Page 25 - kpiebook61002

หนึ*งคือการดําเนินกระบวนยุติธรรมแบบอิสระที*เหมาะสมกับวิถีชีวิตชุมชนแต่ละแห่ง (จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย,

2550, น. 64)

ยุติธรรมชุมชนมีลักษณะกระจายการจัดการและการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม การกระจายอํานาจ
และความรับผิดชอบ กระจายการเข้าถึงบริการด้านความยุติธรรมที*ชุมชนได้เข้าไปมีส่วนร่วม ดังที* จุฑารัตน์

เอื,ออํานวย กล่าวไว้ว่า ยุติธรรมชุมชนมีลักษณะลดการพึ*งพาผู้มีอํานาจและลดการผลักความรับผิดชอบให้

สถาบัน กระบวนการยุติธรรมหลักมีลักษณะเป็นการปกครองแบบลําดับชั,น องค์กรแต่ละระดับผู้ปฏิบัติงานจะ
ทําหน้าที*รายงานผลการทํางานไปยังระดับชั,นการบังคับบัญชาที*เหนือขึ,นไปตามลําดับชั,นในลักษณะ

ความสัมพันธ์แบบแนวดิ*ง ในขณะที*แนวคิดยุติธรรมชุมชนไม่ใช้รูปแบบองค์การตามแบบแผนดั,งเดิม ในการ

อํานวยความยุติธรรมอาจจะรายงานไปยังประชาชนกลุ่มที*เป็นเครือข่ายยุติธรรมแทนที*จะรายงานผู้เชี*ยวชาญ

ตามลําดับชั,นบัญชาการ ขณะเดียวกันผู้บริหารองค์กรย่อยๆ ในชุมชนอาจทํางานร่วมกับผู้บริหารของหน่วยงาน
อื*น (จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย, 2550, น. 64) สอดคล้องกันกับ Corbett, Fitzgerald, and Jordan กล่าวว่า

กระบวนการยุติธรรมทางอาญาจะมีกระบวนการทํางานเป็นลําดับชั,น ส่วนยุติธรรมชุมชนไม่มีการจัดโครงสร้าง

องค์กรเช่นนั,น เจ้าหน้าที*ในหน่วยยุติธรรมชุมชนอาจรายงานต่อกลุ่มชุมชนได้เลย และผู้ดําเนินการของแต่ละ
องค์กรจะมาทํางานร่วมกัน ดังตัวอย่างของ Boston’s Operation Nightlight ที*เจ้าหน้าที*ตํารวจและเจ้าหน้าที*

คุมประพฤติทํางานเป็นหุ้นส่วนกันในการทํางานมากขึ,นเกี*ยวกับการดําเนินชีวิตของอดีตผู้กระทําผิดที*กลับไป

อยู่ในชุมชน (Corbett, Fitzgerald, and Jordan, 1996 quoted in Karp & Clear, =ggg, p.?=N) ส่วนงานของ
ตํารวจที*เกี*ยวข้องกับชุมชนก็มีแนวโน้มมากกว่าทําหน้าที*บังคับใช้กฎหมาย เช่น การรณรงค์ต่อต้าน

อาชญากรรม การเป็นผู้ไกล่เกลี*ยกรณีพิพาท และร่วมมือกับเจ้าหน้าที*ในหน่วยงานอื*น (Kelling & Cole, BIIM

quoted in Karp & Clear, =ggg, p.??g) หรือผู้บริหารหน่วยตํารวจชุมชนทํางานร่วมกับคุมประพฤติชุมชนหรือ
อัยการชุมชน (จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย, 2550, น. 64) กล่าวคือ กระบวนการทางยุติธรรมกระแสหลักที*สามารถ

ถ่ายโอนให้กับชุมชนเข้ามาบริหารจัดการได้ก็จะถูกบริหารจัดการโดยชุมชนในพื,นที*ซึ*งเอื,อให้ชุมชนท้องถิ*น

เข้าถึงกระบวนการยุติธรรมได้มากขึ,น

ยุติธรรมชุมชนแสวงหาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการป้ องกันและแก้ไขปัญหา โดยเน้นไปที*การ
ป้ องกันปัญหาเป็นหลักเพื*อลดความเสียหายที*จะเกิดขึ,นจากอาชญากรรม แต่เมื*อเกิดความเสียหายแล้วก็

จะต้องมีการเยียวยาแก้ไขโดยชุมชนเข้าไปมีส่วนร่วม สอดคล้องกับ Bazemore & Schiff ที*ว่าลักษณะเฉพาะ

ของยุติธรรมชุมชน ได้แก่ ชุมชนท้องถิ*นสามารถเข้าถึงและมีบทบาทสําคัญในกิจกรรมทางยุติธรรม เช่น ศาล
ชุมชน ตํารวจบ้าน เจ้าหน้าที*คุมประพฤติ ฯลฯ (Bazemore & Schiff, 2001, pp.=gM-=gI)

ประชาชนมีบทบาทหลายอย่างในการริเริ*มกิจกรรมยุติธรรมชุมชนแต่ทุกบทบาทล้วนเกี*ยวข้องกับ

ศักยภาพของพลเมืองที*มีต่อการอํานวยความยุติธรรมระดับท้องถิ*น ยุติธรรมชุมชนเน้นการให้ประชาชนเข้ามา

16