Page 62 - kpi19910
P. 62
52
เนื่องจากระบบนิเวศน์ถูกท าลาย ในขณะที่ชาวนากุ้งที่ได้ขยายพื้นที่ท านากุ้งรุกล้ าเข้าไปในเขตท านาก็
ถูกบังคับให้เลิกเลี้ยงกุ้ง จนมีการบุกรุกพื้นที่ป่าชายเลนเพื่อท านากุ้งกันอย่างกว้างขวาง ในขณะที่
ชาวนาก็ได้รับผลกระทบจากน้ าเสียที่ระบายออกจากบ่อเลี้ยงกุ้ง ดินเค็ม ผลผลิตตกต่ า บางรายไม่
สามารถท านาต่อไปได้ ประชาชนละทิ้งที่นาให้ร้าง ส่วนที่ประกอบอาชีพประมงไม่ได้ก็เข้าเมืองไปเป็น
แรงงานตามหัวเมืองใหญ่ นอกจากนี้ยังเกิดปัญหาน้ าท่วมขังในเขตเทศบาลปากพนัง ปัญหาน้ าเสียที่
เกิดจากการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ า ปัญหาการขยายตัวของวัชพืชในล าคลองและปัญหาการขาดน้ าจืด ซึ่ง
ประชาชนในพื้นที่ได้มีการเรียกร้องให้เปิดประตูระบายน้ าเพื่อเป็นการแก้ปัญหา แต่ก็ยังมีกระแสแห่ง
ความไม่พอใจเกิดขึ้นเป็นระยะ เนื่องจากปัญหาต่าง ๆ ยังไม่ได้รับการแก้ไขอย่างจริงจัง (ถอดบทเรียน
การแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในลุ่มน้ าปากพนังสู่การจัดการความขัดแย้งในลุ่มน้ าบริเวณอื่น, ม.ป.ป.)
จากการศึกษาพบว่า เมื่อเกิดปัญหาความขัดแย้งในพื้นที่ขนาดใหญ่ ผลกระทบย่อมส่งผล
อย่างมากมาย ดังนั้น เพื่อลดผลกระทบจากการเกิดความขัดแย้ง ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต้องหาวิธีการแก้ไข
ปัญหาความขัดแย้งในลุ่มน้ าปากพนังที่มีผลมาจากปัจจัย 3 ประการที่สามารถเปลี่ยนแปลงความ
ขัดแย้งบริเวณลุ่มน้ าปากพนังไปสู่ความสมานฉันท์ ได้แก่
1. การใช้ “เวทีทางวิชาการ” เป็นเครื่องมือหลักในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง การใช้เวที
วิชาการเป็นเครื่องมือหลักดังกล่าว ท าให้แต่ละฝ่ายยอมที่จะเข้ามาพูดคุย ทั้งรัฐ ประชาชน ผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง และเข้ามาสู่กระบวนการสร้างความสมานฉันท์ เป็นการพูดคุยด้วยใช้เหตุผลและ
กระบวนการในการสร้างความสมานฉันท์ และแสวงหาทางออกร่วมกัน
2. การเปิดเผยความรู้ ความจริง ให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้รับทราบอย่างรอบด้านในทุก
เรื่องราว โ ดยเฉพาะวิธีการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในลุ่มน้ าปากพนังนี้ท าให้เห็นข้อมูลที่เป็นจริงใน
พื้นที่และความรู้ที่ถูกต้องครบถ้วนซึ่งสามารถช่วยแก้ไขความขัดแย้งที่เกิดขึ้นร่วมกันได้
3. การสร้างกลไกในการจัดการปัญหาความขัดแย้งร่วมกัน การพยายามหาวิธีการร่วมกัน
เพื่อช่วยคลี่คลายปัญหาความเดือดร้อนของชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบในทางลบ ความเห็นพ้องกัน
ร่วมกันของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องท าให้เกิดความเข้าใจร่วมกันและยอมเข้ามาพูดคุยกันอย่างสร้างสรรค์
คู่ขัดแย้งหลักและจุดยืน :
1. ชาวบ้านจากอ าเภอปากพนัง, หัวไทร, เชียรใหญ่, ชะอวด และเฉลิมพระเกียรติต่อต้าน
การด าเนินการโครงการที่ส่งผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม การไหลเวียนของน้ าในลุ่มน้ าปากพนัง ผิดไป
จากธรรมชาติ มีผลกระทบรุนแรงต่อคนในพื้นที่
2. กรมชลประทานระบุการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ าปากพนังเพื่อการแก้ไขปัญหาน้ าท่วม
ผู้เกี่ยวข้องอื่น :
1. คณะท างานศึกษาข้อมูลการบริหารจัดการน้ า ในโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ าปากพนังอัน
เนื่องมาจากพระราชด าริ
2. นักวิชาการ
3. นายกรัฐมนตรี
4. มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
5. กรมส่งเสริมการเกษตร
