Page 340 - kpi17968

329

ปัจจัยที่ทำให้คนเคารพกฎหมายมีดังต่อไปนี้ คือ

หนึ่ง ความกลัวการถูกลงโทษจากผู้บังคับใช้กฎหมาย เป็นเรื่องของความ

สัมพันธ์ทางโครงสร้างทางการเมืองระหว่างผู้แข็งแรงกว่ากับผู้อ่อนแอกว่า หรืออีก
นัยหนึ่งคือ ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองกับผู้ใต้ปกครอง หรือผู้มีอำนาจรัฐกับ
ผู้อยู่ภายใต้อำนาจรัฐ-----วัฒนธรรมทางการเมืองแบบอำนาจนิยมก็ได้ วัฒนธรรม
ทางการเมืองแบบเสรีนิยมก็ได้

สอง ความอายหรือ ความกลัวการถูกประณามทางสังคม เป็นเรื่องของ
ความสัมพันธ์ทางโครงสร้างทางสังคมที่มีบรรทัดฐาน—จารีตประเพณีอย่างใด

อย่างหนึ่ง-----วัฒนธรรมทั่วไป และวัฒนธรรมนี้จะต้องมีพลังที่เข้มแข็งอย่างยิ่งที่
ทำให้ผู้คนกลัวหรืออายหากมีคนรู้เห็นการกระทำที่ละเมิดบรรทัดฐาน-วัฒนธรรม

หรือที่เรียกว่า “ความรับผิดชอบสาธารณะในแบบแนวนอน (horizon accountability)”
ในงานวิจัยของ Bergman 96

สาม ความรู้สึกผิดกับตัวเองซึ่งอาจเป็นผลพวงของอิทธิพลทางศาสนา หรือ
บางส่วนอาจเป็นเกิดจากปัญหา “ใจอ่อน” (Weakness of Will/akrasia) นั่นคือ
รู้ว่าอะไรผิดอะไรถูก แต่ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ตนเองได้ 97

สี่ ความเคยชิน (habit/ethos) อันเป็นผลมาจากอิทธิพลของวัฒนธรรม
98

ห้า ความเข้าใจ สติปัญญา ความรู้ และการใช้เหตุผล ซึ่งอาจจะเกี่ยวหรือ
ไม่เกี่ยวกับวัฒนธรรมก็ได้ ถ้าใช้เหตุผลอย่างเต็มที่ตามทฤษฎีการเลือกอย่างเป็น
เหตุเป็นผลก็อาจจะส่งผลให้เกิด ผลประโยชน์สูงสุดร่วมกันได้ การตระหนักว่า

คนอื่นก็คิดเอาประโยชน์สูงสุดใส่ตัวได้เหมือนกัน การผูกมัดตัวเองไว้ล่วงหน้า

96 ย้อนดูหน้า 16
97 ปัญหานี้แก้ได้โดยหลักการผูกมัดตัวเองล่วงหน้า ดูเพิ่มเติม ไชยันต์ ไชยพร จอน เอลสเตอร์
กับ ทฤษฎีการเลือกอย่างเป็นเหตุเป็นผล, อ้างแล้ว, หน้า 148-177.
98 ซึ่งทฤษฎีการใช้เหตุผลเองก็ยอมรับว่าการสร้างความเคยชินที่เหมาะสมจะช่วยให้การใช้
เหตุผลเกิดขึ้นได้อย่างสมบูรณ์และสะดวกขึ้น ไชยันต์ ไชยพร จอน เอลสเตอร์ กับ ทฤษฎีการ
เลือกอย่างเป็นเหตุเป็นผล, อ้างแล้ว, หน้า 203-241.

การประชุมกลุมยอยที่ 2