Page 20 - kpi22350
P. 20
การแพร่ระบาดของโควิด-19 ในระลอกที่ 1 ที่ผ่านมา รวมถึงการบริหารราชการในยุคโควิด-19 ได้มีกลไก
อย่างไรบ้าง และท้ายที่สุดแล้วองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเข้ามาอยู่ตรงส่วนไหนของกลไกดังกล่าวนี้
สำหรับเนื้อหาในส่วนนี้พาผู้อ่านทุกท่านไปสำรวจการบริหารราชในยุคโควิด-19 ว่ามีกลไกการบริหาร
อย่างไรบ้าง ซึ่งจะแบ่งการนำเสนอออกเป็น 3 ส่วนหลักด้วยกัน คือ (1) การบริหารราชการส่วนกลาง รายงานสถานการณ์
(2) การบริหารราชการส่วนภูมิภาค และ (3) การบริหารราชการส่วนท้องถิ่น ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
(1) การบริหารราชการส่วนกลาง
จุดเริ่มต้นการแพร่ระบาดของโควิด-19 สู่การประกาศใช้ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน!! เมื่อพูดถึงการบริหาร
ราชการในยุคโควิด-19 ระลอกที่ 1 หลายท่านก็คงทราบกันดีว่า การขับเคลื่อนนโยบายหรือมาตรการภาครัฐ
ต่างๆ ที่ออกมาในช่วงนี้มักถูกขับเคลื่อนโดยกลไกรัฐส่วนกลางเป็นหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเกิดสภาวะ
ฉุกเฉินหรือสภาวะวิกฤติขึ้นมาในประเทศ รัฐก็จะมีการรวมศูนย์การบังคับบัญชาไว้ที่ส่วนกลาง การแพร่
ระบาดของโควิด-19 ถือเป็นสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขของประเทศ มีผู้ติดเชื้อและเสียชีวิตจำนวน
มาก ประกอบกับสถานการณ์ก็เริ่มทวีความรุนแรงจนรัฐไม่อาจไว้วางใจได้อีกต่อไป จึงมีความจำเป็นต้อง
รวมศูนย์อำนาจไว้ที่ส่วนกลาง โดยอาศัยความตามมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนดการบริหารราชการ
ในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 และมาตรา 11 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน
พ.ศ. 2534 เพื่อควบคุมสถานการณ์ฉุกเฉินในทุกเขตท้องที่ทั่วราชอาณาจักร และให้อำนาจนายกรัฐมนตรี
ในการสั่งการหน่วยงานราชการและเจ้าหน้าที่รัฐได้โดยตรง พร้อมกันนั้นก็มีการออกประกาศว่าด้วย
การโอนอำนาจให้นายกรัฐมนตรีในช่วงของการระบาดระลอกแรกจำนวน 2 ฉบับ และอีก 1 ฉบับเป็น
ประกาศในช่วงการระบาดระลอกที่ 3 ดังนี้
๏ ฉบับที่ 1 ประกาศเมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2563 เรื่อง การกำหนดอำนาจหน้าที่ของรัฐมนตรี
ตามกฎหมายเป็นอำนาจหน้าที่ของนายกรัฐมนตรี โดยมีขอบเขตอำนาจหน้าที่ครอบคลุมพระราชบัญญัติ
จำนวน 40 ฉบับ ซึ่งประกาศฉบับนี้ได้ระบุว่า ให้อำนาจหน้าที่ของรัฐมนตรีหรือผู้ที่รักษาการตามกฎหมาย ส่วนที่ 1 บทสำรวจว่าด้วยบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการจัดการวิกฤติท่ามกลางการแพร่ระบาดของโควิด-19
ให้โอนมาเป็นอำนาจหน้าที่ของนายกรัฐมนตรีเป็นการชั่วคราวในการอนุญาต อนุมัติ สั่งการ บังคับบัญชา
8
หรือช่วยในการป้องกัน แก้ไข ปราบปราม ระงับยับยั้งในสถานการณ์ฉุกเฉิน ซึ่งประกาศฉบับนี้ได้ประกาศ
ออกมาในช่วงที่เริ่มมีการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกที่ 1
๏ ฉบับที่ 2 ประกาศเมื่อวันที่ 26 พฤษภาคม 2563 เรื่อง ยกเลิกการโอนอำนาจหน้าที่
ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงตามกฎหมาย พระราชบัญญัติ จำนวน 40 ฉบับ ให้เหลือเพียง 1 ฉบับ คือ
พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 ซึ่งประกาศฉบับนี้ได้ออกมาในช่วงที่สถานการณ์การแพร่ระบาด
ในระลอกที่ 1 เริ่มมีการคลี่คลายได้แล้ว
๏ ฉบับที่ 3 ประกาศเมื่อวันที่ 27 เมษายน 2564 เรื่อง การกำหนดอำนาจหน้าที่ของรัฐมนตรี
ตามกฎหมายเป็นอำนาจหน้าที่ของนายกรัฐมนตรี โดยเพิ่มขอบเขตอำนาจหน้าที่ครอบคลุมพระราชบัญญัติ
8 อ้างอิง สาระสำคัญตามประกาศ เรื่อง การกำหนดอำนาจหน้าที่ของรัฐมนตรีตามกฎหมายเป็นอำนาจหน้าที่ของ
นายกรัฐมนตรี. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 137 ตอนพิเศษ 69 ง ลงวันที่ 25 มีนาคม 2564
สถาบันพระปกเกล้า 9