Page 165 - kpi17968
P. 165
154
ปฏิบัติต่อหลักสูงสุดของกฎหมาย อย่างเท่าเทียม และการมีส่วนร่วมใน
กระบวนการตัดสินใจ” ซึ่งเป็นแง่มุมสำคัญที่โยงกับกระบวนการนโยบาย
สาธารณะ
ระดับของการมีส่วนร่วมในกระบวนการนโยบายสาธารณะในขั้นพื้นฐานคือ
การให้ข้อมูล การรับฟังความเห็น การปรึกษาหารือ นี่คือสิ่งที่เราพยายามดำเนิน
การ หน่วยงานราชการหลายแห่งพยายามดำเนินการให้เกิดขึ้นจริงในทางปฏิบัติ
แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นคือ ก้าวไม่พ้นกับการมีส่วนร่วมในระดับนี้ ส่วนการมีส่วนร่วม
ในระดับที่เรียกว่าการวางแผนร่วม การร่วมตัดสินใจ การร่วมปฏิบัติ และไปถึง
การควบคุมหรือแม้แต่การร่วมรับผิดชอบในกระบวนการนโยบายสาธารณะนั้น
เกิดขึ้นน้อยมากในสังคมไทย สิ่งนี้เองก็ทำให้เกิดปมปัญหา ในขณะที่ภาคพลเมือง
มีความตื่นตัวและต้องการเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการนโยบายสาธารณะใน
ระดับร่วมดำเนินการ แต่มีข้อจำกัดในเรื่องแนวคิด ความเข้าใจ กฎระเบียบ
ที่เกี่ยวข้อง ทำให้ความต้องการมีส่วนร่วมในกระบวนการนโยบายสาธารณะ
ไม่สามารถทำได้ นำมาสู่ปัญหาความขัดแย้งในกระบวนการนโยบายสาธารณะ
ทั้งเรื่องสิ่งแวดล้อม และเรื่องการเมือง และเรื่องอื่นๆ
ตัวอย่างที่ชัดเจน คือ โครงการน้ำ 3.5 แสนล้านที่เกิดขึ้นในช่วงรัฐบาล
ที่ผ่านมา ศาลปกครองต้องสั่งให้ไปจัดเวทีรับฟังความเห็นอย่างกว้างขวางตาม
บทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ แม้จะมีการจัดการตามคำสั่งศาลก็ยังเห็น
ปรากฏการณ์ความขัดแย้ง ซึ่งยังสะท้อนปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นได้อย่างดีว่าผลที่
เกิดขึ้นเป็นอย่างไร หากได้ดำเนินการไปจนจบครบทุกจังหวัดคงมีการ
เปลี่ยนแปลงตามมา แต่เมื่อมีปรากฏการณ์ทางการเมืองเกิดขึ้นก่อน จึงทำให้
โครงการหยุดไป อย่างไรก็ดี ความพยายามของการแก้ไขปัญหานี้อยู่ใน
กระบวนการปฏิรูปในช่วงที่ผ่านมา รวมถึงในร่างรัฐธรรมนูญที่พยายามออกแบบ
ให้การมีส่วนร่วมของประชาชนก้าวพ้นระดับพื้นฐาน
ความพยายามในการวางกติกาการมีส่วนร่วมของประชาชนซึ่งเป็นหลักการ
หนึ่งในหลักนิติธรรม ตั้งแต่ระดับการบริหารท้องถิ่น อาจมีผลกระทบการมี
ส่วนร่วมในการร่างกฎหมายต่างๆ กฎต่างๆ นโยบายสาธารณะระดับชาติ
ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น การวางแผนยุทธศาสตร์ชาติ การวางแผนพัฒนา
การประชุมกลุมยอยที่ 1