Page 326 - kpi12821
P. 326
แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง
การเลือกตั้งภายในเดือนมีนาคมของปีถัดไป เพิ่งจะปรากฎเป็นครั้งแรกในกฎหมาย
พรรคการเมือง 2541 พร้อมกับการสนับสนุนทางการเงินและทางอื่นๆ เช่น การออก
อากาศวิทยุและโทรทัศน์ที่รัฐจัดให้แก่พรรคการเมือง สืบทอดต่อมาในกฎหมาย
พรรคการเมืองฉบับปัจจุบัน พร้อมๆ กับเหตุยุบพรรคจากการไม่นำส่งรายงานดังกล่าว
นั้น อันมีสถิติการยุบพรรคเพราะเหตุนี้มากถึง 16 พรรคเลยทีเดียว 20
เฉพาะแต่พรรคการเมืองซึ่งรับเงินสนับสนุนจากกองทุนเพื่อการพัฒนา
พรรคการเมืองเท่านั้นที่มีหน้าที่ต้องจัดส่งรายงานเงินสนับสนุนต่อ กกต. ต่างจากกรณี
รายงานกิจการซึ่งพรรคการเมืองทุกพรรคที่จัดตั้งครบ 90 วันแล้วต้องยื่นต่อ
21
นายทะเบียน และแม้ว่าพรรคการเมืองจะไม่ได้รับเงินสนับสนุนจากกองทุนดังกล่าว
เลยก็ตาม ไม่ว่าด้วยเหตุใดๆ พรรคการเมืองทุกพรรคก็คงหนีไม่พ้นหน้าที่ต้องจัดทำบัญชี
ของพรรคและของสาขาพรรค และงบการเงิน ตลอดจนจัดให้มีการสอบบัญชีโดยผู้สอบ
บัญชีรับอนุญาต และปิดประกาศให้สาธารณชนทราบ พร้อมๆ กับการจัดส่งให้
22
นายทะเบียนดำเนินการตรวจสอบความถูกต้องแท้จริงต่อไป ข้อแตกต่างสำคัญของ
มาตรการสร้างความโปร่งใสทางการเงินของพรรคการเมืองทั้งสองประการนี้ อยู่ตรงที่
การไม่ยื่นบัญชีและงบการเงินหรือยื่นไม่ถูกต้อง มิได้มีสภาพบังคับร้ายแรงถึงขนาดให้
ต้องยุบพรรคการเมือง ต่างจากกรณีการกระทำผิดเกี่ยวกับรายงานเงินสนับสนุนที่ถือ
เป็นเหตุให้ยุบพรรคการเมืองนั้นได้ 23
อนึ่ง ไม่เพียงแต่การไม่ยื่นรายงานเงินสนับสนุนเท่านั้นที่เป็นเหตุให้ยุบ
24
พรรคการเมืองนั้นได้ การยื่นรายงานแต่ไม่ส่งเอกสารหลักฐานประกอบเพื่อพิสูจน์ถึง
20 นับรวมพรรคที่ถูกยุบไปเพราะเหตุข้อนี้และเหตุรายงานกิจการ 3 พรรคคือ พรรควิถีไทย พรรค
พลังเกษตรกร และพรรคเอกภาพ และพรรคที่ถูกยุบไปเพราะเหตุข้อนี้และเหตุไม่ประชุมใหญ่ให้ถูกต้องตาม
มาตรา 65 วรรคหนึ่ง (5) ของกฎหมายพรรคการเมือง 2541 อีก 1 พรรคคือพรรคไทด้วย.
21 พรป. พรรคการเมือง 2550, ม. 82 เทียบ ม. 42.
22 พรป. พรรคการเมือง 2550, ม. 45 – 47 และ ม. 50.
23 พรป. พรรคการเมือง 2550, ม. 47 วรรคสอง และ ม. 124 วรรคหนึ่ง ซึ่งมีโทษปรับทางปกครองไม่เกิน
50,000 บาท และชำระค่าปรับทางปกครองอีกไม่เกินวันละ 500 บาท โปรดเปรียบเทียบกับ ม. 82, ม. 93, ม. 97
– 98 และ ม. 124 วรรคสอง ซึ่งมีทั้งยุบพรรค โทษปรับทางปกครองไม่เกิน 100,000 บาท และวันละไม่เกิน
1,000 บาท อีกทั้งยังห้ามเป็นกรรมการบริหารพรรคใหม่หรือจดแจ้งจัดตั้งพรรคใหม่เป็นเวลา 5 ปี ตลอดจนอาจ
ต้องถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง 5 ปีด้วย
24 คดีพรรคประชาชน - ศร. ที่ 34/2544 ลงวันที่ 16 ตุลาคม 2544 [รจ. ล. 119 ต.51ก (31 พฤษภาคม
2545) น. 223 – 252]; และคดีพรรควิถีไทย - ศร. ที่ 52/2545 ลงวันที่ 24 กันยายน 2545 [รจ. ล. 120 ต.70ก
(21 กรกฎาคม 2546) น. 63 – 118]