Page 37 - kpi19903
P. 37
11
อันรวมถึงการใช้เงินในการเลือกตั้ง ซึ่งเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความส านึกตรึกตรองของผู้ไปใช้สิทธิ (สุจิต บุญ
บงการ & พรศักดิ์ ผ่องแผ้ว, 2527)
งานที่ส าคัญด้านนี้ ได้แก่ “The Economic Theory of Democracy” ของดาวน์ (Anthony
Downs) (Downs, 1957a) ปรัชญา เวสารัชช์ ได้อธิบายแนวคิดทฤษฎีของดาวน์ไว้ในงานเขียนเรื่อง
“การศึกษารัฐศาสตร์ แนวทางการตัดสินใจ และทฤษฎีเกม” ว่าผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะไปลงคะแนนเสียง ถ้า
ผลตอบแทนที่ได้รับคุ้มค่า ซึ่งเป็นการใช้แนวคิดว่าด้วยความชอบด้วยเหตุผลของมนุษย์เศรษฐกิจ (Economic
man) มาใช้ในการตัดสินใจทางการเมือง
ส่วนกรณีการตัดสินใจลงคะแนนเสียงเลือกตั้งนั้น เป้าหมายในการตัดสินใจของแต่ละคน คือ
เป้าหมายทางการเมือง โดยไม่สนใจอารมณ์หรือค่านิยมส่วนตัวที่ไม่ใช่เรื่องเป้าหมายทางการเมือง ผู้มีสิทธิ
เลือกตั้งกรณีเช่นนี้จึงเป็นมนุษย์การเมือง (Political man) โดยดาวนส์ ได้ตั้งข้อสมมติฐานว่า มนุษย์การเมือง
และพลเมืองธรรมดาที่มีเหตุผล ซึ่งพิจารณาจากสถานการณ์ทุกสถานการณ์จะดูที่ผล ที่พึงจะได้และจะเสีย
ทั้งนี้โดยเล็งเห็นเป้าหมายที่การเมือง คือ การจัดรัฐบาลในระบอบประชาธิปไตยที่สอดคล้องกับความต้องการ
ของเขามากที่สุด ดังนั้น ในการลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง แต่ละคนจะปฏิบัติตนอย่างสมเหตุสมผลในการแสวงหา
เป้าหมายทางการเมืองเฉพาะตน คือ คิดค านวณ โดยยึดค่านิยมของตนเป็นด้านหลัก (ปรัชญา เวสารัชช์,
2527)
เช่นเดียวกับการศึกษาเกี่ยวกับภาพในความคิด (Stereotype) ของประชาชน พบว่าการเลือกตั้งของ
คนในสังคมเมืองมีฐานคิดที่ซับซ้อน เช่น มีการพิจารณาจากนโยบายที่จะท าให้ตนเองได้ประโยชน์สูงสุด คนใน
สังคมชนบทเน้นเรื่องบุญคุณสายสัมพันธ์ และระบบอุปถัมภ์ (Patronage system) อันเป็นสิ่งที่มีดั้งเดิมมาใน
สังคมเกษตรกรรม การเลือกตั้งเป็นการหาตัวแทนซึ่งน ามาสู่อรรถประโยชน์สูงสุดของคนชนบทตามแนวคิด
ของดาวนส์ (อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์, สุภางค์ จันทวานิช, ยุบล เบ็ญจรงค์กิจ, ภทรพร ยุทธาภรณ์พินิจ, & วิศิษฏ์
ยุทธาภรณ์พินิจ, 2559) โดยที่แนวคิดของดาวนส์มองว่าการเลือกตั้งเป็นการแข่งขันของพรรคการเมือง หัวใจ
ส าคัญของการปกครองระบอบประชาธิปไตย คือ ประชาชน ซึ่งอาจใช้สิทธิ์ออกเสียงเป็นวิธีการที่จะสร้าง
ประโยชน์ส่วนบุคคลหรือประโยชน์ของตนให้มากที่สุด
ดาวนส์ให้ความเห็นเกี่ยวกับพฤติกรรมการเลือกตั้งว่าทางเลือกของผู้ออกเสียงเลือกตั้ง คือ การ
ค านวณว่า ผู้สมัครหรือพรรคการเมืองใด ที่มีแนวโน้มจะน าประโยชน์สูงสุดมาให้แก่ผู้ออกเสียงเลือกตั้ง ซึ่ง
พิจารณาจากสถานการณ์ทุกสถานการณ์จะดูที่ผลที่พึงจะได้และจะเสีย ทั้งนี้โดยเล็งเห็นเป้าหมายที่การจัด
รัฐบาลที่สอดคล้องกับความต้องการของตนมากที่สุด ดังนั้น ในการลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง แต่ละคนจะปฏิบัติ
ตนอย่างมีเหตุสมผลในการแสวงหาเป้าหมายทางการเมืองเฉพาะตนคือคิดค านวณถึงผลประโยชน์ที่ได้เป็นหลัก
(Downs, 1957a)
