Page 405 - kpi20858
P. 405
363
พระคุณใหม่ คนละ 1 แบบ รวมทั้งส่งแบบเดิมมาด้วย รวมทั้งสิ้น 3 ชิ้น นอกจากนี้จะท าการส่งพระ
บรมฉายาลักษณ์ไปเป็นตัวอย่างให้ช่างปั้นประจ าโรงกษาปณ์ ณ กรุงปารีส ช่วยแก้ไขแบบที่ทรง
เลือกอีกครั้งหนึ่ง อย่างไรก็ตามเอกสารหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์มีข้อสรุปว่า ทรงเลือกแบบซึ่ง
หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์เป็นผู้แก้ แต่ถึงกระนั้นกลับปรากฏเอกสารที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงกล่าวถึงว่า ยังมีหนทางที่ควรจะพยายามอีกทางหนึ่ง คือ
การส่งไปให้มองสิเออ เอากุสต บาเต (Auguste Patey) ช่างปั้นประจ าโรงกษาปณ์ ณ กรุงปารีส ปั้น
แก้ไข ทว่าเป็นที่น่าเสียดายที่ข้อสรุปของผู้ปรับแก้เหรียญในครั้งนี้ไม่มีความชัดเจน ซึ่งผู้ปรับแก้อาจ
เป็นหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์หรืออาจเป็น มองสิเออ เอากุสต บาเต แต่เอกสารวิชาการหลายแหล่ง
ต่างให้ข้อสรุปร่วมกันว่า เหรียญที่ระลึกดังกล่าวเป็นฝีมือการปั้นของ นายคอร์ราโด เฟโรจี
เมื่อกล่าวถึงกระบวนการขั้นตอนการท าเหรียญนั้น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรม
พระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงพระด าริว่า การท าเหรียญในเมืองไทยนั้นยังไม่มีอุปกรณ์และกรรมวิธี
ที่ไม่ดีพอ อีกทั้งยังมีราคาการผลิตที่สูง เห็นควรสั่งไปท าที่ต่างประเทศ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระ
ปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชด ารัสตอบกลับเห็นพ้องด้วย และมีพระราชด าริสั่งให้ท าเป็นเหรียญ
เงินล้วนและเหรียญเงินกาไหล่ทอง ด้านแพรแถบที่ใช้แขวนเหรียญนั้น พระเจ้ายรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า
กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ได้ทรงออกแบบแพรแถบถึง 13 แบบ เพื่อทูลเกล้าถวายขอรับพระบรม
ราชวินิจฉัย ในการนี้ ทรงโปรดแบบริมเขียวตรงกลางเป็นรุ้งสีเหลือง
การพระราชทานเหรียญที่ระลึกเฉลิมฉลองพระนครครบ 150 ปี มีหลักเกณฑ์การได้รับมอบ
คือเหรียญกะไหล่ทอง จะพระราชทานแก่พระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้า ฝ่ายในตั้งแต่ขชั้นหม่อมเจ้า
ขึ้นไป เหรียญกะไหล่เงินพระราชทานแก่หม่อมราชตระกูลและหม่อมราชวงศ์ เฉพาะที่ทรงพระ
กรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเบี้ยหวัด ข้าราชการฝ่ายหน้า ตั้งแต่ชั้นยศอ ามาตย์เอกลงไปจนถึง
ราชบุรุษและขุนหมื่นประทวนกับข้าหลวงน้อยชั้นเจ้า กรมปลัดกรมสมุหบัญชี เฉพาะที่มีบรรดา
ศักดิ์ ข้าราชการฝ่ายใน ขั้นต ่ากว่าที่ได้รับพระราชทานตราทุติยจุลจอมเกล้าลงไปจนถึงขั้นพนักงาน
ที่ได้รับพระราชทานเบี้ยหวัด และสตรีบรรดาศักดิ์เพียงชั้นที่ได้รับพระราชทานเหรียญ รัตนาภรณ์
นักเรียนนายร้อยทหารบก นักเรียนนายเรือ และนายช่างกล ส าหรับชาวต่างประเทศซึ่งเป็น
ข้าราชการที่ได้รับพระราชทาน ให้เจ้ากระทรวงเทียบกับต าแหน่งข้าราชการไทย ข้าราชการนอก
ต าแหน่งที่ได้รับพระราชทานบ านาญอนุโลมอย่างผู้ที่อยู่ในต าแหน่ง
