Page 68 - kpiebook65001

สถาบันพระปกเกลา : การศึกษาเพื่อเสริมสรางความซื่อตรงในสังคมไทย

เสนอ : ศูนยสงเสริมและพัฒนาพลังแผนดินเชิงคุณธรรม

2.4 แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการขัดเกลาทางสังคม (Socialization)

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ๒๕๔๒ (2542) ไดใหความหมายของ

การขัดเกลาทางสังคม หมายถึง กระบวนการทางสังคมกับจิตวิทยาซึ่งมีผลทําใหบุคคลมี

บุคลิกภาพตามแนวทางที่สังคมตองการ เด็กที่เกิดมาจะตองไดรับการอบรมสั่งสอนใหมีความ
เปนคนโดยแทจริง สามารถอยูรวมและมีความสัมพันธกับคนอื่นไดอยางราบรื่น

สวน Popenoe (อางถึงในคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา,

2551) กลาววา การขัดเกลาทางสังคม หมายถึง กระบวนการของคนในสังคมในการกระทํา
ระหวางกันทางสังคม การไดรับรูปแบบของบุคลิกภาพ (Personality) และการเรียนรู

(Learning) การดําเนินวิถีชีวิตในรูปแบบตางๆ จากสังคมและกลุม สอดคลองกับ Theodrson

(อางถึงในคณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา, 2551) การขัดเกลาทาง

สังคม หมายถึง กระบวนการเรียนรูวัฒนธรรมและวัฒนธรรมยอยของคนในสังคมหรือกลุม
สังคม รวมถึงพฤติกรรมและการกระทําที่จะตองแสดงตามสถานภาพและบทบาทที่เปลี่ยนไป

ทั้งนี้ คลังปญญาไทย (2552) กลาววา การขัดเกลาทางสังคม คือ กระบวนการ

ที่สังคมหรือกลุมสั่งสอนโดยตรงหรือโดยออมใหผูที่จะเปนสมาชิกของกลุมไดเรียนรูและ
รับเอาระเบียบวิธีกฎเกณฑ ความประพฤติ และคานิยมตางๆ ที่กลุมไดกําหนดไวเปนระเบียบ

ของความประพฤติและความสัมพันธของสมาชิกของสังคมนั้น ซึ่งสมาชิกของสังคมจะตอง

ผานกระบวนการขัดเกลาทางสังคมตลอดชีวิต ทั้งโดยตรงและโดยออม (อางถึงใน

คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา, 2551)

โดยสรุปแลว การขัดเกลาทางสังคม คือ การเรียนรูของสมาชิกในสังคมทั้งรูปแบบ

ที่เปนทางการและไมเปนทางการ เพื่อพัฒนาบุคลิกภาพตามความตองการของสังคม

คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา (2551) อธิบายวาแนวคิด

เกี่ยวกับการขัดเกลาทางสังคม ที่สําคัญมี 3 แนวคิดดังนี้

1) การขัดเกลาทางสังคมเปนการสืบทอดวัฒนธรรมระหวางคนรุนหนึ่งกับคน

อีกรุนหนึ่ง (Socialization as enculturation)

แนวคิดนี้มองวา บุคคลรับเอาวัฒนธรรมเขามาเปนสวนหนึ่งของบุคลิกเขา

อยางตรงไปตรงมา โดยอัตโนมัติ เพราะเกิดขึ้นจากการรับรูซ้ําๆ ซากๆ เปนเวลานานจน

ซึมซาบเขาไปโดยที่เกือบจะไมมีการแปรสภาพวัฒนธรรมนั้นๆ เลย

นัยยะสําคัญของแนวคิดนี้ อธิบายไดใน 3 ลักษณะ คือ

58