Page 34 - kpi18343
P. 34
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างความปรองดอง
ก ร ณี ศึ ก ษ า ใ น ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ
กำหนดให้ชัดเจนด้วยว่า การนิรโทษกรรมดังกล่าวนั้น ยกเว้นคนกลุ่มใด ซึ่ง Louis
Mallinder ได้กล่าวไว้ในบทความมาตั้งแต่ต้น และตอนสรุปว่า กลุ่มผู้ที่ควรจะต้อง
รับผิดชอบมากที่สุด (the most responsible) ควรจะไม่ได้รับการนิรโทษกรรม
(เช่น ผู้วางแผน ผู้นำ และผู้ที่ก่ออาชญากรรมที่รุนแรง รวมถึงผู้นำทางการเมือง ผู้นำ
ทางทหาร ที่เป็นผู้นำให้เกิดความขัดแย้ง) ทั้งนี้ กลุ่มบุคคลเหล่านี้อาจได้รับ
การนิรโทษกรรมได้ซึ่งจะต้องเป็นไปตามเงื่อนไข และบริบทของสถานการณ์ของ
การเกิดความรุนแรงนั้น
(4) การนิรโทษกรรมควรมีการกำหนดเงื่อนไข เช่น การอนุญาตให้มีการ
นิรโทษกรรมแลกกับการเปิดเผยความจริง หรือการสารภาพและสำนึกผิด เป็นต้น
(5) การนิรโทษกรรมควรกระทำโดยควบคู่กับการเยียวยาผู้ได้รับ
ผลกระทบด้วย ไม่ใช่ว่าเมื่อนิรโทษกรรมทำให้ผู้กระทำความผิดพ้นผิดแล้วผู้ได้รับ
ผลกระทบเลยไม่ได้รับการเยียวยาไปด้วย
(5) การห้ามมิให้บุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน
เข้าดำรงตำแหน่งในราชการ ตลอดจนปลดเจ้าหน้าที่รัฐที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับ
การละเมิดสิทธิมนุษยชนด้วย (lustration policies)
กลไกดังกล่าวนี้เป็นการห้ามบุคคลไม่ให้เข้าดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าหน้าที่รัฐ
หรือปลดเจ้าหน้าที่รัฐเนื่องจากเคยกระทำการละเมิดสิทธิมนุษยชนมาก่อน ซึ่งใน
ต่างประเทศจะเป็นการปลดหรือห้ามบุคคลไม่ให้ดำรงตำแหน่งเป็นกลุ่ม เช่น กลุ่มที่
เคยเป็นนาซี ซึ่งเคยกระทำการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงในช่วงสงครามโลก
ครั้งที่สอง เป็นต้น
31
(6) การจัดการกับความทรงจำ (Construction of Memory Project)
การจัดการกับความทรงจำเป็นกระบวนการที่กระตุ้นให้สังคมได้ยอมรับ
และตระหนักรู้ถึงความรุนแรงที่ผ่านมา เพื่อให้สังคมเกิดจิตสำนึก ซึ่งจะเป็น
การป้องกันไม่ให้เกิดความรุนแรงซ้ำอีก ทั้งนี้ การจัดการกับความทรงจำอาจทำได้
32
ในรูปแบบสื่อหลายประเภท เช่น นิทรรศการ พิพิธภัณฑ์ เขียนเป็นหนังสือเชิง
ประวัติศาสตร์ หรือสารคดี เป็นต้น
31 Tricia D. Olsen, Leigh A. Payne, Andrew G. Reiter., op., cit, p. 38
32 สถาบันพระปกเกล้า. เรื่องเดียวกัน. หน้า 33
สถาบันพระปกเกล้า
2