Page 213 - kpi12821

ณรงค์เดช สรุโฆษิต

1.1 รัฐธรรมนูญมิได้รับรองเสรีภาพเกี่ยวกับ

พรรคการเมืองไว้ในลักษณะเด็ดขาดที่รัฐจะจำกัดมิได้

เสรีภาพของปัจเจกชนในการรวมตัวกันจัดตั้งพรรคการเมืองก็ดี เสรีภาพใน

การดำรงอยู่ของพรรคการเมืองก็ดี หรือเสรีภาพของพรรคการเมืองในการดำเนิน
กิจกรรมทางการเมืองก็ดี มิใช่เสรีภาพที่รัฐธรรมนูญนี้รับรองไว้แบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาด
3
อันมิอาจเข้าแทรกแซงได้ ไม่ว่าโดยรูปแบบวิธีการใดๆ ดังเหตุผลที่พอจะประมวลได้
หลายประการ ดังต่อไปนี้

ประการแรก รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้โดยชัดแจ้งในวรรคสองของมาตรา 65
ส่งผลให้รัฐอาจจำกัดเสรีภาพของพรรคการเมืองในส่วนที่เกี่ยวกับการจัดโครงสร้าง

ภายในองค์กร การดำเนินกิจการ และข้อบังคับของพรรคการเมือง เพื่อให้สอดคล้องกับ
หลักการพื้นฐานแห่งการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น
ประมุขได้

ประการที่สอง แม้รัฐธรรมนูญจะมิได้กำหนด “เงื่อนไขพิเศษ” หรือ
“เงื่อนไขทั่วไป” ในการจำกัดเสรีภาพไว้โดยตรงในมาตรา 65 แต่เสรีภาพดังกล่าว 1 1
4
ก็ต้องตกอยู่ภายใต้หลักทั่วไปในเรื่องขอบเขตการใช้สิทธิเสรีภาพของบุคคลตามมาตรา

28 กล่าวคือ ต้องไม่ละเมิดสิทธิเสรีภาพของบุคคลอื่น ต้องไม่เป็นปฏิปักษ์ต่อรัฐธรรมนูญ
และต้องไม่ขัดต่อศีลธรรมอันดีของประชาชน 5

ประการที่สาม ด้วยความที่พรรคการเมืองเป็นการรวมกลุ่มในลักษณะหนึ่ง

เช่นเดียวกับสมาคม สหภาพ สหพันธ์ สหกรณ์ องค์การเอกชน ชุมชน หรือหมู่คณะอื่นๆ
พรรคการเมืองย่อมถือกำเนิดขึ้นและสิ้นสุดลงตามลักษณะธรรมชาติของการรวมกลุ่ม

3 เช่น เสรีภาพบริบูรณ์ในการถือศาสนาตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 27 หลัก “ไม่มีกฎหมาย ไม่มีความผิด ไม่มี
โทษทางอาญา” ตามมาตรา 39 หลักการห้ามเนรเทศบุคคลผู้มีสัญชาติไทยออกนอกราชอาณาจักรตามมาตรา 34
วรรคสามของรัฐธรรมนูญ ฯลฯ ซึ่งบางท่านเรียกว่า “สิทธิและเสรีภาพที่ปราศจากเงื่อนไขของกฎหมาย” โปรดดู
บรรเจิด สิงคะเนติ, หลักพื้นฐานของสิทธิเสรีภาพ และศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ตามรัฐธรรมนูญ, (กรุงเทพฯ:
วิญญูชน พิมพ์ครั้งที่ 2, 2547), น. 65 – 66.

4 เงื่อนไขพิเศษ เช่น รัฐธรรมนูญ มาตรา 42 “การเวนคืออสังหาริมทรัพย์จะกระทำมิได้ เว้นแต่... เฉพาะ
กิจการของรัฐเพื่อการอันเป็นสาธารณูปโภค การอันจำเป็นในการป้องกันประเทศ...ฯลฯ” เงื่อนไขทั่วไป เช่น
มาตรา 32 วรรคสาม “การค้นตัวบุคคลหรือการกระทำใดอันกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพตามวรรคหนึ่ง จะกระทำ
มิได้ เว้นแต่มีเหตุตามที่กฎหมายบัญญัติ” โปรดดู เรื่องเดียวกัน, น. 64 – 66 และ 219 – 221.

5 เรื่องเดียวกัน, น. 220 – 247; และ เกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์, หลักกฎหมายว่าด้วยสิทธิเสรีภาพ,
(กรุงเทพฯ: วิญญูชน, 2547) น. 129 – 132.