Page 214 - kpi12821
P. 214
แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง
ดังนั้น เสรีภาพของพรรคการเมืองก็ย่อมอาจถูกจำกัดได้ตามลักษณะธรรมชาติดังกล่าว
ด้วย อาทิ หากพรรคการเมืองไม่ดำเนินกิจกรรมทางการเมืองใดๆ เลยเป็นระยะเวลาที่
ยาวนานพอสมควร โดยไม่มีสมาชิกพรรคคนใดใส่ใจถือเป็นธุระ ก็อาจอนุมานได้ว่า
สมาชิกของพรรคนั้นมีเจตนาเลิกพรรคการเมืองไปโดยปริยายก็ได้ ดังจะได้กล่าวไว้โดย
ละเอียดอีกครั้งในหัวข้อ 1.2 ต่อไป
และโดยอาศัยตรรกะเดียวกัน อาจมีการนำข้อยกเว้น “เงื่อนไขพิเศษ” ใน
การจำกัดเสรีภาพในการรวมกลุ่มตามมาตรา 64 มาใช้เป็นฐานในการจำกัดเสรีภาพใน
การจัดตั้งพรรคการเมืองได้ เท่าที่ไม่กระทบสาระสำคัญแห่งเสรีภาพของพรรคการเมือง
และอยู่ภายใต้กรอบความได้สัดส่วน เช่น อาศัยความในมาตรา 64 วรรคสองที่รับรอง
เสรีภาพในการรวมกลุ่มของข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของรัฐ ภายใต้เงื่อนไขต้องไม่
กระทบต่อประสิทธิภาพในการบริหารราชการแผ่นดิน ประกอบมาตรา 31 ที่รับรอง
ความเสมอภาคในสิทธิเสรีภาพของข้าราชการและเจ้าหน้าที่ของรัฐที่อาจถูกจำกัด
ในส่วนที่เกี่ยวกับการเมือง มาใช้เป็นฐานอ้างอิงเพื่อการจำกัดเสรีภาพของข้าราชการ
6
และเจ้าหน้าที่ของรัฐมิให้ดำรงตำแหน่งใดๆ ในพรรคการเมืองได้ แต่ทั้งนี้ จะห้ามถึง
ขนาดที่มิให้ข้าราชการหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐทุกตำแหน่งทุกประเภทงาน เข้าเป็นสมาชิก
1
ของพรรคการเมืองเลยคงมิได้ หรืออาจอาศัยเงื่อนไขตามมาตรา 64 วรรคสาม “เพื่อ
รักษาความสงบเรียบร้อย” มาใช้อ้างอิงเพื่อจำกัดเสรีภาพในการจัดตั้งพรรคการเมือง
7
มิให้มีการใช้ชื่อพรรคที่ขัดต่อ “ความสงบเรียบร้อย” ได้ เป็นต้น
ประการต่อมา เมื่อย้อนกลับไปพิจารณาเหตุผลความเป็นมาของมาตรา 47
และมาตรา 328 ของรัฐธรรมนูญ 2540 ซึ่งรับรองเสรีภาพในการจัดตั้งพรรคการเมือง
และกำหนดสาระสำคัญพื้นฐานที่ต้องปรากฏในกฎหมายพรรคการเมือง โดยลำดับแล้ว
ยิ่งทำให้อนุมานเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ 2540 ซึ่งเป็นรากฐานของบทบัญญัติ
8
เดียวกันในรัฐธรรมนูญ 2550 ได้อย่างกระจ่างชัดว่า เสรีภาพในการจัดตั้ง
พรรคการเมืองและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองนี้เป็นเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญ ทั้งฉบับ
6 พรป. พรรคการเมือง 2550, ม. 21 ว. 3 และ ม. 108.
7 พรป. พรรคการเมือง 2550, ม. 9 และโปรดดู ม. 66 และ ม. 94 (4) ประกอบ.
8 โปรดดู คณะกรรมาธิการวิสามัญ บันทึกเจตนารมณ์ จดหมายเหตุ และตรวจรายงานการประชุม สภาร่าง
รัฐธรรมนูญ, เจตนารมณ์รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550, น. 57 – 58.
