Page 341 - kpi17968

330

การสร้างกติกาป้องกันการพลั้งเผลอของตัวเองและของคนอื่นที่จะนำมาซึ่งการ

ทำลายกฎกติกาที่เอื้อให้ได้ทุกคนได้ประโยชน์สูงสุด 99

จากปัจจัยที่กล่าวไปข้างต้น ผมคิดว่า สถาบันพระปกเกล้าน่าจะให้ความ
สนใจอย่างจริงจังต่อปัญหาหลักนิติธรรมพื้นฐานในสังคมไทยเสียก่อน โดย
วางแผนให้มีการศึกษาวิจัยปัจจัยที่เอื้อ-ไม่เอื้อให้คนเคารพ-ไม่เคารพกฎหมายใน
สังคมไทย โดยพิจารณากลุ่มประชากรต่างๆในพื้นที่และสถานการณ์ต่างๆ เพื่อ

สร้างแผนยุทธศาสตร์ในการรณรงค์และสร้างหลักนิติธรรมให้เกิดขึ้นในสังคมไทย
ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาแบบแผน-แนวคิดตามกรอบแนวคิดวัฒนธรรมทางการเมือง

หรือทฤษฎีการเลือกอย่างเป็นเหตุเป็นผล ฯลฯ รวมทั้งอุดหนุนส่งเสริมให้มีการทำ
วิจัยเปรียบเทียบพื้นที่ต่างๆ (cross-country study) และใช้เทคนิคการวิจัยที่ลุ่ม
ลึกรัดกุมภายใต้วิสัยทัศน์ขององค์ความรู้ต่างๆของสังคมศาสตร์อย่างที่ปรากฏใน
งานวิจัย Tax Evasion and the Rule of Law in Latin America: The

Political Culture of Cheating and Compliance in Argentina and Chile
ของ Marcelo Bergman ที่ได้กล่าวอ้างถึงไปข้างต้น

บ ร ป ธรรมชาติ ั นธรรม กับ การ าร ก หมาย

ดังที่กล่าวไปแล้วว่า คำอธิบายที่มีสมมุติฐานเกี่ยวกับ “ธรรมชาติ” มนุษย์

ว่า “มนุษย์จะทำอะไรเพื่อสนองผลประโยชน์สูงสุดของตัวเองเสมอ หากเขาได้
ไตร่ตรองแล้ว” และ “ธรรมชาติ” นี้ดำรงอยู่ก่อนเกิดวัฒนธรรม และถ้าเชื่อมโยง
กับความหมายพื้นฐานของ “วัฒนธรรม” ก่อนหน้านี้แล้ว เราคงเกิดคำถามว่า

ตกลงแล้ว เราเป็นสังคมที่มี “วัฒนธรรม” แค่ไหน เมื่อพิจารณาพฤติกรรม
การเคารพหรือไม่เคารพกฎหมายของคนไทยในชีวิตประจำวัน เช่น การไม่จอดรถ
ให้คนข้ามบริเวณทางม้าลาย การขับรถโดยไม่เคารพกฎจราจร การใช้พื้นที่

สาธารณะอย่างผิดกฎหมาย ฯลฯ ทั้งนี้ มิพักต้องพูดในระดับการเมืองเชิงสถาบัน
รัฐประหาร การยึดถือไม่ยึดรัฐธรรมนูญ หรือ “นิติธรรม” ในลักษณะที่สองที่ว่า
คนจะไม่สามารถยึดถือนิติธรรมในระดับแรกได้เลย หากกฎหมายนั้นเป็น

99 ดูเพิ่มเติม ไชยันต์ ไชยพร จอน เอลสเตอร์ กับ ทฤษฎีการเลือกอย่างเป็นเหตุเป็นผล,
อ้างแล้ว.

การประชุมกลุมยอยที่ 2