Page 330 - kpiebook65024
P. 330
329
เปิดอภิปรายแล้วสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนใดจะขออภิปรายก็ได้ โดยไม่จ�ากัดว่า
จะต้องเป็นสมาชิกผู้เข้าชื่อขอเปิดอภิปรายเท่านั้น ซึ่งการเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติ
ไม่ไว้วางในรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะนับเป็นการควบคุมการบริหารราชการ
แผ่นดินอีกวิธีหนึ่งซึ่งมักกระท�าต่อเมื่อสมาชิกเห็นว่าการบริหารงานของรัฐบาลไม่เป็นไป
ตามนโยบายที่แถลงไว้ต่อสภาหรือการบริหารงานผิดพลาด โดยถือเป็นการควบคุม
ขั้นสุดท้ายเพราะอาจมีผลให้รัฐมนตรีเป็นรายบุคคลหรือทั้งคณะต้องพ้นจากต�าแหน่ง
ไป หรือฝ่ายบริหารอาจยุบสภาเพื่อจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่ก็เป็นได้ การอภิปรายทั่วไป
จึงเป็นสิ่งจ�าเป็นเพราะเป็นเครื่องมือถ่วงดุลอ�านาจระหว่างฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติ
ซึ่งมีสองลักษณะ คือ การเปิดอภิปรายทั่วไปโดไม่มีการลงมติ และการเปิดอภิปรายทั่วไป
โดยมีการลงมติไม่ไว้วางใจ ซึ่งการเปิดอภิปรายทั่วไปในแต่ละลักษณะจะมีวิธีการ
ที่แตกต่างกันออกไปตามแต่ว่ารัฐธรรมนูญแต่ละฉบับจะได้ก�าหนดไว้
อย่างไรก็ตาม การควบคุมและตรวจสอบโดยองค์กรทางการเมืองก็มีข้อจ�ากัด
อยู่หลายประการ อาทิ กรณีที่ฝ่ายบริหารมีเสียงข้างมากในสภาอันส่งผลให้กลไก
การตรวจสอบการใช้อ�านาจรัฐตามที่ก�าหนดไว้ไม่สามารถด�าเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หรือการที่พรรคฝ่ายค้านให้ความสนใจต่อความบกพร่องเฉพาะที่จะส่งผลกระทบต่อ
เสถียรภาพของรัฐบาลเท่านั้น เป็นต้น เพราะฉะนั้น เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงดังกล่าว
จะเห็นได้ว่าการควบคุมตรวจสอบการใช้อ�านาจรัฐโดยองค์กรทางการเมืองจึงมีข้อจ�ากัด
และเหมาะสมเฉพาะกับการตรวจสอบในเชิงนโยบายหรือควบคุมและตรวจสอบเฉพาะ
ประเด็นที่เป็นปัญหาส�าคัญ ๆ เท่านั้น