Page 24 - kpiebook61002
P. 24
เอื,ออาทร ตลอดจนสร้างจิตสาธารณะและจิตอาสาให้กับคนในชุมชน เป็นการสร้างสํานึกของความเป็นชุมชนที*
เคยมีอยู่แต่ขาดหายไปให้เกิดขึ,น ยุติธรรมชุมชนจึงเป็นวิธีการที*ดีที*สุดในการสร้างสายสัมพันธ์และภูมิคุ้มกัน
ให้กับชุมชนอันจะเป็นพื,นฐานในการสร้างความปลอดภัยและความสุขของชุมชน (กิตติพงษ์ กิตยารักษ์, 2550,
น. 29)
. ลักษณะและภารกิจของยุติธรรมชุมชน
. . ลักษณะของยุติธรรมชุมชน
พัฒนาการทางแนวคิดและการปฏิบัติของยุติธรรมชุมชน ได้มีส่วนเป็นอย่างยิ*งที*ทําให้ก่อเกิดลักษณะที*
มีความเฉพาะของยุติธรรมชุมชนขึ,นมา Clear & Karp ได้กล่าวถึง ลักษณะที*สําคัญของยุติธรรมชุมชนว่า
ยุติธรรมชุมชน มีจุดเน้นที*ความเป็นเพื*อนบ้าน การเข้าถึงได้ และกระบวนการยุติธรรมที*มีความเป็นทางการ
น้อย เป็นรูปแบบของการป้ องกันอาชญากรรมและเป็นกิจกรรมทางกระบวนการยุติธรรมที*มีชุมชนอยู่ใน
กระบวนการนั,น ประชาชน กลุ่มในชุมชน องค์กรในชุมชนสามารถใช้ยุติธรรมชุมชนนั,นเพื*อควบคุม
อาชญากรรมและความผิดปกติในสังคม เน้นผลที*ระดับชุมชน (Clear & Karp, 1999, p.25 quoted in
Bazemore & Schiff, 2001, p.7) จากการเสนอดังกล่าว อาจอธิบายลักษณะของยุติธรรมชุมชนได้ C มิติ ได้แก่
ความเป็นเพื*อนบ้าน กระจายการจัดการและการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรม การมีส่วนร่วมของชุมชนในการ
ป้ องกันและแก้ไขปัญหา และคุณภาพชีวิตชุมชน
ยุติธรรมชุมชนมีความเป็นเพื อนบ้าน หมายถึง มีความเป็ นอิสระในกระบวนการและยุทธวิธีที*
สอดคล้องกับลักษณะเฉพาะของชุมชนแต่ละท้องถิ*น โดยไม่ทิ,งหลักการของยุติธรรมชุมชน อธิบายเพิ*มเติมตาม
Kelling & Cole ได้ว่า ยุติธรรมชุมชนจะเน้นกระบวนการทางยุติธรรมที*เป็นอิสระให้เหมาะสมกับวิถีชุมชน ซึ*ง
ต่างจากกระบวนยุติธรรมทางอาญาที*รัฐเป็นผู้ดําเนินการและกําหนด (Kelling & Cole, BIIM quoted in Karp
& Clear, =ggg, p.??g) เช่นเดียวกันกับ จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย กล่าวว่า ยุติธรรมชุมชนเน้นการให้ความสําคัญ
แก่ความเป็นเพื*อนบ้าน เน้นระดับรากหญ้า ขณะที*กฎหมายและระเบียบที*เป็นทางการมักถูกโยงไว้กับผู้มี
อํานาจทางการเมืองอย่างหน่วยงานของรัฐหรือรัฐบาล หากพิจารณาวิถีชุมชน จะเห็นว่าบางครั,งกฎหมาย
บ้านเมืองไม่มีความสําคัญต่อวิถีชีวิตของคนในชุมชนท้องถิ*นมากนัก อย่างไรก็ตาม สําหรับวิถีชีวิตผู้คนชุมชน
เมือง กฎหมายจะมีความสําคัญเมื*อเกิดอาชญากรรม มีการฝ่าฝืนระเบียบสังคม และต้องการการควบคุมสังคม
ให้สงบเรียบร้อย ซึ*งแสดงให้เห็นถึงมิติใหม่ในเรื*องการดําเนินการในกระบวนยุติธรรมโดยใช้สถานะหรือสภาพที*
เกิดขึ,นจริงเป็นตัวกําหนดแทนการใช้รัฐเพียงอย่างเดียวเช่นเดิม ดังนั,น ลักษณะของแนวคิดยุติธรรมชุมชนอย่าง
15