Page 123 - kpi22228
P. 123
115
ความนาสนใจคือเศรษฐพรไดบอกเลาวิธีการหาเสียงเลือกตั้งของผูสมัครรับเลือกตั้งในสมัยกอน
เชน การซื้อบัตรประชาชนเพื่อคุมคะแนนเสียง ซื้อคะแนน ซื้อขาว และยังบอกกลโกงตาง ๆ ในสมัยกอนอีก
ดวย เชน การยกพลขึ้นบก บัตรผี บัตรเหลือง การยายเจาหนาที่มหาดไทยและขาราชการในทองที่เพื่อให
ตนไดเปรียบ การปาระเบิดใสฝูงชนที่ไปฟงปราศรัยของผูสมัคร ไปจนถึงกระทั่งการจางมือปนรับจาง และ
30
จับหัวคะแนนของฝายตรงขาม29
สวนการเปนนักธุรกิจทองถิ่นนั้น มีปรากฏชัดในกรณีผูคาพืชไร ที่พอคา หรือนักธุรกิจสามารถกําหนด
ราคาที่เอื้อใหเกิดความนิยม ผานบุญคุณ สายสัมพันธ เงินกู หรือการประกันราคาพืชผล หรือถามากกวานั้น
ก็คือการเปนนักการเมืองระดับรัฐมนตรีที่สามารถสรางนโยบายที่นํามาซึ่งบุญคุณและความนิยมทางการเมือง
ดังที่ปรากฏในงานวิจัยของเวียงรัฐ เนติโพธิ์ เรื่อง “หีบบัตรกับบุญคุณ” (2558) ซึ่งสะทอนใหเห็นความสัมพันธ
ระหวางการอุปถัมภระหวางผูอุปถัมภกับผูรับการอุปถัมภ (patron-client system) อันนํามาซึ่งบุญคุณผูกพัน
ทําใหไดรับความนิยมทางการเมืองเปลี่ยนแปลงไปดวย
ในอีกดานหนึ่ง เบเนดิกท แอนเดอรสัน (2558) ไดกลาวถึงภาพยนตรเรื่อง “มือปน” (2526)
วาสะทอนความเปลี่ยนแปลงทางการเมืองไทยในทศวรรษ 2530 ไดนาสนใจมาก กลาวคือ เบเนดิกท แอนเดอร
สัน ไดชี้ใหเห็นถึงบทบาทการใชการสังหารทางการเมือง ซึ่ง ในอดีตที่ผานมา การสังหารคูแขงทางการเมือง
อยูในรูปแบบที่ผูกุมอํานาจรัฐใชการฆาตกรรมทางการเมืองเพื่อกําจัดคูแขงโดยการสังหาร หรือฆาตกรรม แต
ไมไดเชื่อมโยงกับการเลือกตั้งโดยตรง เชน ความพยายามลอบสังหารแกนนําของคณะราษฎร กรณีการสังหาร
4 รัฐมนตรี ในยุคพลตํารวจเอกเผา ศรียานนท รวมทั้งการปาระเบิดใสเวทีหาเสียงของนายไถง สุวรรณทัต
เปนตน จากนั้นก็เขาสูการสังหารโดยรัฐซึ่งไมไดเปนไปในลักษณะการสังหารเพื่อเอาชนะทางการเมือง
ในสภาผูแทนราษฎร เบนไดชี้ใหเห็นวาการที่จอมพลสฤษดิ์สั่งประหารผูตองหาคดีวางเพลิงก็เปนไปเพื่อ
สรางคะแนนนิยมทางการเมือง แตยังมีสวนที่เปนการกําจัดใหพนไปในนามของความมั่นคงแหงรัฐ เชน กรณี
ถังแดงที่ จ. พัทลุง ที่สังหารโดยเจาหนาที่รัฐ การสังหาร ดร.บุญสนอง บุญโยทยาน ผูนําสหภาพแรงงาน
นักหนังสือพิมพฝายซาย ผูนําชาวนาและผูนํานักศึกษา มีเปาหมายเพื่อจะขมขูชนชั้นลางและผูนําทางการเมือง
ฝายประชาชนมากกวาจะกําจัดคูแขงในสภาผูแทนราษฎร (เบเนดิกท แอนเดอรสัน 2558, 122-125)
แอนเดอรสันตั้งขอสังเกตวาภายหลังการใชรัฐธรรมนูญฉบับ 2521 เปนชวงเวลาที่มีการเลือกตั้ง
สมาชิกสภาผูแทนราษฎร เปนชวงเวลาที่มีการสังหารคูแขงทางการเมืองมากขึ้นและรุนแรงมากขึ้น กลาวคือ
เบนเห็นวา “สถาบันผูแทนราษฎรเขมแข็งขึ้นจนมีมูลคาทางการตลาดอยางแทจริง” (เบเนดิกท แอนเดอรสัน
2558, 128) การใชมือปนสังหารคูแขงทางการเมืองกลายมาเปนชองทางหนึ่งในการสถาปนาอํานาจของ
นักการเมืองที่เปนตัวละครหนาใหมอีกครั้ง แตจะเห็นไดวาการฆาตกรรมคูแขงในสนามเลือกตั้งเพื่อใหไดมาซึ่ง
อํานาจการเมืองไดสะทอนความสําคัญของการเขาสูอํานาจในสภาผูแทนราษฎร ซึ่งเปนกลไกและสถาบัน
30 หนังสือเลมนี้พิมพครั้งแรก สองเดือนกอนที่จะเกิดเหตุการณ 6 ตุลาคม 2519 และพิมพครั้งที่ 2 ใน 2531 โดยผูเขียน
ปรับปรุงเนื้อหาเขาไปเพิ่มเติมดวยบางสวน งานของเศรษฐพรจึงครอบคลุมการอธิบายการเลือกตั้งระหวางทศวรรษ 2520 ถึง
ปลายทศวรรษ 2540 ซึ่งมีกฎหมายกํากับการเลือกตั้งมากขึ้น