Page 53 - kpiebook67039
P. 53
52 กลยุทธ์การจัดกระบวนการเกมเพื่อส่งเสริมทักษะความเป็นพลเมือง
ในมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และไทย : กรณีศึกษาเกม Sim Democracy
ที่ลดลง (Underperformance) ซึ่งเป็นผลที่อาจเกิดโดยไม่ได้ตั้งใจอันเนื่องมาจากการเข้าสู่
เครือข่าย ตลอดจนการเผชิญกับสถานการณ์ที่การตัดสินใจหรือการท�างานเดินหน้าต่อไปไม่ได้
(Gridlock) เนื่องจากไม่สามารถท�าให้ทุกองค์กรเห็นภาพหรือมีเป้าหมายในการท�างานร่วมกัน
ภายในเครือข่ายได้ เช่นนี้แล้วการเข้าร่วมเครือข่ายจึงต้องมาพร้อมกับการพิจารณาที่ถี่ถ้วนและ
การวางกลยุทธ์ที่ชัดเจน มิเช่นนั้นแล้ว อาจเจอกับความเสี่ยงทั้งในเรื่องการไม่บรรลุภารกิจตามที่ตั้งไว้
และการใช้ทรัพยากรอย่างไม่คุ้มค่า อีกเรื่องหนึ่งที่ต้องกล่าวให้ชัดเจน ณ ไว้ที่นี้ คือ ความขัดแย้ง
เป็นสิ่งที่มาพร้อมกับการท�างานในลักษณะภาคีเครือข่าย (Alter, 1990) เพราะฉะนั้นการจัดการกับ
ความเห็นที่แตกต่างจึงเป็นหนึ่งในองค์ประกอบของกลยุทธ์ด้วย นอกจากนี้ Bunger et al. (2022)
ได้เสนอแนวทางในการปรับเปลี่ยนองค์ประกอบและความสัมพันธ์ภายในเครือข่ายเพื่อให้การท�างาน
ร่วมกันในการน�าโครงการไปปฏิบัติยังคงด�าเนินต่อไปได้ แนวทางนี้ ได้แก่ การเพิ่มสมาชิกใหม่
หรือยุติการท�างานกับสมาชิกเก่าบางองค์กร ตลอดจนการปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์ในการท�างาน
การท�างานในเครือข่ายนั้นมิได้เกิดขึ้นในสภาวะสุญญากาศ แต่เกิดภายใต้บริบท
เชิงสถาบัน กล่าวคือ บรรดากฎเกณฑ์ กติกา ปทัสถาน และชุดความคาดหวังจ�านวนหนึ่งจะก�ากับ
ความสัมพันธ์ภายในภายเครือข่าย หากอธิบายเพิ่มเติมให้ชัดเจนขึ้น แบบแผนความสัมพันธ์ระหว่าง
องค์กรในเครือข่ายสามารถลงหลักปักฐานเป็นแบบแผนได้ ซึ่งแบบแผนนี้จะก�ากับพฤติกรรม
และความสัมพันธ์ระหว่างหน่วย ๆ ในเครือข่าย แบบแผนความสัมพันธ์นี้เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดว่า
องค์กรสององค์กรมีความใกล้ชิดกันมากน้อยเพียงใด และความใกล้ชิดนี้ก็สามารถถูกประเมิน
ในฐานะสัญญาณที่องค์กรในเครือข่ายมีแนวโน้มที่จะท�างานร่วมกันต่อไปมากกว่าที่จะออกจาก
เครือข่าย น�ามาสู่ประเด็นเรื่องกลยุทธ์การปรับเปลี่ยนเครือข่าย (Network allocation strategy)
ซึ่งสามารถท�าได้ในสองลักษณะ ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงสมาชิก และการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์
การเปลี่ยนแปลงสมาชิก คือ การเพิ่มสมาชิกใหม่หรือยุติการท�างานกับสมาชิกเก่า ในขณะที่
ความสัมพันธ์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามเงื่อนไขที่สมาชิกในเครือข่ายก�าลังเผชิญอยู่ เช่น
การจะบรรลุเป้าหมายบางประการร่วมกันอาจต้องอาศัยการท�างานที่ใกล้ชิดกันระหว่างสมาชิก
ในเครือข่าย และต่างเป็นฝ่ายสนับสนุนซึ่งกันและกันในการด�าเนินภารกิจ อนึ่งในทุกความสัมพันธ์
ในเครือข่ายย่อมมีปัญหาหรือความท้าทายเกิดขึ้น งานศึกษาจ�านวนหนึ่งได้เสนอแนวทาง
ในการรับมือกับปัญหาเหล่านี้เพื่อให้สามารถรักษาเครือข่ายความร่วมมือไว้ได้ แนวทางแรก
เป็นเรื่องของการสื่อสารระหว่างองค์กรเพื่อให้เกิดความเข้าใจอันจะน�ามาสู่การส่งเสริม
ขีดความสามารถในการปฏิบัติงานเป็นหมู่คณะ (Collective capacity) (Koschmann, 2012)
การสื่อสารระหว่างกันอย่างสม�่าเสมอยังท�าให้เกิดความไว้เนื้อเชื่อใจกันอีกด้วย แนวทางที่สอง
เป็นเรื่องของการสร้างอัตลักษณ์ร่วมกันระหว่างองค์กรภายในเครือข่าย การท�าเช่นนี้จะช่วยให้
เกิดความรู้สึกร่วมระหว่างสมาชิกในเครือข่าย อันเป็นปัจจัยส�าคัญที่จะสร้างพลังร่วม (Synergy)
ในการท�างานให้บรรลุภารกิจร่วมกัน
