Page 69 - 23464_Full text
P. 69
68
ย่อมเห็นว่าพรรคประชาธิปัตย์จะท าผลงานได้ดีกว่าภายใต้สูตรหาร 100 แบบเดิมที่เคยค านวณสมัย
รัฐธรรมนูญปี 2540 แต่หากน าผลการเลือกตั้งปี 2562 มาประเมินจะพบว่า พรรคประชาธิปัตย์ท า
ผลงานในระบบเขตได้ถดถอยลงอย่างมาก คือ ชนะมาเพียง 33 เขตเลือกตั้ง แต่ยังได้ ส.ส. บัญชี
รายชื่อมาไม่น้อยคือ 20 ที่นั่ง เพราะคะแนนนิยมของพรรคกระจายอยู่ในหลายจังหวัดทั่วประเทศ
ฉะนั้นระบบเลือกตั้งบัตร 2 ใบที่ใช้สูตรหาร 100 ซึ่งก็คือ นับคะแนนแบบคู่ขนานแยกกันระหว่าง
ระบบเขตกับระบบบัญชีรายชื่อ จึงอาจไม่ช่วยให้ประชาธิปัตย์ได้ ส.ส. มากเท่าเดิม เพราะในระบบเขต
มีพรรคคู่แข่งมากขึ้น ไม่ใช่เพียงเพื่อไทยแต่มีทั้งพลังประชารัฐและอนาคตใหม่ ฉะนั้นภายใต้
สภาพแวดล้อมทางการเมืองที่เปลี่ยนไปแล้ว สูตรหาร 500 ซึ่งค านวณโดยใช้คะแนนบัญชีรายชื่อเป็น
ตัวตั้งเพื่อก าหนดจ านวน ส.ส. ของพรรคจึงน่าจะเพิ่มโอกาสให้พรรคประชาธิปัตย์มากกว่า
นอกจากนั้นยังมีการประเมินว่าการใช้สูตรหาร 500 จะช่วยสกัดไม่ให้พรรคเพื่อไทยที่ผลส ารวจ
คะแนนนิยม ณ ขณะนั้นมาแรงและเป็นพรรคคู่ปรับขั้วตรงข้ามส าคัญของประชาธิปัตย์หมดโอกาสที่
จะ “แลนด์สไลด์” ชนะเสียงข้างมากเด็ดขาดตามที่เพื่อไทยปรารถนา ซึ่งเท่ากับลดโอกาสและอ านาจ
66
ต่อรองของพรรคเพื่อไทยในการจัดตั้งรัฐบาลในการเลือกตั้งใหม่ที่จะเกิดขึ้น
การประเมินผลกระทบที่ต่างกันของนักการเมืองในพรรคประชาธิปัตย์เป็นผลมาจากภูมิทัศน์
ของระบบพรรคการเมืองที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วหลังการเลือกตั้ง 2562 ที่มีการปรับกติกาและ
มีพรรคการเมืองใหม่ๆ เกิดขึ้น พรรคประชาธิปัตย์ในฐานะพรรคการเมืองเก่าแก่เป็นพรรคที่ได้รับ
ผลกระทบจากความเปลี่ยนแปลงนี้มากที่สุดพรรคหนึ่ง บวกกับการขาดเอกภาพในพรรคท าให้พรรค
ไม่มีจุดยืนและยุทธศาสตร์ที่เห็นพ้องต้องกันในการประเมินว่ากติกาการเลือกตั้งแบบใดจะส่งผลดีต่อ
พรรคมากที่สุด
พรรคพลังประชารัฐเป็นอีกพรรคหนึ่งที่ขาดความเป็นเอกภาพภายในพรรค แต่สาเหตุผลักมา
จากความตึงเครียดและการช่วงชิงอ านาจน าภายในพรรคระหว่างผู้มีบารมีของพรรคสองคน คือ
พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา และพล.อ. ประวิตร วงศ์สุวรรณ ในช่วงที่มีการผลักดันแก้ไขรัฐธรรมนูญ
พรรคพลังประชารัฐภายใต้การน าของพล.อ. ประวิตร สนับสนุนให้เปลี่ยนไปใช้ระบบเลือกตั้งที่มีบัตร
2 ใบแบบรัฐธรรมนูญปี 2540 เพราะแกนน าพรรคประเมินจากผลการเลือกตั้งปี 2562 ว่าพรรคพลัง
ประชารัฐเป็นพรรคขนาดใหญ่อันดับ 2 เคียงคู่มากับพรรคเพื่อไทย ซึ่งระบบเลือกตั้งแบบบัตร 2 ใบจะ
ยิ่งเพิ่มโอกาสให้พรรคพลังประชารัฐแข็งแกร่งและได้ที่นั่ง ส.ส. มากขึ้นเนื่องจากการเป็นแกนน าจัดตั้ง
รัฐบาลท าให้พรรคสามารถสร้างผลงานและผลักดันนโยบายได้มาก บวกกับการที่พรรคใช้อ านาจรัฐ
และทรัพยากรดึงดูดนักการเมืองชั้นน าหลายกลุ่มและตระกูลการเมืองหลากหลายจังหวัดเข้าสู่พรรค
67
ได้ส าเร็จ ท าให้พรรคสามารถแข่งขันได้ทั้งในระบบเขตและระบบบัญชีรายชื่อ แกนน าพรรค
66 “‘แลนด์สไลด์' อันตรายกว่าเยอะ ปชป.ยอมกลืนเลือด สั่งฟรีโหวตหนุนสูตรหาร 500,” แนวหน้า, 5 ก.ค. 2565
https://www.naewna.com/politic/664850; “พนิต หนุน ปชป.พลิกใช้สูตรเลือกตั้งหาร 500 ชี้ ลดผูกขาดอ านาจ,”
ไทยรัฐ, 5 ก.ค. 2565; “สาธิต รับไม่ได้แนวคิดกลับไปแก้ รธน.ฟื้นคืนชีพบัตรใบเดียว,” ไทยพีบีเอส, 27 ก.ค. 2565; “อัครเดช
ยันสูตรหาร 500 สะท้อนเจตนารมณ์ปชช. ไม่ใช่ระบบที่แปลก เชื่อส.ส.ปชป.เอาด้วยเกินครึ่ง,” ไทยโพสต์, 6 ก.ค. 2565.
67 จันจิรา ดิษเจริญ, “พรรคพลังประชารัฐ และการเมืองของการดึงเข้ามาเป็นพวก,” รัฐศาสตร์สาร, 44: 1 (2566);
Punchada Sirivunnabood, “The Rules Change but the Players Don’t: Factional Politics and Thailand’s
March 2019 Elections.,” Contemporary Southeast Asia 41: 3 (2019): 390–417; Prajak Kongkirati, “Palang
Pracharat Party: Can Old Tricks Win in a New Political Landscape?” New Mandala, 23 March 2019,
https://www.newmandala.org/palang-pracharat-party-can-oldtricks- win-in-a-new-political-landscape/.

