Page 30 - kpiebook61002
P. 30
ภารกิจที สอง การจัดการความขัดแย้งเชิงสมานฉันท์ เป็นการกระทําที*ยุติหรือบรรเทาความรุนแรงของ
ความขัดแย้งที*เกิดขึ,นในชุมชนด้วยการให้ประสานงานดําเนินการเองในชุมชนหรือให้หน่วยงานที*เกี*ยวข้องกับ
คนในชุมชนตามรูปแบบวิธีการที*ไม่ใช้ความรุนแรง เป็นการกระทําที*ทําให้ข้อขัดแย้ง การทะเลาะวิวาท และ
พฤติกรรมที*จะนําไปสู่ความรุนแรงได้ลดน้อยลงและหายไปในที*สุด โดยมีวิธีการรูปแบบต่างๆ เช่น การ
ไกล่เกลี*ย การประชุมฟื,นฟูสัมพันธภาพ การประชุมกลุ่มครอบครัว และวิธีการเชิงจารีตหรือวิธีการของท้องถิ*น
รูปแบบต่างๆ เช่น สภาผู้เฒ่า เจ้าโคตร แก่บ้าน เกลอ มูชาวาเราะฮฺ เป็นต้น (กิตติพงษ์ กิตยารักษ์, 2550, น.
26; จุฑารัตน์ เอื,ออํานวย, 2556, น. 232-234)
การไกล่เกลี*ยของชุมชนในรูปแบบหนึ*ง คือ ศาลชุมชน หน้าที*ของศาลมี = ส่วน คือ การวินิจฉัย
(Adjudication) และมีคําสั*งลงโทษ (Sanctioning) ในส่วนของหน้าที*วินิจฉัยที*ชุมชนทําได้มี ? หน้าที*หลัก ได้แก่
การฟ้ องร้อง (Prosecution) การแก้ต่าง/เป็นทนายให้ (Defense) และการพิจารณาคดี (Judiciary) เมื*อสังคมมี
ปัญหาเฉพาะและมีกลุ่มเฉพาะในชุมชนมากขึ,นก็ทําให้เกิดศาลเฉพาะทางในชุมชนด้วยเช่นกัน เช่น ศาล
ยาเสพติด ศาลความรุนแรงในครอบครัว ศาลสุขภาพจิต ศาลเยาวชน ซึ*งศาลเหล่านี,มีบทบาทไม่เพียงแต่การ
รับเรื*องฟ้ องร้อง พิจารณาคดี และลงโทษ แต่ยังมีบทบาทอื*น เช่น การให้ความรู้ ไกล่เกลี*ย เป็นต้น (Clear &
other, =gBB, p.73; p.91)
การทําหน้าที*ในการแก้ต่างของชุมชน ถือเป็นแนวคิดที*ใหม่กว่าการทําหน้าที*ฟ้ องร้องของชุมชน
ประโยชน์ของงานบริการด้านการแก้ต่างของชุมชนมีหลายประการ ได้แก่ การหาพยานหลักฐานทําได้ง่าย
เพราะพื,นที*เกิดเหตุอยู่ในชุมชนและผู้ถูกกล่าวหาก็อาศัยอยู่ในชุมชนนั,น การทําหน้าที*เป็นทนายหรือแก้ต่างใน
กระบวนยุติธรรมกระแสหลักจะเป็นความสัมพันธ์แบบลูกค้ากับนายจ้าง ผู้แก้ต่างเน้นทําให้ผู้ถูกกล่าวหาชนะ
คดีและใช้เวลาทางคดีสั,นที*สุด แต่การแก้ต่างของชุมชนไม่ใช่เพียงแค่นั,น โดยจะต้องมีบทบาทมากไปถึง
ผลประโยชน์ของผู้ถูกกล่าวหา เช่น การให้ผู้ถูกกล่าวหาได้รับการบําบัด การบริการศูนย์ดูแลเด็กเล็กและ
ครอบครัวของผู้ถูกกล่าวหา ยกตัวอย่าง กรณีของศูนย์ Neighborhood Defender Service (NDS) ที*ตั,งขึ,นใน
เมือง New York ปี BIIg บทบาทของศูนย์นี,ทําหน้าที*เชิงรุก โดยกระตุ้นให้คนในชุมชนติดต่อศูนย์เมื*อมีปัญหา
ด้านการฟ้ องร้อง ศูนย์ช่วยแก้ปัญหาก่อนที*เรื*องจะดําเนินไปถึงศาล ในทีมของศูนย์ประกอบไปด้วยอัยการ
คนในชุมชน ผู้ช่วยเจ้าหน้าที*ของรัฐ พนักงานฝึกหัด และอัยการอาวุโส NDS จะเน้นรับฟังปัญหาของแต่ละกรณี
และนําเสนอต่อศาลในมิติที*เกี*ยวโยงกับครอบครัวและชุมชนซึ*งเป็นมิติที*ศาลไม่ค่อยได้รับรู้มากนัก นอกจากนี,
งานเชิงลึกของศูนย์ยังได้แก่การยกระดับความปลอดภัยในชุมชน ให้การอบรมด้านกฎหมาย การประชุมเชิง
ปฏิบัติการในกลุ่มเยาวชน การสอนเยาวชนให้ป้ องกันความขัดแย้งกับตํารวจ เป็นต้น ส่วนการทําหน้าที*
พิจารณาคดีของชุมชน มีความต่างอย่างมากจากการทําหน้าที*พิจารณาของศาลกลาง โดยอาจทํางานใกล้ชิด
กับชุมชนและเปิดให้ชุมชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในงานของศาลได้ (Clear & other, =gBB, pp.76-77)
21

