Page 65 - 23464_Full text

64

ยุทธศาสตร์แรกของการแก้เกมสูตรหาร 500 นี้คือการตั้งอีกพรรคใหม่ขึ้นมาอีกพรรคหนึ่งเพื่อ
เก็บคะแนนบัญชีรายชื่อโดยเฉพาะ และให้พรรคเพื่อไทยเน้นเก็บคะแนนในระบบเขต ดังที่

นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว หัวหน้าพรรคเพื่อไทยอธิบายยุทธศาสตร์แตกพรรคดังกล่าวว่า

คือมีพรรคการเมืองอีกพรรคหนึ่งที่มุ่งรณรงค์เฉพาะบัญชีรายชื่อ แบบไม่สนใจเขต
เช่น การตั้งพรรคครอบครัวเพื่อไทยส่งบุคคลที่เราต้องการใส่ใน ส.ส.บัญชีรายชื่อ
ให้เต็ม แล้ววางกลไกการรณรงค์หาเสียงให้เลือก ส.ส.บัญชีรายชื่ออย่างเดียว และ
ให้มาเลือก ส.ส.เขตของพรรคเพื่อไทย และพรรคเพื่อไทยจะรณรงค์ให้เลือก

เฉพาะ ส.ส.เขต เพื่อไม่ให้เกิดความสับสน กลไกนี้อาจจะได้ผลที่เขาคิดไม่ถึง
เกี่ยวกับการหาร 500… โดยเราจะน าผลโพลที่พรรค พท. มีคะแนนน ามาเป็น
อันดับหนึ่งมาร่วมประเมินการตัดสินใจด้วย แต่การประเมินเชิงลึกต้องประเมิน
เชิงพื้นที่ระดับเขต ว่าหากจะเอา 15 ล้านเสียง แต่ละเขตจะต้องได้ไม่ต่ ากว่า

35,000 เสียง ถ้าท าได้ก็จะเป็นสิ่งที่น่าสนใจ… ส่วนบัญชีรายชื่อของพรรค พท.
อาจจะต้องโอนมาอยู่ในบัญชีรายชื่อของพรรคครอบครัวเพื่อไทย ซึ่งบัญชีรายชื่อ
58
ของพรรค พท. อาจจะเป็นพวกแถวสอง

แน่นอนว่าการวางยุทธศาสตร์แยกการรณรงค์หาเสียงของพรรคขนาดใหญ่แยกเป็นสองพรรค
โดยให้พรรคหนึ่งหาคะแนนระบบเขตและอีกพรรคหนึ่งหาคะแนนในระบบบัญชีรายชื่อเท่านั้น มิใช่

แนวทางที่จะส าเร็จได้โดยง่ายเพราะต้องอาศัยการประสานงาน การแบ่งบุคลากร และการสื่อสารไป
ยังผู้สนับสนุนของพรรคอย่างชัดเจนและเป็นระบบ มิเช่นนั้นย่อมเกิดความสับสน ซึ่งทุกพรรค
การเมืองตระหนักดีว่าไม่สามารถท าได้โดยง่าย ในที่สุดพรรคเพื่อไทยจึงไม่ได้ด าเนินแนวทางตาม

ยุทธศาสตร์ตั้งพรรคใหม่นี้เพื่อรับมือกับสูตรหาร 500 แต่ใช้วิธีหาทางยกเลิกสูตร 500 เพื่อให้กลับไป
ใช้บัตร 2 ใบสูตรหาร 100 ตามเดิมด้วยการท าให้กฎหมายพิจารณาไม่ทันตามกรอบเวลาที่กฎหมาย
ก าหนดจนต้องตกไป ซึ่งหากวิเคราะห์เหตุผลทั้งหมดแล้ว การตัดสินใจทางการเมืองของพรรคเพื่อไทย
เพื่อสนับสนุนให้เปลี่ยนระบบเลือกตั้งจากระบบจัดสรรปันส่วนผสมไปเป็นระบบผสมแบบเสียงข้าง
มาก เป็นการกระท าที่สมเหตุสมผลอย่างยิ่ง เพราะระบบเลือกตั้งที่เคยใช้ตามรัฐธรรมนูญปี 2540

จะเป็นระบบที่ท าให้พรรคเพื่อไทยมีโอกาสชนะลือกตั้งด้วยเสียงข้างมากเด็ดขาดที่สุด โดยเฉพาะ
การแบ่งสัดส่วนที่นั่งโดยให้น้ าหนักกับ ส.ส. เขตมากกว่า ส.ส. บัญชีรายชื่อแบบเดียวกับปี 2540 ที่มี
ส.ส. เขตถึง 400 ที่นั่งและมี ส.ส. บัญชีรายชื่อเพียง 100 ที่นั่ง เพราะในระบบเขตเป็นระบบที่ผู้ชนะ

อันดับหนึ่ง (แม้จะชนะเพียงแค่ 1 คะแนน) ได้ที่นั่ง ส่วนคะแนนของผู้แพ้ไม่ได้ถูกน าไปคิดค านวณ
ฉะนั้นความไม่เป็นสัดส่วนจึงเกิดขึ้น ภายใต้ระบบผสมแบบเสียงข้างมาก ยิ่งแบ่งสัดส่วนให้มี ส.ส. เขต
มากเท่าใดก็จะยิ่งท าให้พรรคการเมืองขนาดใหญ่ได้เปรียบและท าให้ความไม่เป็นสัดส่วนเพิ่มสูงขึ้น
59

58 “เพื่อไทย แย้มสูตร แก้เกมหาร 500 จ่อตั้งพรรคใหม่ ‘ครอบครัวเพื่อไทย’ สู้,” มติชน, 7 ก.ค. 2565
https://www.matichon.co.th/politics/news_3440579.
59 ดู Rein Taagepera and Matthew Shugart, Seats and Votes: The Effects and Determinants of Electoral
Systems (New Haven, Conn.: Yale University Press, 1989); Matthew Shugart and Martin Wattenberg (eds.),
Mixed-Member Electoral Systems: The Best of Both Worlds? (Oxford:Oxford University Press, 2001).