Page 54 - kpiebook63019
P. 54
49
2.5 สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
ในประเทศไทย สภานิติบัญญัติแห่งชาติ คือสภาที่ทำหน้าที่นิติบัญญัติแทนสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา
และรัฐสภา ซึ่งเกิดขึ้นหลังจากคณะรัฐประหารยึดอำนาจการปกครองจากรัฐบาลเดิมและประกาศใช้ธรรมนูญ
การปกครองหรือรัฐธรรมนูญชั่วคราวแทนรัฐธรรมนูญถาวร สภานิติบัญญัติแห่งชาติมีลักษณะเป็นสภาเดี่ยว
ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากคณะรัฐประหาร ทั้งนี้ รัฐธรรมนูญบางฉบับอาจกำหนดให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
มีอำนาจหน้าที่ร่างรัฐธรรมนูญอีกหน้าที่หนึ่งได้
2.5.1 สภานิติบัญญัติแห่งชาติในอดีต 37
ก่อนที่จะมีสภานิติบัญญัติแห่งชาติในชุดปัจจุบันประเทศไทยมีสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
มาก่อนหน้านี้ 5 ชุด ดังนี้
สภานิติบัญญัติแห่งชาติชุดที่ 1 พ.ศ. 2515 - พ.ศ. 2516 แต่งตั้งขึ้นตามมาตรา 6
แห่งธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2515 ในรัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร จากการปฏิวัติ
ตัวเองของจอมพล ถนอม กิตติขจร มีประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ คือ พลตรี ศิริ สิริโยธิน มีสมาชิกจำนวน
299 คน ทำหน้าที่รัฐสภาระหว่างวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2515 - วันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2516 สิ้นสุดลง
โดยพระราชกฤษฎีกายุบสภานิติบัญญัติแห่งชาติเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2516 อันมีสาเหตุมาจากการเกิด
เหตุการณ์วันมหาวิปโยค 14 ตุลาคม 2516 ทำให้มีสมาชิกฯ ขอลาออกเป็นจำนวน 288 คน จนไม่เพียงพอ
จะเป็นองค์ประชุมได้
สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ชุดที่ 2 พ.ศ. 2516-1518 แต่งตั้งขึ้นในรัฐบาลนายสัญญา ธรรมศักดิ์
หลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 โดยการตั้งสภานิติบัญญัติแห่งชาติขึ้นใหม่หลังจากสมาชิกสภา
นิติบัญญัติแห่งชาติที่ได้รับการแต่งตั้งสมัยของจอมพล ถนอม กิตติขจร ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้ลาออก
จากตำแหน่งจนเหลือสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติเพียง 11 คน ไม่เพียงพอที่จะเป็นองค์ประชุมสภา
นิติบัญญัติแห่งชาติ ด้วยเหตุนี้จึงมีการยุบสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และโปรดเกล้าฯ ให้แต่งตั้งสมัชชาแห่งชาติขึ้น
จำนวน 2,347 คน ตามพระบรมราชโองการแต่งตั้งสมัชชาแห่งชาติ ลงวันที่ 10 ธันวาคม 2516 เพื่อให้สมาชิก
สมัชชาแห่งชาติเลือกตั้งกันเองให้เหลือ 299 คน เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติสภานี้มีชื่อเรียกกัน
อย่างไม่เป็นทางการว่า “สภาสนามม้า” เนื่องจากเลือกกันที่สนามม้าราชตฤนมัยสมาคม โดยปฏิบัติหน้าที่
ระหว่างวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2516 –25 มกราคม พ.ศ. 2518 ประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติชุดนี้ มี 2 คน
คือ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เป็นประธานสภาคนแรก และนายประภาศน์ อวยชัย เป็นประธานสภาต่อ
จนสภาสิ้นสุด โดยสภานี้สิ้นสุดลงเนื่องจากมีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไปตาม
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517
37 สรุปจาก สภานิติบัญญัติแห่งชาติ, โดย ฐานข้อมูลการเมืองการปกครอง สถาบันพระปกเกล้า, 2552, สืบค้นจาก http://
wiki.kpi.ac.th/index.php?title=สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
การประเมินผลการดำเนินงานของรัฐสภาไทย (สภานิติบัญญัติแห่งชาติ) โดยใช้เกณฑ์และตัวชี้วัดของ Inter-Parliamentary Union (IPU)
