Page 49 - kpiebook65019
P. 49
48 ประเด็นส�ำคัญที่พึงมีและควรแก้ไขตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช 2560 :
สิทธิชุมชน ชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม
อย่างไรก็ตาม ควรที่จะกล่าวไว้ ณ ที่นี้ด้วยว่าในปัจจุบันยังมีกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
กับสิทธิชุมชนอีกฉบับหนึ่งซึ่งถูกบรรจุอยู่ในแผนปฏิรูปประเทศซึ่งเป็นกฎหมายที่รับรอง
สิทธิชุมชนในการจัดการความขัดแย้งโดยชุมชน (หรือที่เรียกกันว่า กฎหมายยุติธรรม
ชุมชน) ซึ่งเป็นกฎหมายที่มีวัตถุประสงค์เพื่อก�าหนดกลไกรองรับสิทธิชุมชนเพื่อ
ส่งเสริมและแก้ไขความขัดแย้งในพื้นที่ 16
5. การใช้สิทธิเรียกร้องต่าง ๆ ตามกฎหมายต่อรัฐบาลหรือ
หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับประเด็นสิทธิชุมชน
ด้วยเหตุที่การออกแบบกลไกในการท�าให้สิทธิชุมชนสามารถที่จะปฏิบัติ
ได้จริงและเกิดผลในทางปฏิบัติ จึงมีการออกแบบกลไกของรัฐธรรมนูญให้มีบทบัญญัติ
ที่รับรองสิทธิในการที่จะรับรู้ข้อมูลข่าวสาร การเข้าไปมีส่วนร่วม การติดตามตรวจสอบ
การใช้อ�านาจของรัฐที่กระทบต่อชุมชน ซึ่งจากการศึกษาพบว่ามีเรื่องที่ชุมชนลุกขึ้นมา
ใช้สิทธิในการเรียกร้องหรือร้องเรียนมากมาย
6. การเคลื่อนไหวสิทธิชุมชนภายใต้อ�านาจตุลาการ
การใช้สิทธิทางศาลเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ส�าคัญประการหนึ่งของระบบ
การปกครองในระบอบประชาธิปไตย และการเคลื่อนไหวโดยการใช้สิทธิทางศาลเป็น
การค่อย ๆ พัฒนารายละเอียดของสิทธิชุมชนที่เกิดจากบรรทัดฐานของค�าพิพากษา
การใช้สิทธิทางศาลในกรณีของประชาชนที่ใช้สิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญ
ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นการใช้สิทธิทางศาล ได้แก่ ศาลปกครองและศาลรัฐธรรมนูญ
เป็นส่วนใหญ่ซึ่งเป็นการฟ้องหน่วยงานของรัฐ
16 ประกาศส�านักนายกรัฐมนตรีเรื่อง การประกาศแผนการปฏิรูปประเทศ ราชกิจจานุเบกษา
เล่มที่ 135 ตอนที่ 24 ก 6 เมษายน 2561
