Page 236 - kpi17968
P. 236
225
ั นธรรมการ ม ไ ยกับหลักนิติธรรม
สายชล สัตยานุรักษ*
ามน
เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่าหลักนิติธรรมมีความสำคัญ
อย่างยิ่งต่อสังคมการเมืองที่ปกครองในระบอบประชาธิปไตย
เพราะหลักนิติธรรมเป็นรากฐานของความสัมพันธ์เชิงอำนาจที่ช่วย
ให้คนทุกกลุ่มมีโอกาสต่อรองกันอย่างเสมอภาคมากขึ้น ซึ่งจะ
ส่งผลให้เกิดความเป็นธรรมในสังคม ในกรณีที่การใช้หลักนิติธรรม
ยังขาดประสิทธิภาพด้วยข้อจำกัดที่มาจากเงื่อนไขแวดล้อมต่างๆ
เช่น วัฒนธรรมทางการเมือง โครงสร้างเศรษฐกิจและอำนาจรัฐ
ฯลฯ ก็จำเป็นจะต้อง “ปฏิรูป” เงื่อนไขแวดล้อมต่างๆ เหล่านี้เพื่อ
ให้เอื้อต่อการใช้หลักนิติธรรม ซึ่งเมื่อคนทุกกลุ่มในสังคมการเมือง
หันมายึดหลักนิติธรรมมากขึ้นแล้วก็จะช่วยลดความเหลื่อมล้ำใน
ด้านสิทธิและอำนาจ นำไปสู่การกระจายทรัพยากรและการจัดการ
ปัญหาต่างๆ อย่างเป็นธรรมมากขึ้น ซึ่งในที่สุดแล้วก็จะส่งผลให้
ความตึงเครียดและความขัดแย้งในสังคมลดลงได้มาก และเกิด
* ศาสตราจารย์เกียรติคุณ สาขาวิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่