Page 15 - kpiebook67035

สถาบันพระปกเกล้า
King Prajadhipok’s Institute

บทที่ 1 บทนำา

1.1 หลักการและเหตุผล
นับตั้งแต่ยุคหลังสิ้นสุดสงครามเย็นเป็นต้นมา นัยยะของความมั่นคงของชาติได้มีการ
เปลี่ยนแปลงไปและมิได้มีความหมายจำากัดเพียงความมั่นคงของรัฐเท่านั้น แต่ภัยคุกคามต่อ
ความมั่นคงของชาติกลายเป็นเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับการทหารและการใช้กองกำาลังอีกต่อไป เช่น
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก การตกอยู่ในสภาวะขาดแคลนทรัพยากรที่จำาเป็น
การแพร่ระบาดของโรคอุบัติใหม่ การย้ายถิ่นฐานข้ามแดนผิดกฎหมาย ขบวนการอาชญากรรม
ข้ามชาติ การถูกโจรกรรมข้อมูลทางไซเบอร เป็นต้น (Mely Caballero-Anthony, 2016)
ความมั่นคงในมุมมองใหม่นี้จึงเป็นความมั่นคงใหม่ (new security) มีความเกี่ยวข้องและ
ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของมนุษย (human security) และความมั่นคงทางสังคม (societal
security) โดยตรง
ความมั่นคงทางสังคมนั้น ในแง่มุมของหลักสิทธิมนุษยชน ความมั่นคงทางสังคมเป็นสิ่งที่
ทุกคนพึงมีเพื่อให้มีหลักประกันต่อสิทธิและเสรีภาพ รวมทั้งการรับรองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย
้
ความมั่นคงทางสังคมจึงมีความสำาคัญต่อการลดความเหลื่อมลำา ป้องกันการกีดกันทางสังคม
(social exclusion) และส่งเสริมให้เกิดการยอมรับกันอย่างเท่าเทียม (social inclusion)
(UN Human Rights, 2022) ขณะเดียวกันในแง่มุมทางเศรษฐกิจ ความมั่นคงทางสังคมเป็นการ
ปกป้องคุ้มครองทางสังคมเพื่อให้มั่นใจได้ว่าจะสามารถเข้าถึงระบบบริการสุขภาพและมีการ
รับรองความมั่นคงทางรายได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำาหรับกลุ่มเปราะบางทางสังคม (International
Labour Organization, 2022) ความมั่นคงทางสังคมจึงมีความเกี่ยวพันเชื่อมโยงกับชีวิต
ความเป็นอยู่ของผู้คน ทั้งในระดับปัจเจก ครัวเรือน และสังคม
การเสริมสร้างความมั่นคงทางสังคมเป็นการปกป้องคุ้มครองและลดความเสี่ยงที่อาจจะ
้
เกิดขึ้นในการดำาเนินชีวิตของประชาชน ซึ่งมีส่วนสำาคัญในการลดความเหลื่อมลำาและส่งเสริม
ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษยด้วยการสร้างหลักประกันต่อสิทธิและเสรีภาพ สร้างกลไกเพื่อขจัด
เงื่อนไขที่เป็นภัยคุกคามต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย ตลอดจนสนับสนุนความต้องการพื้นฐานที่พึง
ได้รับและความจำาเป็นในการดำารงชีวิต การเสริมสร้างความมั่นคงทางสังคมจึงมีความสอดคล้อง
ตามวิถีทางของการปกครองแบบประชาธิปไตย ซึ่งตั้งอยู่บนหลักการพื้นฐานการคำานึงถึงศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย ส่งเสริมการมีสิทธิและเสรีภาพ และรับรองความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน
(people well-being)

13