Page 365 - kpi16531

3 นวัตกรรมการพัฒนารายได้
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

โดยระบบสินเชื่อหรือการกู้ยืมทั้ง 2 ระบบนี้มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันดังต่อไปนี้

1. การกู้ยืมผ่านธนาคารและสถาบันการเงิน

เป็นวิธีการกู้ยืมที่นิยมใช้ในประเทศกำลังพัฒนาและในท้องถิ่นที่มีประวัติด้านการกู้ยืม
ไม่มากนัก หรือไม่มีประวัติการจัดลำดับความน่าเชื่อถือทางการเงิน กล่าวคือไม่มี Record of credit
ratings ที่เพียงพอนั่นเอง (Boot &Thakor, 1997) การกู้ยืมลักษณะนี้สามารถทำได้หลายช่องทาง

เช่น การกู้ยืมผ่านธนาคารหรือสถาบันการเงินทั่วไปหรือเฉพาะกิจ การกู้ยืมจากกองทุนเงินสะสมของ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเอง (อาทิเช่น กองทุนส่งเสริมกิจการเทศบาล และกองทุนเงินสะสมของ

องค์การบริหารส่วนจังหวัด) และการกู้ยืมผ่านกองทุนเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น เป็นต้น

ข้อดีของการกู้เงินผ่านสถาบันการเงิน คือ ในการกู้ยืมลักษณะนี้ธนาคารหรือสถาบันการเงิน
ถือเป็นตัวกลางที่ทำหน้าที่ดูแลควบคุมการปล่อยสินเชื่อให้แก่ท้องถิ่น (Delegated monitoring

services) จึงจำเป็นต้องมีการหาข้อมูล วิเคราะห์ และประเมินข้อมูลทางการเงินของท้องถิ่นที่จะกู้
เพื่อกำหนดวงเงินและเงื่อนไขสินเชื่อที่เหมาะสม การดำเนินการดังกล่าวช่วยลดปัญหาความไม่สมดุล
ทางข้อมูล (Information asymmetry) ลดต้นทุนด้านการเจรจา การติดตามควบคุม และการบังคับใช้
สัญญา (Transaction, monitoring, and contract enforcing costs) และลดความเสี่ยงทางการเงินที่จะ

เกิดขึ้น (Diamond, 1989, 1991; สกนธ์ วรัญญวัฒนา, 2553) ในด้านของผู้กู้ การกู้ลักษณะนี้
ค่อนข้างมีความยืดหยุ่น กล่าวคือ ท้องถิ่นที่กู้สามารถเจรจาข้อตกลงในการกู้และการผ่อนผันการชำระ

หนี้(ในกรณีที่จำเป็น) กับสถาบันการเงินได้ (Chemmanur&Fulghieri, 1994)

ข้อเสียที่สำคัญของระบบการกู้ยืมผ่านสถาบันการเงิน คือ พฤติกรรมของธนาคารหรือ
สถาบันการเงินที่เรียกว่า Rent-seeking behavior กล่าวคือ ธนาคารหรือสถาบันการเงินอาจใช้อำนาจ

ควบคุมการตัดสินใจในการลงทุนหรือการดำเนินกิจการของท้องถิ่นเนื่องจากเป็นผู้อนุมัติสินเชื่อ
ตลอดจนการกำหนดดอกเบี้ยเงินกู้หรือค่าธรรมเนียมที่สูงเพื่อเพิ่มผลกำไรของสถาบันการเงิน ทั้งนี้
กรณีดังกล่าวได้เกิดขึ้นในประเทศญี่ปุ่นและเยอรมัน ซึ่งส่งผลเสียต่อการพัฒนาเศรษฐกิจโดยรวม
(Allen & Gale, 1995; Weinstein &Yafeh, 1998)

2. การออกพันธบัตรรัฐบาล

เป็นวิธีการกู้ยืมที่นิยมใช้ในประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริกา ทั้งนี้
เนื่องจากประเทศเหล่านี้มีโครงสร้างทางการเงินที่หลากหลาย สถาบันการเงินมีความมั่นคง มีการ
พัฒนาของตลาดตราสารหนี้ (ทั้งตลาดแรกและตลาดรอง) ที่มีเสถียรภาพ และมีประวัติการจัดลำดับ
ความน่าเชื่อถือทางการเงินที่ดี (High credit ratings) (Boot &Thakor, 1997; De Mello, 2000;

Peterson, 2003) โดยพื้นฐานประเภทของพันธบัตรท้องถิ่นสามารถแบ่งได้เป็น 2 รูปแบบหลักๆ
ได้แก่ 1) พันธบัตรที่เกี่ยวข้องกับภาษี (General Obligation bonds หรือ Tax-backed bonds) และ

2) พันธบัตรรายได้ (Revenue bonds) โดยมีรายละเอียดของแต่ละประเภทดังนี้ (ภัทรกิตติ์
เนตินิยม, 2554: 4-5และอภิวัฒน์ รัตนวราหะ, 2550: 31-33)