Page 418 - kpiebook67020

417

กรณีศึกษา 3 กรณี

6.1 กรณีเขื่อนปากมูล จังหวัดอุบลราชธานี

กรณีเขื่อนปากมูล จังหวัดอุบลราชธานีเป็นปัญหาเรื่องความเหลื่อมล�้า

ทางเศรษฐกิจที่ชาวบ้านปากมูลได้รับ จากเดิมเคยประกอบอาชีพประมงในลุ่มน�้ามูล
และมีเงินเหลือเก็บทุกปี แต่หลังจากมีโครงการนี้ก็ท�าให้การเข้าถึงรายได้ที่แน่นอน

เช่นเคยไม่เป็นดังเก่า บางส่วนต้องไปประกอบอาชีพที่ตนไม่คุ้นเคยหรือเป็นลูกจ้าง
ท�าให้ชาวบ้านต้องออกมาเรียกร้องกับผู้รับผิดชอบและรัฐบาล

จุดเริ่มต้นของเขื่อนปากมูลที่จริงแล้วเริ่มต้นก่อนหน้าปี พ.ศ.2532 ย้อนหลัง
ไปราว 30 ปี ที่เคยมีข่าวการก่อสร้างเขื่อนปากมูลที่แก่งตะนะด้วยเหตุผลว่า

ไม่ต้องการให้แม่น�้ามูลไหลทิ้งเสียเปล่า แต่แผนการก่อสร้างครั้งนั้นเป็นอันพับไป
เพราะหากจะก่อสร้าง จะต้องอพยพชาวบ้านกว่าสี่พันครอบครัวซึ่งไม่คุ้มค่ากับ

การลงทุน (อภิญญา ดิสสะมาน, 2555, น.189; วันดี สันติวุฒิเมธี, 2020)

โครงการปากมูลถูกน�ากลับมาพิจารณาอีกครั้งเพื่อให้เป็นไปตามการคาดการณ์

ปริมาณการใช้ไฟฟ้าของภาคอีสานที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูงถึง 820 เมกะวัตต์
ขณะที่ยังมีก�าลังผลิตไฟฟ้าเพียง 130 เมกะวัตต์ ซึ่งสอดคล้องกับการพัฒนาตาม

แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 6 ท�าให้จุดเริ่มต้นของโครงการ
เขื่อนปากมูลเกิดขึ้นตามมติคณะรัฐมนตรีสัญจร รัฐบาล พล.อ. ชาติชาย ชุณหะวัณ

ที่จังหวัดขอนแก่น วันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2532 ที่อนุมัติให้การไฟฟ้าฝ่ายผลิต
แห่งประเทศไทย (กฟผ.) สร้างเขื่อนปากมูลที่บ้านหัวเห่ว อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี

เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรม โดยขยับพื้นที่ตั้งจากเดิมที่วางไว้เป็นที่
แก่งตะนะเป็นที่แก่งคันเห่ว ซึ่งห่างจากปากแม่น�้ามูลห้ากิโลเมตร อันส่งผลให้ลด

จ�านวนประชากรที่ต้องอพยพ (อภิญญา ดิสสะมาน, 2555, น.189; วันดี สันติวุฒิเมธี,
2020; Woraya and Gadavani, 2017, p.128)