Page 121 - kpi20858

78

มหาเสวกตรี พระยาอนุศาสนจิตรกร (จันทร จิตรกร) รับช่วยพระธรรมวโรดม (แต่เมื่อ
ยังด ารงสมณศักดิ์เปนพระธรรมโกศจารย์) เขียนภาพในอุโบสถนี้ วันที่ ๖ มกราคม พระ

พุทธศักราช ๒๔๗๑ ได้ลงมือร่างและเขียนด้วยความพยายาม มิได้คิดถึงความยากล าบาก
เมื่อมีธุระจ าเป็นก็กลับกรุงเทพฯ ครั้นยามว่างจึงออกมาเขียนต่อไป ถึงเดือนสิงหาคม พระ

พุทธศักราช ๒๔๗๓ การเขียนภาพจึงแล้วสมบูรณ์ และมิได้คิดมูลค่าเพราะความศรัทธาใน
พระพุทธสาสนา ขออุทิศกุศลนี้ถวายแด่สมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระ

125
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ข้อความข้างต้นสะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่น และความศรัทธาที่มีต่อพระพุทธศาสนา

ตลอดจนความซาบซึ้งพระมหากรุณาธิคุณที่ได้รับ เมื่อครั้งรับราชการในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎ

เกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อกล่าวถึงเนื้อหาที่ปรากฏในพระอุโบสถวัดสามแก้ว สามารถแบ่งเป็นสามตอน คือ

ตอนบน ตอนกลาง และตอนล่าง ดังที่ จุมพล เพิ่มแสงสุวรรณ ได้กล่าวถึง ดังนี้

การจัดล าดับของภาพในอุโบสถนั้นยังแบ่งเป็น 3 ชั้น ตามคติแนวความคิดแบบ

ประเพณีนิยม คือ ด้านบนสุดเป็นเทวดา และนางฟ้า ถัดลงมาเป็นเทพชุมนุม ประกอบ

ด้วยเทพต่างๆทั้งในศาสนาพราหมณ์และศาสนาพุทธ ด้านล่างสุดระหว่างช่องหน้าต่างและ
บานประตูวาดเนื้อเรื่องเกี่ยวกับพุทธประวัติ พื้นที่บนเพดาน ถูกวาดด้วยลวดลายดาวเพดาน

126
ตามคติประเพณี ส่วนพื้นที่บริเวณโครงสร้างเสาและคานถูกตกแต่งด้วยลายไทย
สอดคล้องกับฐานข้อมูลการท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยว ส าหรับนักท่องเที่ยวใน

เขตพื้นที่ท่องเที่ยวภาคใต้ตอนบน ที่ได้กล่าวถึงการแบ่งผนังเพื่อเขียนภาพจิตรกรรม ว่ามีทั้งสิ้น 3

ตอน คือ ตอนบน ตอนกลาง และตอนล่าง ดังต่อไปนี้

ตอนบนสุด เป็นภาพเทพนม ทั้งเทพบุตรและเทพธิดา ตอนกลาง เป็นภาพเทพเจ้าใน

ศาสนาพราหมณ์ ได้แก่ ท้าวจัตุโลกบาล เทวดานพเคราะห์ คณะเทพและพระโพธิสัตว์ และ
ตอนล่างสุด ตามช่องผนังระหว่างเสาและบานประตูหน้าต่างเป็นภาพพุทธประวัติ ผนังด้าน

127
หน้าเป็นภาพ แม่ธรณีบีบมวยผมขนาดใหญ่ ฝีมืองดงามมาก

ข้อความบนผนังด้านหลังพระประธาน ภายในพระอุโบสถ วัดสามแก้ว จังหวัดชุมพร
125
126 จุมพล เพิ่มแสงสุวรรณ, อุโบสถวัดสามแก้ว จินตภาพของศิลปกรรมไทยประยุกต์ : ยุคสยามใหม่, เข้าถึง
เมื่อ 23 กรกฎาคม 2562, เข้าถึงได้จาก https://www.silpa-mag.com/art/article_26286

127 ฐานข้อมูลการท่องเที่ยวและผลิตภัณฑ์การท่องเที่ยวส าหรับนักท่องเที่ยวในเขตพื้นที่ท่องเที่ยวภาคใต้ตอนบน,
วัดสามแก้ว, เข้าถึงเมื่อ 28 กรกฎาคม 2562, เข้าถึงได้จาก http://www.me-fi.com/tourismdb/Seniortouristsust/data_
detail.php?cateLv=2&cateID=39&subid=863&dataID=7735