Page 36 - kpiebook62008

บทที่ ๒

กรอบแนวคิดว่าด้วยภาษี : การจำกัดสิทธิของปัจเจกบุคคลเพื่อประโยชน์มหาชน

๕. การเสียภาษีเป็นการใช้อำนาจรัฐจำกัดสิทธิของปัจเจกบุคคลเพื่อการบริหารราชการแผ่นดินและ

ตอบสนองวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ของนโยบายรัฐ การเสียภาษีจึงเป็นไปในลักษณะของการบังคับ (๒.๑) ด้วยเหตุนี้

การเสียภาษีจึงถูกมองเป็น “หน้าที่” หากประชาชนหนีการเสียภาษี หรือเสียภาษีไม่ถูกต้อง ย่อมได้รับโทษตามที่

กฎหมายกำหนด อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาในแง่การใช้อำนาจรัฐ จะพบว่า การจัดเก็บภาษีเป็นการจำกัดสิทธิใน

ทรัพย์สินของประชาชนประการหนึ่ง การจำกัดสิทธิดังกล่าวย่อมต้องเป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมาย คำนึงถึงความได้

สัดส่วนในการจำกัดสิทธิ ความเสมอภาคในการจัดเก็บภาษีโดยสอดคล้องกับความสามารถของผู้เสียภาษี ในแง่ของ
การบริหารจัดการระบบภาษีจำต้องคำนึงถึงหลักการบริหารภาษีที่ดีอีกด้วย เพราะฉะนั้นการจัดเก็บภาษีไม่อาจ

คำนึงถึงเฉพาะหน้าที่ของผู้เสียภาษี แต่จำเป็นต้องให้ความสำคัญกับ “สิทธิของผู้เสียภาษี” และสร้างความสมดุล

ระหว่างหน้าที่และสิทธิของผู้เสียภาษีโดยพิจารณาถึงแนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง (๒.๒)

๒.๑ หน้าที่และสิทธิของผู้เสียภาษี : ความจำเป็นในระบบภาษี

๖. ตามกฎหมายการคลังสาธารณะ รายได้สาธารณะแบ่งออกเป็นสองประเภทอันได้แก่ รายได้ที่เป็นภาษี

และรายได้ที่มิใช่ภาษี ภาษีอยู่ในฐานะที่เป็นรายได้สำคัญของรัฐ โดยที่มีสัดส่วนอยู่ที่ประมาณร้อยละ ๘๐ – ๙๐

ของรายได้สาธารณะทั้งหมด นอกจากเป็นรายได้สำคัญของรัฐแล้ว ภาษียังเป็นเครื่องมือในการแทรกแซงระบบ

๑
เศรษฐกิจของรัฐอีกด้วย ภาษีจึงเป็นเครื่องมือทางการคลังที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง (๒.๑.๑) ทั้งนี้ เพื่อนำภาษีอากร
ดังกล่าวไปใช้ดำเนินการต่าง ๆ ภายในรัฐโดยคำนึงถึงประโยชน์ของมหาชนเป็นสำคัญ (๒.๑.๒)

๑ สุปรียา แก้วละเอียด, กฎหมายงบประมาณของประเทศไทย, (กรุงเทพมหานคร : คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.,
๒๕๖๐), หน้า ๑๕.