทธิภาพในการบริหาร
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละรูปแบบโดยไม่กระทบต่อความสามารถใน
การตัดสินใจในการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรวมถึงให้มีกลไก
การตรวจสอบการดำเนินงานโดยภาคประชาชน 1
จากความข้างต้นได้วางหลักการการกำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ไว้ 3 ประการ คือ หนึ่ง กำกับดูแลเท่าที่จำเป็นแล้วให้ยึดตามหลักเกณฑ์ วิธีการ
และเงื่อนไขที่สอดคล้องกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่กำหนดไว้ สอง ต้อง
กำหนดมาตรฐานกลางที่ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแต่ละแห่งเลือกไปปฏิบัติ
ตามความเหมาะสม หมายถึง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถเลือกนำเอา
มาตรฐานที่มีมากกว่าหนึ่งชุดสามารถนำไปใช้ได้ตามความเหมาะสม และ
สาม พัฒนากลไกการกำกับดูแลจากภาคประชาชน
ผลของการเปลี่ยนแนวทางการกำกับดูแลท้องถิ่น มีผลให้ส่วนกลางต้อง
เปลี่ยนวิธีการและทัศนคติการกำกับดูแลจากการควบคุมบังคับบัญชาสั่งการตาม
กฎหมายและการใช้ดุลพินิจเพื่อพิจารณาความเหมาะสมของผู้กำกับดูแล
(Commander) มาเป็นการกำกับดูแลตามกฎหมายบัญญัติให้มีอำนาจหน้าที่อย่าง
ชัดแจ้งและทำเท่าที่จำเป็น โดยลดหรือยกเลิกการใช้ดุลพินิจเพื่อพิจารณาความ
เหมาะสม โดยการกำกับดูแลเป็นไปเพื่อความเป็นเอกภาพของรัฐและปกป้อง
สถาบันพระปกเกล้า