Page 54 - kpiebook64011

สิ่งที่พยายามอธิบายก็คือ เราไม่สามารถละเลยการเกาะเกี่ยวของเครือข่ายอ านาจเหล่านี้ และมองไปที่
ตัวเจ้าพ่อหรือตัวผู้อุปถัมภ์ หรือบ้านได้เท่านั้น เพราะเครือข่ายชนชั้นน านั้นมีหลายระดับ และมาจากหลาย

ทิศทาง เขาอาจไม่ใช่นักการเมืองโดยอาชีพ แต่อาจจะมาจากการเป็นพ่อค้า ดังนั้นภูมิหลังทั้งจากอาชีพ และ
จากชนชั้นต่าง ๆ จึงส าคัญและก่อรูปเป็นจักรกลการเมืองรูปแบบใหม่ในพื้นที่ แต่ในขณะเดียวกันก็จะต้องท า
ความเข้าใจคู่แข่งทางการเมืองที่อาจจะมีต าแหน่งอยู่ในบางส่วนเช่นกัน ภาพในระดับจุลภาคเช่นนี้จะเกิดขึ้นได้
เมื่อเราน าเอาประเด็นจักรกลการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องกับการวิจัย และไม่ท าให้เป็นปัจจัยรองจากการท าความ

เข้าใจพลวัตของระบบอุปถัมภ์ในพื้นที่ที่มักสนใจเฉพาะหัวขบวนเท่านั้น

ในอีกด้านหนึ่ง การท าความเข้าใจภูมิหลังและความเชื่อมโยงของจักรกลการเมืองเหล่านี้จะท าให้เรา

เข้าใจว่า จักรกลเหล่านี้อาจไม่ได้หายไป เมื่อเกิดการเลื่อนชั้นทางสังคม หรือยังอยู่ในพื้นที่เล็ก ๆ แต่เราก าลัง
พูดถึงจังหวัดสมุทรปราการซึ่งเป็นจังหวัดที่อยู่ติดกับกรุงเทพมหานคร มีประชากรเพิ่มขึ้น และมีมูลค่าทาง
เศรษฐกิจเพิ่มขึ้นทุกปี (พิจารณาข้อมูลจากส านักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (2564) ใน
ตาราง 3.3) ประเด็นที่ท้าทายจึงอยู่ที่ว่าเมื่อการเลือกตั้งองค์การบริหารส่วนจังหวัดเป็นการเลือกตั้งในระดับ

จังหวัด ที่มีตัวแทนมาจากทุกพื้นที่ เราจะอธิบายอย่างไรว่าการเลือกตั้งองค์การบริหารส่วนจังหวัดเป็นเพียง
การเลือกตั้งที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งเลือกแต่นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด เพราะนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด
นั้นมีทีมย่อยในแต่ละพื้นที่ และในทีมย่อยเองก็มีความหลากหลายของสาขาอาชีพในแต่ละผู้สมัคร ยังไม่นับว่า
ผู้สมัครในระดับสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดนั้นย่อมมีกลไกหัวคะแนนของตัวเอง ทั้งที่เป็นลูกน้อง

และเป็นผู้น าทางสังคมในแต่ละพื้นที่

ดังนั้นการท าความเข้าใจการเกาะเกี่ยวของตัวผู้สมัครสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดในแต่ละ

พื้นที่กับตัวทีมผู้สมัครนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดซึ่งเลือกตั้งแยกกัน แต่เลือกตั้งวันเดียวกันท าให้เราต้อง
ท าความเข้าใจว่าการเลือกตั้งในรอบนี้ไม่ใช่การเลือกตั้งเฉพาะนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดเท่านั้น แต่เป็น
การเลือกตั้งของจักรกลทั้งระบบ และที่ส าคัญเราต้องพยายามเข้าใจว่าการเชื่อมประสานภายในเครือข่ายนั้น

เป็นการท างานร่วมกันทั้งหมดเป็นจักรกล ทั้งตัวเครือข่ายทีมสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดที่ลงสมัคร
ในครั้งนี้ และยังมีเทศบาล ก านัน และผู้ใหญ่บ้าน ด้วยว่าองค์การบริหารส่วนจังหวัดนั้นเป็นหน่วยการปกครอง
ท้องถิ่นที่ใหญ่ที่สุดและครอบคลุมทุกพื้นที่ ดังนั้นองค์การบริหารส่วนจังหวัดจึงอาจมีบทบาทในการเข้าไป
สนับสนุนพื้นที่ต่าง ๆ ในจังหวัดได้

อนึ่ง ในการท าความเข้าใจจักรกลการเมืองนี้ สิ่งที่ต้องท าความเข้าใจเพิ่มเติมก็คือ เดิมทีแนวทางการ
วิเคราะห์แบบจักรกลการเมืองให้ความส าคัญกับค าอธิบายที่ว่าการยึดโยงกันอาจเกี่ยวข้องในเรื่องของการ

เชื่อมโยงกับเครือข่ายผู้อพยพหรือคนชั้นล่างในสังคมอเมริกาที่ยังปรับตัวไม่ได้ทางสังคมและเศรษฐกิจ แต่มี
อ านาจการเมืองในการลงคะแนนเสียง และจักรกลการเมืองมีลักษณะของการเกี่ยวข้องกับธุรกิจสีเทา แต่
ข้อเสนอในงานวิจัยชิ้นนี้คือการไม่ปิดโอกาสที่จะท าความเข้าใจว่าจักรกลการเมืองนั้นอาจมีพลวัตกลายเป็น
จักรกลเศรษฐกิจการเมือง ที่มีความหมายว่าในที่สุดแล้วเป้าหมายของการเข้าสู่อ านาจทางการเมืองนั้นก็คือ

การขยายความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจ แต่ที่แตกต่างไปจากเดิมก็คือ การขยายความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจอาจไม่ได้มี
แค่ธุรกิจสีเทา ที่ใช้อ านาจการเมืองเข้าไปปกป้อง แต่อาจหมายถึงการตั้งค าถามกับโครงการของรัฐเองที่
นักการเมืองเหล่านี้เข้าไปเกี่ยวข้องและแสวงหาค่าเช่าผ่านการสร้างโครงการ ซึ่งโครงการนั้นอาจจะมีมิติของ
การให้บริการประชาชน แต่อาจมีแนวโน้มที่จะสร้างแรงจูงใจ หรือสุ่มเสี่ยงที่จะวิจารณ์ว่า การเมืองท้องถิ่นเอง

นั้นคือแหล่งรายได้ทางเศรษฐกิจในตัวเอง อาทิการสร้างโครงการต่าง ๆ ที่มีราคาแพง ด้อยคุณภาพ ล้มเหลว

โครงการศึกษาการเลือกตั้งระดับท้องถิ่น ปี 2563: การเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดและนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ 36