Page 29 - kpiebook66029
P. 29
การศึกษาการเปลี่ยนแปลงคุณภาพสังคมใหม่ :
คุณภาพสังคมในทัศนะของเยาวชน
ฉ้อราษฎร์บังหลวง ปัญหาการทุจริต ปัญหาสาธารณสุข และปัญหามลภาวะ ดังเช่นในสังคมเมือง
ขนาดใหญ่ทั้งในโลกตะวันตกและโลกตะวันออกโดยความหมายของระบบเศรษฐกิจเป็นระบบ
ที่เกี่ยวข้องกับแบบแผนการดำาเนินชีวิต การผลิต การบริโภค และการจำาหน่ายสิ่งที่ผลิต
ไปยังตลาดหรือผู้ที่ต้องการให้ได้รับการตอบสนองอย่างมีประสิทธิภาพและอย่างประหยัด
ที่สุด ระบบเศรษฐกิจยังเป็นระบบที่สัมพันธ์กับการจัดระเบียบทรัพยากรธรรมชาติ การจัดระเบียบ
วัฒนธรรมและแรงงานของมนุษย์เพื่อดำารงและส่งเสริมสวัสดิการทางวัตถุของมนุษย์ ระบบ
เศรษฐกิจ จึงได้รับการตีค่าในระดับสูงโดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมที่เน้นวัตถุนิยม สังคมใด
ที่ให้ความสำาคัญแก่วัตถุเหนือกว่ามิติด้านอื่น สังคมนั้นจะหมกมุ่นอยู่กับการแสวงหาวัตถุ
จะไม่ให้ความสำาคัญแก่มิติด้านอื่นของชีวิต ในที่สุดสังคมนั้นจะตกเป็นทาสของวัตถุ สังคม
ที่ตกเป็นทาสของวัตถุจะวุ่นวายไปกับการแข่งขันในการแสวงหาวัตถุอย่างไม่รู้จักเพียงพอ
พระพุทธศาสนาเรียกสังคมแบบนี้ว่า สังคมแห่งความโลภ คือ สังคมที่ตกอยู่ภายใต้อำานาจ
กระแสกิเลสคือความโลภอันเป็นตัวผลักดันให้มนุษย์ไม่รู้จักพอระบบเศรษฐกิจในสังคม
ปัจจุบันพิจารณาตามแบบแผนการผลิตการจำาหน่ายและการบริโภคระบบเศรษฐกิจ อาจจำาแนก
ได้เป็น 4 รูปแบบ คือ
(1) ระบบเศรษฐกิจทุนนิยม เป็นระบบเศรษฐกิจแบบเสรี สมาชิกในสังคม
มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินส่วนตัวอย่างชอบธรรมตามกฎหมายและมีเสรีภาพในการประกอบ
อาชีพตามความสนใจความถนัด และความรู้ความสามารถโดยจะต้องเป็นอาชีพสุจริต
สมาชิกในสังคมต้องมีเสรีภาพในการเลือกบริโภคสินค้าและบริการตามรสนิยม ระบบ
เศรษฐกิจทุนนิยมนี้เปิดโอกาสให้มีการแข่งขันกันในการผลิตและการจำาหน่าย ไม่มีการ
ผูกขาดการผลิตและการจำาหน่ายรัฐบาลเข้ามาแทรกแซงน้อยมาก โดยรัฐเข้ามาควบคุม
การใช้ทรัพยากรธรรมชาติและการกำาหนดราคาอย่างเป็นธรรมแก่ผู้บริโภค
(2) ระบบเศรษฐกิจสังคมนิยม เป็นระบบเศรษฐกิจที่ไม่ให้เสรีภาพแก่ปัจเจกบุคคล
ในการประกอบกิจกรรมทางเศรษฐกิจ รัฐจะเข้ามามีบทบาทในการควบคุมและกำาหนด
การผลิต การจำาหน่ายจ่ายแจก และการบริโภค สมาชิกจะไม่มีกรรมสิทธิ์ในการครอบครอง
ผลผลิตของตนที่หามาได้ทั้งหมด รัฐจะเข้ามาจัดการผลผลิตต่าง ๆ บุคคลในสังคมจะต้อง
ทำางานแต่จะได้รับผลตอบแทนตามความจำาเป็นเท่านั้น
(3) ระบบเศรษฐกิจรัฐสวัสดิการ เป็นระบบเศรษฐกิจผสมที่ดึงเอาส่วนที่ดี
ของระบบเศรษฐกิจทุนนิยมและระบบเศรษฐกิจสังคมนิยมมาผสมกัน แล้วกลายเป็นระบบ
2-14
