Page 385 - kpi20858
P. 385
343
4.2.1.1.2 อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี จังหวัดนครราชสีมา ออกแบบและปั้นโดย คอร์ราโด
เฟโรจี (ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี)
4.2.1.1.2.1 ภูมิหลัง
ท้าวสุรนารี หรือท่านผู้หญิงโม เป็นวีรสตรี ผู้รักษาบ้านเมืองให้รอดพ้นจากภัยสงคราม เมื่อ
พุทธศักราช 2369 เจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์เป็นกบฏ ยกกองทัพเข้ามายึดเมืองนครราชสีมา กวาด
ต้อนครอบครัวชาวนครราชสีมาไปยังทุ่งส าริด ท่านผู้หญิงโมได้รวบรวมก าลังหญิงชายเข้าต่อสู้ จน
กองทหารเวียงจันทน์ของเจ้าอนุวงศ์ต้องถอยทัพ ในที่สุดกองทัพไทยยกตามไปปราบ และจับตัวเจ้า
อนุวงศ์ได้ ดังนั้นพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนา
ท่านผู้หญิงโมเป็นท้าวสุรนารี ภายหลังเมื่อท้าวสุรนารีเสียชีวิตแล้ว อัฐิของท่านได้ถูกน าไปบรรจุอยู่
ในองค์ธาตุขนาดเล็ก เพื่อเป็นที่สักการะบูชาต่อไป
วัตถุประสงค์ของการอนุสาวรีย์เริ่มต้นขึ้นจากความต้องการร าลึกถึงวีรกรรมอันกล้าหาญ
จนน าไปสู่การร่วมแรงร่วมใจกันของชาวนครราชสีมาในการสร้างถาวรวัตถุ เป็นอนุสาวรีย์เพื่อเชิดชู
เกียรติแก่ท้าวสุรนารี ซึ่งแต่เดิมอัฐิรวมทั้งแผ่นจารึกนามและอายุของท้าวสุรนารีนั้นถูกบรรจุอยู่ในกู่
ขนาดเล็กที่วัดกลาง จังหวัดนครราชสีมา กู่ดังกล่าวต่อมาเกิดทรุดโทรมไปตามกาลเวลา ประกอบ
กับมีขนาดเล็กไม่สมกับคุณความดีที่คุณหญิงได้เคยกระท าไว้ ดังนั้นใน ปี พ.ศ.2477 ข้าราชการ
และประชาชนชาวนครราชสีมาจึงเกิดความต้องการสร้างอนุสาวรีย์ขึ้น เพื่อเชิดชูเกียรติให้แก่ท้าว
สุรนารี โดยมีพระยาก าธรพายัพทิศ (ดิศ อินทรโสฬส) เป็นตัวแทนชาวจังหวัดนครราชสีมา ด าเนินการ
ร้องขอมายังกรมศิลปากรให้ช่วยออกแบบสร้างอนุสาวรีย์ ในการนี้ประชาชนและข้าราชการจังหวัด
นครราชสีมาได้ร่วมกันบริจาคเงิน เปลี่ยนย้ายสถานที่ตั้งมาสร้างอนุสาวรีย์ที่บริเวณประตูชุมพล
แทน และได้เชิญอัฐิของท่านมาประดิษฐานไว้ ณ ฐานของอนุสาวรีย์
พระยาก าธรพายัพทิศได้ด าเนินการว่าจ้างกรมศิลปากรให้เป็นผู้ออกแบบ และหล่อรูป
อนุสาวรีย์ด้วยสัมฤทธิ์ จ านวนเงินทั้งสิ้น 1,200 บาท โดยแบ่งเป็นเงินค่าท าอนุสาวรีย์ 1,000 บาท
และค่าแรงในการท าอนุสาวรีย์ 200 บาท และเพื่อให้เกิดความคล่องตัวในการด าเนินงานสร้าง พระ
ยาก าธรพายัพทิศ จึงมอบให้พระเทวาภินิมมิต เป็นตัวแทนช่วยด าเนินการ การออกแบบในเบื้องต้น
พระเทวาภินิมมิต ได้กราบทูลปรึกษาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติ
วงศ์ เพื่อขอความเห็นด้านการออกแบบสร้างอนุสาวรีย์ พระเทวาภินิมมิตออกแบบเป็นรูปผู้หญิงนั่ง
บนเตียง มีเครื่องยศพานหมากกระโถนตั้งข้างๆ ทว่ากรมศิลปากรภายใต้ผู้น าใหม่ได้มอบหมายให้
คอร์ราโด เฟโรจี เป็นผู้ด าเนินการออกแบบและปั้นอนุสาวรีย์ ในขั้นต้นนายเฟโรจีสร้างแบบร่าง
ขนาดเล็กในท่าทางต่างๆ กันหลายตัว และได้รับค าแนะน าจากสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้า