Page 34 - kpi17968
P. 34
23
ถึงผลกระทบอันเกิดจากการขาดหลักนิติธรรมในสังคมประชาธิปไตยว่า ส่งผลต่อ
ความน่าเชื่อถือในการใช้อำนาจทางกฎหมายและทางปกครองเพียงใด ตลอดจน
ควรพิจารณาถึงแนวทางการส่งเสริมการบังคับใช้หลักนิติธรรมในบริบทวัฒนธรรม
การเมืองไทย เพื่อการพัฒนาประชาธิปไตยไทยต่อไป
ประเด็นห้องย่อย
1. วัฒนธรรมไทยที่ส่งเสริมหรือลดทอนการบังคับใช้หลักนิติธรรมอันส่ง
ผลโดยตรงต่อคุณค่าของประชาธิปไตยในสังคมไทย เช่น ระบบ
อุปถัมภ์กับการใช้อำนาจที่ไม่เป็นธรรม หลักนิติธรรมกับการเปิดพื้นที่
ให้กับการเมืองภาคประชาชน
2. แนวทางการส่งเสริมหลักนิติธรรมบนฐานของวัฒนธรรมไทย
3. หลักนิติธรรมขององค์กรที่ใช้อำนาจรัฐ : ตีความ ขอบเขต
อำนาจ และการถ่วงดุล?
องค์กรที่ใช้อำนาจรัฐทุกองค์กร ไม่ว่าจะเป็นรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล
องค์กรตามรัฐธรรมนูญ และเจ้าหน้าที่รัฐ มีอำนาจตีความคำว่าหลักนิติธรรมได้
ศาลรัฐธรรมนูญเองก็มีอำนาจในการตีความหลักนิติธรรมเช่นกัน และการตีความ
ของศาลรัฐธรรมนูญก็มีผลผูกพันทุกองค์กร ที่ผ่านมา ศาลรัฐธรรมนูญก็มีคำ
วินิจฉัยหลายประการที่เป็นการตีความคำว่า “นิติธรรม” และไม่ว่าจะเป็นไปใน
ทางหักล้างสิทธิ หรือรับรองสิทธิ ก็ล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อองค์กรต่างๆ และ
สังคมทั้งสิ้น แม้ว่าการตีความนั้นจะแตกต่างจากการตีความขององค์กรอื่นๆ
ก็ต้องถือเป็นที่ยุติ และในหลายกรณีก็ตกเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างมาก เนื่องจาก
ขัดและแย้งกับองค์กรอื่น
อย่างไรก็ตาม องค์กรที่ใช้อำนาจรัฐทั้งหลายรวมทั้งศาลรัฐธรรมนูญก็ล้วน
แล้วแต่เป็นองค์กรที่ถูกก่อตั้งโดยรัฐธรรมนูญทั้งสิ้น ดังนั้น การใช้อำนาจของ
องค์กรเหล่านี้จึงต้องอยู่ภายใต้ขอบเขตที่รัฐธรรมนูญกำหนด และต้องเคารพ
หลักนิติธรรม ด้วยเหตุนี้ การใช้อำนาจขององค์กรต่างๆ จึงต้องมีการตรวจสอบ
สาระสำคัญและประเด็นหลักในการประชุมกลุมยอย