Page 34 - b29256_Fulltext
P. 34
ในด้านงบประมาณของกรมสาธารณสุข จากรายงานกรมสาธารณสุขนั้นพบว่าอยู่ในจำนวนไม่สูงมาก และส่วน
ใหญ่เป็นงบประมาณประเภทรายจ่ายประจำคือเงินเดือนและครุภัณฑ์มากกว่างบลงทุน จึงคาดได้ว่ากิจการสาธารณสุข
จะเน้นการลงทุนน้อยและผลตอบแทนสูงเช่นการสุขศึกษาป้องกันโรคที่เน้นสื่อภาพยนตร์และสิ่งพิมพ์ให้ทั่วถึงประชาชน
การจำหน่ายจ่ายแจกยาแก่ประชาชน มากกว่าลงทุนสร้างโรงพยาบาลหรือซื้อเครื่องมือแพทย์ราคาสูง เพื่อการ
บำบัดรักษาโรคในโรงพยาบาล เป็นต้น
ดังปรากฏว่างบประมาณทั้งกรมในปี 2465 2466 2467 และ 2468 นั้นมีจำนวน 1,152,130 บาท จ่ายเป็น
เงินเดือนร้อยละ 62.13 โดยค่าใช้จ่ายเป็นจำนวน 817,604 โดยในปี 2468 นี้งบประมาณสูงขึ้นจากเดิมเพราะรวม
งบประมาณกองแพทย์สุขาภิบาลแห่งพระนครเข้ามาด้วย จึงมากกว่าปีก่อนหน้านั้นเกือบ 3 เท่า โดยหากดูจากตาราง
รายจ่ายค่าใช้สอยจริงตั้งแต่ตั้งกรมสาธารณสุขจะพบว่าแต่ละปีจะใช้ประมาณ 5-6 หมื่นบาทจนกระทั่งปี 2467 ก็มี
งบประมาณ 62,786 บาทก่อนจะพุ่งจากงบสุขาภิบาลกรุงเทพฯ มารวมด้วยในปี 2468 เป็นเงิน 173,173 บาท จึงทำให้
68
มียอดรวมทั้งกรมเป็นจำนวน 233,476 บาท แต่อย่างไรก็ตามขณะนี้ยังจำกัดด้วยหลักฐานอาจจะต้องหาตัวเลข
งบประมาณด้านการสาธารณสุขจากหลักฐานอื่นให้มากขึ้นกว่านี้เพื่อมาช่วยวิเคราะห์ให้เห็นถึงความสำคัญของกิจการ
สาธารณสุขได้อีกทางหนึ่ง
จำนวนโรงพยาบาลและสถานบำบัดรักษาโรค
สถานที่ทำการบำบัดโรค
ใน พ.ศ. 2467 มีโรงพยาบาลอยู่ 10 แห่ง และโอสถสภา 78 แห่ง (เป็นสถานพยาบาลประจำชุมชนที่ไม่มีแพทย์
อยู่รักษาประจำจะทำหน้าที่แจกจ่ายยาเป็นสำคัญ รู้จักกันต่อมาในนามสุขศาลา หรือในยุคหลังเรียกว่าสถานีอนามัย
จนกระทั่งปัจจุบันปรับเปลี่ยนชื่อเรียกเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลและมีแพทย์มาตรวจรักษาเป็นครั้งคราว
ด้วย) ซึ่งเจ้าหน้าที่ฝ่ายต่างๆ ของรัฐบาลดูแลอยู่ โรงพยาบาลต่างๆ ตามหัวเมือง ได้รักษาคนเจ็บไข้ภายในสถานที่ 1,962
คน และคนเจ็บไข้นอกสถานที่ 13,065 คน คิดถัวเฉลี่ยระหว่างแพทย์ 84 คนในสังกัดของกรม ดังรายละเอียดแสดงใน
69
ตาราง
68 รายงานกรมสาธารณสุขประจำปีพุทธศักราช 2468 (กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรนิติ, 2470), หน้า 11-14.
69 รายงารกรมสาธารณสุขประจำปีพุทธศักราช 2465 2466 และ 2467 (กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรนิติ, 2468), หน้า 69.
33