Page 115 - kpi12821
P. 115
ณรงค์เดช สรุโฆษิต
อนึ่ง ภัยคุกคามการดำรงอยู่ของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีนั้น อาจจะมา
จากปัจจัยภายในประเทศ เช่น พรรคการเมืองที่มีเป้าหมายในการแบ่งแยกดินแดนหรือ
สถาปนาระบอบกษัตริย์ หรือจากภายนอกประเทศ เช่น พรรคการเมืองที่มุ่งสนับสนุนให้
78
ต่างชาติเข้ายึดครองประเทศ โดยในเรื่องนี้ นักกฎหมายบางท่านเห็นว่า หลักการข้อนี้
มุ่งที่จะคุ้มครองบูรณภาพแห่งดินแดน (Territorial Integrity) หรืออาณาเขตของ
ประเทศเป็นหลัก เนื่องจากหลักการปลีกย่อยของหลักสหพันธรัฐก็ดี หรือหลัก
สาธารณรัฐก็ดี ล้วนแล้วแต่อยู่ภายใต้ความหมายของคำว่า “หลักการพื้นฐานของ
ระบอบเสรีประชาธิปไตย” ตามข้อ 3.1 อยู่แล้ว 79
3.3 การประเมินเหตุยุบพรรคการเมืองตามข้อ 3.1 และ 3.2
ในการวินิจฉัยว่าพรรคการเมืองใดสมควรถูกประกาศให้มิชอบด้วย
รัฐธรรมนูญและสั่งยุบไปหรือไม่นั้น ศาลรัฐธรรมนูญแห่งสหพันธ์จะพิเคราะห์และ
ประเมินเหตุยุบพรรคตามข้อ 3.1 และ 3.2 จากอุดมการณ์และเป้าหมายของพรรค และ
ที่สำคัญ พฤติกรรมทั้งปวงของบรรดาสมาชิกทั้งหลายของพรรคการเมืองนั้นๆ ทั้งนี้ เมื่อ
พิเคราะห์ข้อเท็จจริงในคดีพรรคนาซีใหม่หรือ SRP และคดีพรรคคอมมิวนิสต์ หรือ KPD
ซึ่งศาลพิพากษาว่าพรรคการเมืองดังกล่าวมิชอบด้วยรัฐธรรมนูญและสั่งยุบพรรค
80
ไปแล้ว ทำให้พอที่จะประมวลหลักเกณฑ์การประเมินเหตุยุบพรรคได้ดังนี้
3.3.1 อุดมการณ์ของพรรคการเมืองขัดต่อหลักการพื้นฐาน
แม้ศาลรัฐธรรมนูญแห่งสหพันธ์เคยวินิจฉัยในคดียุบพรรค SRP ว่า
หลักเสรีประชาธิปไตยและหลักสหพันธ์สาธารณรัฐตามข้อ 3.1 และ 3.2 คือ “เงื่อนไข
เบื้องต้น (Prerequisite) ในการที่พรรคการเมืองหนึ่งๆ จะเข้าร่วมในกระบวนการ
สร้างเจตจำนงร่วมกันของปวงชน” แต่ลำพังเพียงแค่พรรคการเมืองใดยึดถือ
81
อุดมการณ์ที่แตกต่างจากหลักการพื้นฐานดังกล่าวก็หาเพียงพอให้ถือเป็นเหตุยุบ
82
พรรคการเมืองนั้นไม่ ดังเช่นที่ศาลรัฐธรรมนูญอธิบายไว้ในคดียุบพรรคคอมมิวนิสต์
78 Carl J. Schneider, เรื่องเดิม, น. 537: เน้นที่บูรณภาพแห่งดินแดน (Territorial Integrity) และความ
เป็นเอกราชของรัฐเยอรมัน (Independence of the present German state).
79 Jörn Ipsen, เรื่องเดิม, น. 234.
80 BVerfGE 2, 1[SRP – Decision of Oct. 23, 1952] และ BVerfGE5, 85 [KPD – Decision onAug.
17, 1956]
81 BVerfGE 2, 1 (73) อ้างถึงใน Paul Franz, เรื่องเดิม, น. 57.
82 BVerfGE 5, 85 (105, 134) อ้างถึงใน Paul Franz, เรื่องเดิม, น. 59 และ 62.
