Page 315 - kpi12821
P. 315
ณรงค์เดช สรุโฆษิต
- นายห้าจัดรถขนประชาชนไปใช้สิทธิเลือกตั้ง
- นายหกซื้อเสียงในเขตเลือกตั้งของตน
- นายเจ็ดซื้อกรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งยกหน่วยและเปลี่ยน
หีบบัตรเลือกตั้ง
- นายแปดเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยสั่งการในทางลับ
ให้ข้าราชการในท้องที่ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้สมัครจากพรรคตน
และติดตามจับกุมผู้สมัครจากพรรคคู่แข่ง
แม้มาตรา 237 วรรคหนึ่งจะมีวลี “ซึ่งมีผลทำให้การเลือกตั้งมิได้เป็นไป
โดยสุจริตและเที่ยงธรรม” กำกับไว้ และศาลรัฐธรรมนูญก็พยายามอธิบายในทำนองว่า
137
เฉพาะกรณีที่เป็น “เรื่องร้ายแรง” เท่านั้นที่จะถือเป็นเหตุแห่งการยุบพรรค แต่ศาล
กลับตีความว่า การซื้อเสียงทุกกรณีเป็นเรื่องร้ายแรง ไม่ว่าประโยชน์โดยตรงของการ
ซื้อเสียงคือคะแนนเสียงนั้นจะตกอยู่แก่เฉพาะผู้สมัครหรือรวมไปถึงพรรคการเมืองนั้น
ด้วย ไม่ว่าผู้สมัครจะกระทำคนเดียวหรือร่วมกระทำหลายคน ตรงจุดนี้เองที่ถูกวิพากษ์
วิจารณ์อย่างมากว่าเป็นมาตรการบังคับที่รุนแรงเกินไป และส่งผลกระทบในวงกว้างถึง
ผู้ที่มิได้มีส่วนใดๆ ในกระทำผิดด้วยเลยแม้แต่น้อย
เมื่อพิจารณาสภาพปัญหาการเมืองไทยประกอบกับหลักการเป็น “ข้อ
ยกเว้น” ในการยุบพรรคการเมืองอันเป็นที่ยอมรับในนานาอารยประเทศแล้ว ผู้วิจัยจึง
ขอเสนอไว้ในเบื้องต้นว่า การกระทำที่จะถือเป็นเหตุยุบพรรคการเมืองได้นั้นต้อง
เป็นการฝ่าฝืนกฎหมายเลือกตั้งที่มี (1) ลักษณะพฤติการณ์ที่ร้ายแรงโดยสภาพ และ
(2) พฤติการณ์ที่มีจำนวน ปริมาณ ความถี่สูง ครอบคลุมวงกว้าง จนทำให้เกิดผลกระทบ
ที่รุนแรง อันจะถือได้ว่า เป็นกระทำการเพื่อให้ได้มาซึ่งอำนาจในการปกครองประเทศ
โดยวิธีการซึ่งมิได้เป็นไปตามวิถีทางที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญนี้ 138
137 คดีพรรคชาติไทย, เรื่องเดิม, น. 98; คดีพรรคมัชฌิมาธิปไตย, เรื่องเดิม, น. 17; คดีพรรคพลังประชาชน,
เรื่องเดิม, น. 24.
138 แท้ที่จริงข้อความดังกล่าวสมควรต้องหมายถึง การรัฐประหารยึดอำนาจการปกครองประเทศ อันเป็น
ความผิดฐานกบฏตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 113 แต่น่าแปลกใจ ศาลในระบบกฎหมายไทยกลับไม่
ตะขิดตะขวงใจในการยอมรับอำนาจของคณะรัฐประหาร ที่ผ่านมา มีผู้พิพากษาเพียงท่านเดียวคือ ท่านกีรติ
กาญจนรินทร์ เท่านั้น ที่เคยวินิจฉัยว่า เมื่อได้อำนาจในการปกครองประเทศมาโดยมิชอบ การดำเนินการต่อๆ มา
จึงมิชอบตามไปด้วย; โปรดดู ความเห็นในการวินิจฉัยคดีหมายเลขแดงที่ 9/2552 ลงวันที่ 28 กันยายน 2552
ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ในเว็ปไซต์ศาลฎีกา <http://
www.supremecourt.or.th/webportal/maincode/admin/announcements/files/
November_27_2009_4_14_a9a5b324 a8beeff356cbddc83ae55b70.pdf>