Page 243 - kpi17968

232

กฎหมายตามวรรคหนึ่งต้องมีผลใช้บังคับเป็นการทั่วไปและ

ไม่มุ่งหมายให้ใช้บังคับแก่กรณีใดกรณีหนึ่งหรือแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง
เป็นการเจาะจง...”
8

ส่วนการใช้คำว่า “นิติธรรม” โดยตรง ปรากฏเป็นครั้งแรกในรัฐธรรมนูญฯ
พ.ศ.2550 มาตรา 3 วรรค 2 ความว่า “การปฏิบัติหน้าที่ของรัฐสภา
คณะรัฐมนตรี ศาล รวมทั้งองค์กรตามรัฐธรรมนูญและหน่วยงานของรัฐ ต้องเป็น

ไปตามหลักนิติธรรม”
9
การบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญทั้ง 2 ฉบับเช่นนี้ นับเป็นการประกาศหลักการ

ของรัฐต่อสาธารณชนว่าผู้ใช้อำนาจปกครองทั้งสามอำนาจ (ตามหลักการแบ่งแยก
อำนาจ) รวมถึงองค์กรของรัฐอื่นๆ ที่มีอำนาจหน้าที่ที่อาจส่งผลกระทบต่อสิทธิ

เสรีภาพของประชาชนได้นั้น ล้วนแล้วแต่จะต้องกระทำการอยู่ภายใต้กรอบของ
10
กฎหมายอย่างเสมอภาคเท่าเทียมและเป็นธรรม

เห็นได้ชัดว่าตราบจนถึงปัจจุบันสังคมการเมืองไทยยังไม่บรรลุเป้าหมายดัง
กล่าวนี้อย่างแท้จริง เพราะมีอุปสรรคอันเกิดจากโครงสร้างรัฐและวัฒนธรรม
11
ทางการเมือง (ดังจะกล่าวต่อไปข้างหน้า) อย่างไรก็ตาม การนำเอาคำว่า “นิติรัฐ”
และ “นิติธรรม” มาใช้กว้างขวางขึ้นในระยะหลัง ก็แสดงให้เห็นว่า หลักนิติรัฐและ

นิติธรรมได้กลายเป็นอุดมคติที่สังคมการเมืองไทยต้องการจะบรรลุถึง แต่ปัญหา

8 ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 114 ตอนที่ 55 ก วันที่ 11 ตุลาคม 2540, หน้า 6-7.
9 ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนที่ 47 ก วันที่ 24 สิงหาคม 2550, หน้า 3.

10 สิริพรรณ นกสวน สวัสดี และคณะ, คำและแนวคิดในประชาธิปไตยสมัยใหม่,
(อ้างแล้ว), หน้า 140.
11 อานันท์ ปันยารชุน กล่าวว่า “จะเห็นได้ว่าหนทางสู่การพัฒนาหลักนิติธรรมของเรายังอีก
ยาวไกล” โดยอ้างตัวเลขวัดความสมบูรณ์ของหลักนิติธรรมของประเทศทั่วโลกที่จัดทำโดย World
Justice Project ใน พ.ศ. 2558 พบว่าสี่อันดับต้นได้แก่กลุ่มประเทศนอร์ดิกคือ เดนมาร์ก
นอร์เวย์ สวีเดน และ ฟินแลนด์ ส่วนประเทศไทยได้คะแนนเพียง 0.52 จากคะแนนเต็ม 1 นับ
เป็นลำดับที่ 56 จาก 102 ประเทศ อันดับของประเทศไทยนี้ต่ำกว่าประเทศฟิลิปปินส์ กรีซ และ
กานา โปรดดู อานันท์ ปันยารชุน, “สู่บริบทใหม่ของประเทศด้วยธรรมาภิบาลในระบอบ
ประชาธิปไตย” (อ้างแล้ว).

การประชุมกลุมยอยที่ 2