Page 49 - kpi20899
P. 49
“การถอดบทเรียนชุมชนเพื่อการปฏิรูปกระบวนการจัดการทรัพยากร : พลวัตแห่งการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรน ้า
ในพื นที่ต้าบลหนองพันจันทร์ อ้าเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี” โดย ดร.ปริชัย ดาวอุดม และนายเจษฎา เนตะวงศ์
การเข้ามาอยู่อาศัยใหม่ของผู้คนจากภายนอกพื้นที่ ซึ่งต่างทยอยเข้ามาอย่างต่อเนื่องนั้น
ได้ส่งผลให้ความสัมพันธ์ระหว่างชาวกะเหรี่ยงในพื้นที่กับคนภายนอกที่เข้ามา ต่างพึ่งพาอาศัยและเกื้อกูล
ซึ่งกันและกัน เนื่องจากผู้คนที่อพยพย้ายเข้ามาในพื้นที่เหล่านั้น ต่างมีเหตุผลของการดิ้นรนหนีออกจาก
ความยากล้าบากในพื้นที่ชุมชนดั้งเดิมที่ตนอยู่อาศัย เช่น ความแห้งแล้ง ไม่สามารถท้างานหรือเพาะปลูกพืช
ทางการเกษตรใดๆ ได้ จึงต้องออกแสวงหาพื้นที่ท้ากินใหม่ เมื่อมีคนมาอยู่ก่อนและเห็นว่าเป็นพื้นที่ที่มี
ความอุดมสมบูรณ์ จึงได้มีการชักชวนญาติพี่น้อง หรือคนรู้จักให้ย้ายเข้ามาอยู่ด้วยกันเพิ่มมากขึ้นหลายคน
อพยพย้ายติดตามมากับพ่อแม่ตั้งแต่วัยเด็ก ช่วงชีวิตที่ผ่านมาจึงเติบโตขึ้นพร้อมกับประวัติศาสตร์ความ
เป็นมาของชุมชนหนองพันจันทร์
จากค้าบอกเล่าของผู้คนในพื้นที่และจากการศึกษาเอกสารท้าให้พบว่าสภาพดั้งเดิมของพื้นที่
ชุมชนหนองพันจันทร์นั้น เต็มไปด้วยผืนป่าที่อุดมสมบูรณ์ และยังอยู่ห่างไกลจากตัวเมือง การเดิน
ทางเข้าออกพื้นที่เป็นไปด้วยความยากล้าบาก หากแต่ก็ไม่ใช่อุปสรรคที่จะมาขวางกั้นความหวังต่อการ
มีชีวิตบนพื้นที่แห่งใหม่นี้ ขณะเดียวกันยังเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นว่าภายใต้อุดมการณ์การพัฒนาไปสู่ความ
ทันสมัยของรัฐไทยในช่วงเวลานั้น ก็เป็นเงื่อนไขส้าคัญที่ผลักดันให้ผู้คนต้องอพยพย้ายถิ่นเพื่อแสวงหา
โอกาสในการสร้างถิ่นที่อยู่แห่งใหม่ที่อุดมสมบูรณ์มากกว่าถิ่นที่อยู่ดั้งเดิมของตน การอพยพเข้าสู่พื้นที่ชุมชน
หนองพันจันทร์ในปัจจุบันจึงเกิดขึ้นภายใต้เงื่อนไขที่บีบเค้นให้ผู้คนต่างต้องออกเดินทางแสวงหาที่ท้ากิน
แห่งใหม่ พร้อมกับอุดมการณ์การพัฒนาที่เน้นการเติบโตและความมั่งมีของตัวเลขทางเศรษฐกิจที่เคลือบ
แฝงไว้ด้วยพลังและแรงผลักดันที่ต้องการให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปสู่เป้าหมายของความสมัย พื้นที่ที่อยู่ไกล
ห่างจากศูนย์กลางและอ้านาจรัฐจึงเป็นความหวังที่จะช่วยน้าพาชีวิตให้หลุดพ้นจากกับดักความยากจนและ
สะสมให้เกิดการมั่งมีที่จะเกิดขึ้นต่อไป
4.2.2 วิถีการด้ารงชีวิตในยุคบุกเบิก
การเข้ามาอยู่ในพื้นที่เพื่อตั้งถิ่นฐานใหม่ของผู้คนจากนอกพื้นที่ ท่ามกลางความอุดมสมบูรณ์
ของธรรมชาติและความห่างไกลจากบริบทของเมือง ท้าให้วิถีการด้ารงชีวิตเป็นไปอย่างอิสระ ผู้คนสามารถ
ด้ารงชีวิตอยู่ได้ด้วยทรัพยากรธรรมชาติ พืช สัตว์ ที่สามารถน้ามาเป็นอาหารได้อย่างเพียงพอ แม้จะมีการ
ปลูกพืชอยู่บ้าง แต่ก็มีเป้าหมายเพื่อการยังชีพมากกว่าการมุ่งเน้นน้าออกไปขาย เนื่องจากสภาพพื้นที่ในช่วง
นั้นการเดินทางเต็มไปด้วยความยากล้าบาก ท้าให้การติดต่อกับโลกภายนอกยังไม่สะดวกมากนัก
ขณะเดียวกันระบบของการค้าขายยังเข้าไปไม่ถึง การจัดการและการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ
48