Page 171 - kpi16607
P. 171
ดุลอำนาจ ในการเมืองการปกครองไทย
ปกครองหลายส่วนอยู่ในระดับมลรัฐ (State Level) และระดับท้องถิ่น (Local
Level) ที่มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน ในขณะที่ระดับสหพันธรัฐ
(Federal Level) รัฐบาลกลางก็มีอำนาจที่จำกัดและต้องอาศัยการประสานงานกับ
มลรัฐและท้องถิ่นในการทำงานหลายเรื่อง ซึ่งความสัมพันธ์ในลักษณะนี้
ของสหรัฐอเมริกามาจากประวัติศาสตร์ของอเมริกาที่ให้ความสำคัญต่อเสรีภาพ
ของชุมชน/มลรัฐ และรัฐธรรมนูญของอเมริกันที่ออกแบบเพื่อจำกัดอำนาจของ
3
รัฐบาลกลาง เป็นต้น
กล่าวได้ว่า กระบวนการการกระจายอำนาจและการบริหารท้องถิ่นตั้งแต่
พ.ศ.2540 จนถึงปัจจุบันเป็นกระบวนการเพื่อปรับเปลี่ยนดุลอำนาจระหว่าง
รัฐ ท้องถิ่น และประชาชนที่สำคัญอย่างหนึ่ง แม้เราจะไม่ปฏิเสธว่ามีเหตุการณ์อื่น
ที่มีผลต่อการปรับเปลี่ยนดุลอำนาจ เช่น ความตื่นตัวของประชาชนทางการเมือง
การมีเสรีภาพและการเปิดกว้างทางการเมือง การสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมต่อ
การบริหารงานภาครัฐในทุกระดับ ความคึกคักของการเมืองภาคประชาชน
เป็นต้น แต่การกระจายอำนาจและการบริหารท้องถิ่นก็เป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ 1 3
ดุลอำนาจของรัฐไทยไปสู่มือท้องถิ่นและประชาชนมากขึ้น จากความกระตือรือร้น
ของประชาชนและความคึกคักกับความหลากหลายที่เกิดขึ้นในการบริหารงาน
ท้องถิ่นมุ่งสร้าง “ความหลากหลาย” มากกว่าสร้าง “ความเหมือน” ซึ่ง
สถานการณ์การกระจายอำนาจที่ผ่านมาก็สร้างผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจในหลายด้าน
และยังมีเรื่องที่ต้องเสริมสร้างในหลายจุด ทำให้การกระจายอำนาจในอนาคต
อาจต้องสร้าง “ดุลยภาพและดุลอำนาจใหม่” ที่อำนาจอยู่ในมือท้องถิ่นและ
ประชาชนมากยิ่งขึ้น
3 โปรดพิจารณาอิทธิพลของรัฐธรรมนูญอเมริกันที่มีต่อการจำกัดอำนาจรัฐบาลกลางและ
ประกันความเป็นอิสระของมลรัฐและรัฐบาลท้องถิ่นใน วาสเซอร์, แกรี่. (2557). การเมือง
อเมริกัน :โครงสร้าง สถาบัน กระบวนการ. แปลโดยปราณี ทิพรัตน์และสิริพรรณ นกสวน
สวัสดี. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สถาบันพระปกเกล้า
