Page 161 - kpi10607
P. 161
¦¹¬µ®µ¦º°´µªoµ°¥nµn°ÁºÉ° ¨³¡¦o°¤³¥°¤¦´{®µ°»¦¦¸É°µÁ·
¹ÊĦ³¥³
Á¦·É¤o¸É¦³µ°µÅ¤nÁ®Èoª¥®¦º°Å¤no°µ¦Á
oµ¦nª¤ ·Éε´º° µ¦Á®Èªµ¤Îµ´
°
{®µ·Éª¨o°¤Â¨³ªµ¤¦´Ä»¤o°·É¸É³nª¥´°»¦´¬r¦´¡¥µ¦¦¦¤µ·Â¨³
·Éª¨o°¤ ·É¸Ê³ÎµÄ®oµ¦ÎµÁ·µÂ¨³µ¦¹£µ¦³µÁ
oµ¤µ¤¸nª¦nª¤¦³¨ÎµÁ¦È
Åo
ฝ่าวิกฤต สร้างโอกาส บทบาทท้องถิ่นไทย
2) 浦µ¦³Á¡¸eÄ®¤nÁ¤º° (°nª¦µr®n¦´ªµ®¨ª)
1 2
สถาบันพระปกเกล้า
2) โครงการงานประเพณีปี๋ใหม่เมือง
(แอ่วสงกรานต์แห่ครัวตานหลวง)
x £µ¡{®µ/µµ¦rn°¦·Á¦·É¤Ã¦µ¦
สภาพปัญหา/สถานการณ์ก่อนริเริ่มโครงการ
¦³Á¡¸eÄ®¤nÁ¤º° (°nª¦µr®n¦´ªµ
ประเพณีปี๋ใหม่เมือง (แอ่วสงกรานต์แห่ครัวตาน
®¨ª) ´ÅoªnµÁ}¦³Á¡¸ÁnµÂn¸É°¥¼n¼n´µªoµ°ÎµÁ£°°¤
หลวง) นับได้ว่าเป็นประเพณีเก่าแก่ที่อยู่คู่กับชาวบ้านอำเภอ
อมก๋อย ทำให้ไม่สามารถระบุระยะเวลาที่แน่นอนได้ว่า เริ่ม
q°¥ εĮoŤnµ¤µ¦¦³»¦³¥³Áª¨µ¸ÉÂn°Åoªnµ Á¦·É¤o
ต้นจัดทำประเพณีกันเมื่อใด แต่ได้มีการเล่าขานและยึดถือ
ปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นระยะเวลายาวนาน และทุกช่วง
´Îµ¦³Á¡¸´Á¤ºÉ°Ä ÂnÅo¤¸µ¦Á¨nµ
µÂ¨³¥¹º°·´·
สงกรานต์ชาวบ้านจะมารวมตัวกันในแต่ละชุมชนเพื่อทำการ
แห่ครัวตานหลวง โดยการจัดทำตานหลวงมาร่วมงานในวัด
1
ºn°´¤µÁ}¦³¥³Áª¨µ¥µªµ ¨³»nª¦µr
จนกระทั่งนายบุญเย็น ใจตา ได้ดำรงตำแหน่งนายก
เทศมนตรี เห็นว่า ควรนำประเพณีของชาวชุมชนมาสืบสาน
µªoµ³¤µ¦ª¤´ª´ÄÂn¨³»¤Á¡ºÉ°Îµµ¦Â®n¦´ªµ
และอนุรักษ์เอาไว้ อีกทั้งต้องการให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมพร้อมไปกับคนหนุ่มสาวในพื้นที่ที่ออกไปทำงาน
1
ต่างพื้นที่ได้กลับมาในช่วงสงกรานต์และได้เห็นวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของชุมชนที่ได้ร่วมกันรักษาเอาไว้
®¨ª Ã¥µ¦´Îµµ®¨ª¤µ¦nª¤µÄª´ ¦³´Éµ¥»Á¥È ĵ Åoε¦ÎµÂ®n
ด้วยเหตุนี้ จึงได้พยายามจัดทำโครงการประกวดครัวตานหลวงเกิดขึ้น ภายใต้การริเริ่มและดำเนินงานของ
µ¥Á«¤¦¸ Á®Èªnµ ª¦Îµ¦³Á¡¸
°µª»¤¤µºµÂ¨³°»¦´¬rÁ°µÅªo °¸´Ê
เทศบาลตำบลอมก๋อย
เป้าหมาย/วัตถุประสงค์ในการดำเนินโครงการ
o°µ¦Ä®o¦³µÁ
oµ¤µ¤¸nª¦nª¤¡¦o°¤Å´®»n¤µªÄ¡ºÊ¸É¸É°°Åεµnµ¡ºÊ¸É
1) เพื่อส่งเสริมและอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีอันดีงามให้คงอยู่คู่กับชาวอมก๋อยสืบไป
Åo¨´¤µÄnª¦µr¨³ÅoÁ®Èª´¦¦¤¦³Á¡¸°´¸µ¤
°»¤¸ÉÅo¦nª¤´¦´¬µ
2) เพื่อสร้างความสามัคคีร่วมมือร่วมใจกันของชาวบ้านในการร่วมกันจัดทำต้นครัวตาน เพื่อนำมาเข้า
Á°µÅªo oª¥Á®»¸Ê ¹Åo¡¥µ¥µ¤´ÎµÃ¦µ¦¦³ª¦´ªµ®¨ªÁ·
¹Ê £µ¥Äoµ¦¦·Á¦·É¤
ร่วมประกวดในงานประเพณีแห่ครัวตานหลวงประจำปี
3) เพื่อให้ประชาชนในเขตเทศบาลตำบลอมก๋อย และประชาชนในพื้นที่ใกล้เคียงได้เข้าร่วมในกิจกรรม
¨³ÎµÁ·µ
°Á«µ¨Îµ¨°¤q°¥
ที่มีประโยชน์ และทรงคุณค่า
4) ประชาชนทั่วไปได้รับความสนุกสนาน เพลิดเพลิน จากการเข้าร่วมในโครงการประเพณีแห่
ครัวตานหลวง และร่วมสาดน้ำ เล่นสงกรานต์ ในช่วงเทศกาลวันสำคัญดังกล่าว
x Ájµ®¤µ¥/ª´»¦³rĵ¦ÎµÁ·Ã¦µ¦
การแห่ครัวตาน เป็นประเพณีที่ชาวบ้านนำเอาสิ่งของ เครื่องอุปโภค บริโภค วัสดุอุปกรณ์ จตุปัจจัย
1
ไทยทาน ที่ช่วยกันคิดและทำขึ้นเป็นรูปแบบต่างๆ นำไปถวายวัดในหมู่บ้านของตนหรือหมู่บ้านใกล้เคียง รูปแบบของ
1) Á¡ºÉ°nÁ¦·¤Â¨³°»¦´¬rª´¦¦¤¦³Á¡¸°´¸µ¤Ä®o°¥¼n¼n´µª°¤q°¥
ครัวตานมีหลายลักษณะตามแนวคิดของชาวบ้าน ตลอดจนพืชผักที่มีในท้องถิ่น ในการทำครัวตานชาวบ้านจะปรึกษา
ºÅ หารือกันว่าจะเอาอะไรเป็นเครื่องไทยทาน เมื่อตกลงกันได้แล้ว ก็มาคิดว่าจะทำเป็นรูปแบบอะไร โดยชาวบ้านจะช่วยกัน
ตกแต่งครัวตานให้สวยงาม การแห่ครัวตานเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งในการสร้างให้เกิดธรรมที่สำคัญ คือ 1.คารวธรรม
คือ เคารพต่อกันให้เกียรติกัน บ้านเขามีงานมาบอกเรา เราก็ไปร่วม เมื่อเรามีงานเราไปบอกเขา เขาก็มาร่วม และในการ
ทำงานก็จะให้เกียรติซึ่งกันและกันไม่ว่าจะเป็นคนแก่คนเฒ่า คนหนุ่ม คนสาว 2.ปัญญาธรรม คือ การที่ทำครัวตานได้
ต้องช่วยกันคิดช่วยกันทำช่วยกันแก้ปัญหา เพื่อทำให้ ดีที่สุด 3.สามัคคีธรรม คือ ส่งเสริมให้เกิดความสามัคคีใน
หมู่บ้าน เมื่อมีงานอะไรก็มาช่วยกันคิด ช่วยกันทำ และมีน้ำใจให้แก่กันและกัน. ดูรายละเอียดเพิ่มเติมใน ประเพณีไทย
1 µ¦Â®n¦´ªµ Á}¦³Á¡¸¸ÉµªoµÎµÁ°µ·É
° Á¦ºÉ°°»Ã£ ¦·Ã£ ª´»°»¦r »{´¥Å¥µ ¸Énª¥´·Â¨³
ดอทคอม, แห่ครัวตาน (ทาน), <http://www.prapayneethai.com/th/tradition/north/view.asp?id= 0278>.
ε
¹ÊÁ}¦¼ÂnµÇ εŪµ¥ª´Ä®¤¼noµ
°®¦º°®¤¼noµÄ¨oÁ¸¥ ¦¼Â
°¦´ªµ¤¸®¨µ¥¨´¬³µ¤Âª·
°µªoµ ¨°¡º´¸É¤¸Äo°·É ĵ¦Îµ¦´ªµµªoµ³¦¹¬µ®µ¦º°´ªnµ³Á°µ°³Å¦Á}Á¦ºÉ°Å¥µ Á¤ºÉ°
¨´Åo¨oª Ȥµ·ªnµ³ÎµÁ}¦¼Â°³Å¦ Ã¥µªoµ³nª¥´Ân¦´ªµÄ®oª¥µ¤ µ¦Â®n¦´ªµÁ}»«Ã¨
µ¥°¥nµ®¹Éĵ¦¦oµÄ®oÁ·¦¦¤¸Éε´ º° 1.µ¦ª¦¦¤ º° Áµ¦¡n°´Ä®oÁ¸¥¦·´ oµÁ
µ¤¸µ¤µ°Á¦µ Á¦µÈÅ
¦nª¤ Á¤ºÉ°Á¦µ¤¸µÁ¦µÅ°Á
µ Á
µÈ¤µ¦nª¤ ¨³Äµ¦ÎµµÈ³Ä®oÁ¸¥¦·¹É´Â¨³´Å¤nªnµ³Á}ÂnÁnµ ®»n¤
µª 2.{µ¦¦¤ º° µ¦¸Éε¦´ªµÅoo°nª¥´·nª¥´Îµnª¥´Âo{®µ Á¡ºÉ°ÎµÄ®o ¸¸É» 3.µ¤´¸¦¦¤ º°
nÁ¦·¤Ä®oÁ·ªµ¤µ¤´¸Ä®¤¼noµ Á¤ºÉ°¤¸µ°³Å¦È¤µnª¥´· nª¥´Îµ ¨³¤¸ÊεÄÄ®oÂn´Â¨³´. ¼¦µ¥¨³Á°¸¥
Á¡·É¤Á·¤Ä ¦³Á¡¸Å¥°°¤, ®n¦´ªµ (µ), <http://www.prapayneethai.com/th/tradition/north/view.asp?id=
0278>.
12