Page 131 - kpiebook62009
P. 131
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการประเมินองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อเข้ารับรางวัลพระปกเกล้า ประจำปี 2562
ซึ่งกระบวนการดังกล่าว จะทำให้สมาชิกเครือข่ายเกิดการรับรู้ เกิดการยอมรับในกระบวนการทำงาน และ
รักษาสัมพันธภาพอันดีต่อกัน
องค์ประกอบที่น่าสนใจ (เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ อ้างใน พระมหาสุทิตย์ อาภากโร,
2547, น. 51-52) 7 องค์ประกอบ ได้แก่
(1) การรับรู้มุมมองร่วมกัน (Common perception)
(2) การมีวิสัยทัศน์ร่วมกัน (Common vision)
(3) การมีผลประโยชน์และความสนใจร่วมกัน (Mutual interests/benefits)
(4) การมีส่วนร่วมของสมาชิกเครือข่ายอย่างกว้างขวาง (All stakeholders’ participation)
(5) กระบวนการเสริมสร้างซึ่งกันและกัน (Complementary relationship)
(6) การพึ่งอิงร่วมกัน (Interdependence)
(7) การปฏิสัมพันธ์เชิงแลกเปลี่ยน (Interaction)
นอกจากนี้ ผลสรุปจากการสัมมนาองค์ความรู้และการจัดการเครือข่ายโครงการ
เสริมสร้างการเรียนรู้ชุมชนเป็นสุข (2546, อ้างถึงใน พระมหาสุทิตย์ อาภากโร, 2547, น. 53) ได้ให้
องค์ประกอบสำคัญ 2 ประการ คือ ประการแรก “เครือข่ายต้องมีความเท่าเทียมของฝ่ายต่างๆ”
กล่าวคือ บุคคลและกลุ่มบุคคลที่เข้ามาเป็นเครือข่ายจะต้องยึดหลักการนี้ โดยให้โอกาสในการเรียนรู้
การสร้างพื้นที่ทางสังคมให้เกิดความภาคภูมิใจในสิ่งที่ทำร่วมกัน และพยายามหลีกเลี่ยงการครอบงำจาก
ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ซึ่งจะทำให้เครือข่ายมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิด และประการที่สอง “การให้ผลประโยชน์ต่าง
ตอบแทน” เป็นการแบ่งปันผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากการทำงานร่วมกัน โดยมิได้หมายถึงเพียงการให้เงิน
แต่หมายรวมถึง ความเอื้ออาทรต่อกัน ตอบแทนความรู้สึกถึงความพึงพอใจ การได้รับการยอมรับ ฯลฯ
2.4.3 รูปแบบของเครือข่าย
รูปแบบของเครือข่ายมีพัฒนาการและมีความหลากหลายที่เปลี่ยนแปลงไปตามสถานการณ์
ทางสังคม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสมาชิก พื้นที่ บริบทแวดล้อม ที่มาของการจัดตั้งเครือข่าย วัตถุประสงค์ และโครงสร้าง
ในการดำเนินเครือข่าย ดังเช่น
เสรี พงศ์พิศ (2548, น. 198-120) ได้กล่าวถึง ประเภทของเครือข่าย ดังนี้
(1) เครือข่ายแนวราบ โดยการประสานบุคคลที่อยู่ในระดับเดียวกัน ให้มาเชื่อมประสาน
เป็นเครือข่าย เช่น เครือข่ายนักพัฒนา เครือข่ายนักวิจัย เครือข่ายภาคเกษตรกรรม เป็นต้น หรืออาจเป็น
ปัจเจกหรืออาจเป็นสถาบันก็ได้ เช่น เครือข่ายสถาบันวิจัย เครือข่ายศูนย์ข้อมูล เป็นต้น หรืออาจเป็น
เครือข่ายสำหรับบุคคลทั่วไป สถาบันทั่วไป ที่สนใจในประเด็นเดียวกัน
(2) เครือข่ายแนวตั้ง เป็นเครือข่ายที่มาจากบุคคลหลากหลาย มาจากกลุ่ม หรืออาชีพที่
แตกต่างกันมารวมกันเป็นเครือข่ายเดียวกัน ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความเข้าใจและความร่วมมือกันโดยเน้นที่
การให้ข้อมูลข่าวสารมากกว่า การดำเนินกิจกรรมร่วมกัน มีความเท่าเทียมในฐานะสมาชิกเครือข่าย
90