Page 92 - kpi12821
P. 92
แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง
ยุบพรรคการเมืองได้ทุกกรณีไป แต่นี่ก็คือข้อจำกัดในแง่ตัวบทกฎหมาย ซึ่งสมควรจะ
ต้องมีการแก้ไขปรับปรุงกันต่อไป
แต่กระนั้นก็ดี สถิติและข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคดียุบพรรคที่ผ่านมา โดย
เฉพาะการยุบพรรคด้วยเหตุเกี่ยวกับการจัดส่งรายงานการดำเนินกิจการพรรคการเมือง
และรายงานการใช้จ่ายเงินสนับสนุนพรรคการเมือง ล้วนแล้วแต่บ่งชี้ว่า การบังคับใช้
กฎหมายของนายทะเบียน กกต. และศาลรัฐธรรมนูญ มีลักษณะเคร่งครัดจนเกินไป
และนำมาซึ่งปัญหาหลายประการในระบบพรรคการเมืองและการเมืองไทยดังได้
จาระไนไว้ก่อนหน้านี้แล้ว
3.2 การขาดมาตรการทางกฎหมายที่จะทำให้การยุบ
พรรคการเมืองเกิดสภาพบังคับอย่างแท้จริง
ในกฎหมายพรรคการเมืองของต่างประเทศ เช่น เยอรมนี และสเปน ต่างก็มี
มาตรการที่ทำให้การยุบพรรคการเมืองซึ่งเป็นปฏิปักษ์ต่อการดำรงอยู่ของรัฐ ต่อระบอบ
ประชาธิปไตย ต่อความเป็นสาธารณรัฐ ฯลฯ มีสภาพบังคับอย่างแท้จริง อาทิ การห้ามมิ
0 ให้มีการจัดตั้งองค์กรแทนที่พรรคการเมืองที่ถูกยุบไป การห้ามมิให้มีการดำเนินการใดๆ
เกี่ยวกับพรรคการเมืองนั้นอีก การห้ามมิให้โฆษณาชวนเชื่อเกี่ยวกับพรรคการเมืองนั้น
และในกรณีที่มีข้อสงสัยว่ามีพรรคการเมืองอื่นมาแทนที่พรรคการเมืองที่ถูกยุบไป ศาล
รัฐธรรมนูญหรือศาลอื่นที่มีอำนาจยุบพรรคการเมืองก็จะพิจารณาโครงสร้างองค์กร
บุคคลที่มีอำนาจบริหาร แหล่งเงินทุน ฯลฯ ของพรรคการเมืองอื่นนั้น ทั้งที่เป็นพรรคซึ่ง
จัดตั้งขึ้นใหม่หรือเป็นการสวมพรรคเดิมซึ่งมักเป็นพรรคเล็กๆ ที่มีอยู่แล้วก่อนหน้านั้น
และพิเคราะห์ว่า ใครคือผู้มีอำนาจครอบงำพรรค (Shadow Leader/ Director) ที่แท้
จริง เพื่อประเมินว่า พรรคการเมืองดังกล่าวมีลักษณะเป็นองค์กรแทนที่พรรคที่ถูกยุบไป
จริงหรือไม่ และหากพบว่า เป็นองค์กรแทนที่จริง ศาลก็จะสั่งยุบพรรคการเมืองนั้น 69
ข้อเท็จจริงที่ปรากฏในสังคมการเมืองไทยในระยะสามปีมานี้ ชี้ชัดแล้วว่า
การยุบพรรคการเมืองมิได้ส่งผลในทางปฏิบัติสมดังเจตนาของ “ผู้มีอำนาจ” ที่ต้องการ
สลายขั้วพรรคการเมืองเดิมที่เป็นปฏิปักษ์เลย หัวหน้าเงาของพรรคการเมืองยังคงสั่งการ
69 Germany: BVerfGG, §46 (3); PartG, §33 (2); StGB, §84. [Strafgesetzbuch–Section 84 of the
Criminal Code]; ส่วนคดีเช่น พรรค KPS - BVerfGE 6, 300 (306 – 309); พรรค FAP; Spain: L.O.R.E.G.,
art. 44 และ art. 47; ส่วนคดีก็เช่น S.T.C. (II) Oct. 10, 2003 (No. 176/2003); S.T.C. (I) Feb. 12, 2009
(No. 44/2009); S.T.C. (II) May 21, 2009 (No. 126/2009); โปรดดูในบทที่ 3 และบทที่ 4 กฎหมายเยอรมนี
และกฎหมายสเปน โดยลำดับ.