Page 163 - kpiebook63008
P. 163
163
รู้กันดีทั่วไปว่าเป็นพรรครัฐบาลสนับสนุนนั้นยิ่งทำาให้ได้รับความร่วมมือ/สนับสนุนจากบรรดาผู้นำาในกลุ่ม
ข้าราชการในพื้นที่เป็นอย่างมาก การดำาเนินกิจกรรมทางการเมืองของบรรดาหัวคะแนนจึงมีความมั่นใจว่า
จะได้รับการดูแลและไม่ถูกเจ้าหน้าที่รัฐในพื้นที่เข้ามาดำาเนินการใด ๆ เพื่อสร้างความหวั่นเกรงในผบกระทบ
ที่จะเกิดขึ้น หากการดำาเนินกิจกรรมหาเสียงหมิ่นเหม่หรือเสี่ยงต่อการกระทำาที่อาจผิดระเบียบหรือกฎเกณฑ์
การหาเสียงที่กำาหนด (ผู้ใหญ่บ้านและอดีตสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำาบลแห่งหนึ่งในพื้นที่จังหวัดกาญจนบุรี,
สัมภาษณ์, 2562) ดังคำาอธิบายที่ว่า
“ไม่มีหัวคะแนน ไม่มีคนในหมู่บ้านที่ช่วยหาเสียง ใช้แต่รถวิ่งกระจายเสียง แล้วลงมาพบ
มาหาชาวบ้านตามรายทางในหมู่บ้านหรือชุมชน เป็นเรื่องยากมากที่ชาวบ้านจะลงคะแนนให้
ดูตัวอย่าง... (คนที่เป็นอดีต ส.ส.) เขามีหัวคะแนนใหญ่เลย เป็นผู้น�า... มีระบบ มีวิธีการว่าขอคะแนน
หมู่บ้านนี้ โซนนี้เท่าไหร่ ขอตัวเลข (คะแนน) จากผู้น�าหมู่บ้าน เหล่านี้ล้วนมาจากการท�างานในพื้นที่
มานาน และต้องวางแผนล่วงหน้าเป็นขั้นเป็นตอนชัดเจน นอกจากนี้การจะมีหัวคะแนนที่ไว้ใจได้
ผู้สมัครต้องมีบารมี มีความผูกพัน ความสัมพันธ์คุ้นเคยกันมาก่อน ยากมากที่จะท�าได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ
เดือนสองเดือน....”
การใช้ระบบหัวคะแนนดังกล่าวนั้นมีผลต่อการคาดการณ์คะแนนล่วงหน้าว่าโอกาสนั้นมีมากน้อยเพียงใด
แต่ก็ขึ้นอยู่กับว่าสามารถควบคุมสถานการณ์หรือปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจของชาวบ้านในพื้นที่ในช่วงเวลา
ก่อนการเลือกตั้งในช่วงวันสุดท้ายของการลงคะแนนเสียงได้หรือไม่ ระบบหัวคะแนนจึงเป็นปัจจัยสำาคัญที่สุดใน
ระบบการเลือกตั้งโดยเฉพาะการเมืองของหมู่บ้านและชุมชน ซึ่งเกี่ยวพันธ์กับปัจจัยเงินสนับสนุนเพื่อเป็นค่าใช้จ่าย
ในการดำาเนินการ/ทำางานที่มีทั้งรูปแบบเฉพาะหน้าและรูปแบบที่ซับซ้อน สำาหรับค่าใช้จ่ายเฉพาะหน้านั้นบรรดาหัว
คะแนนจำาเป็นต้องมีเงินเพื่อใช้จ่ายเพื่อดูแลบรรดาผู้สนับสนุนและประชาชนในหมู่บ้าน อาทิ ค่ากาแฟ เครื่องดื่มชูกำาลัง
บุหรี่หรือแม้แต่เหล้า (ขาว/เหล้าสี) หรือเบียร์ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรมักนิยมดื่มกินเล็กน้อย ทั้งก่อน
ลงทำางานในไร่นาหรือสวนของตน หรือแม้การรับจ้างทำางานให้เป็นประจำาหรือบางครั้งบางครา หัวคะแนนใน
พื้นที่ชุมชนหมู่บ้านจึงมีความสำาคัญเป็นอย่างมากในการสร้างความผูกพัน ความเชื่อใจและไว้วางใจ โดยเฉพาะ
ความเชื่อใจในการทำาตามสิ่งที่หัวคะแนนขอร้อง/ขอให้ช่วยลงคะแนนให้กับนักการเมือง/ผู้สมัครรับเลือกตั้ง
ที่ตนเอง (หัวคะแนน) ให้การสนับสนุน (ดูตาราง 5.2 ประกอบ)