Page 431 - kpiebook67020
P. 431
430 การศึกษาการป้องกันวิกฤตสังคมในอนาคต
การปฏิบัติกับกลุ่มคนในสังคมอย่างไม่เท่าเทียมกัน
สาเหตุของความอยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากการเลือกปฏิบัติกับ
คนบางกลุ่ม ปรากฏชัดเจนจากกรณีชาวบ้านกะเหรี่ยงบางกลอย ผู้ให้ข้อมูลระบุว่า
สังคมในวงกว้างอาจรู้สึกถึงความไม่เป็นธรรมอาจแบ่งแยกออกเป็นสองส่วน ส่วนหนึ่ง
มองว่าชาวบ้านบางกลอยมีสิทธิ์สมบูรณ์ที่จะอยู่ในพื้นที่นั้น แต่อีกกลุ่มหนึ่งไม่เห็นด้วย
เพราะทรัพยากรธรรมชาติเป็นของส่วนรวมไม่สามารถให้เป็นสิทธิ์ของชาวบ้านบางกลอย
เท่านั้น ภาครัฐจึงออกแบบให้หน่วยงานอุทยานเป็นผู้ดูแลและมีกฎหมายว่าด้วยอุทยาน
ตามมา อย่างไรก็ดี ในบรรดาคนที่อยู่ในป่าจ�านวนมากเป็น 10 ล้านคน ทุกคนได้รับ
การปฏิบัติที่ไม่เหมือนกันอย่างเช่นกรณีบางกลอย เพราะการไม่ยอมรับตัวตนของเขา
ถือเป็นความยุติธรรมที่เพิ่มความเหลื่อมล�้า เพราะชาวบางกลอยมีความทับซ้อนของ
ปัญหาอื่นด้วย เช่น ความเป็นตัวตนของชาวบางกลอยที่อยู่ติดกับแผ่นดิน ขณะที่
หลักคิดเรื่องที่ดินของรัฐไทยมองว่ารัฐเป็นเจ้าของที่ดินทั้งหมดยกเว้นแต่บุคคลนั้น
มีเอกสารสิทธิ์ แต่ไม่เคยรับรองการเป็นเจ้าของที่ดินโดยชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
ชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิมที่อยู่มาก่อนรัฐไทย กรณีบางกลอยยังทับซ้อนด้วยเรื่องการเป็น
พื้นที่ชายแดนที่อาจเป็นช่องทางการกระท�าการผิดกฎหมายหลายรูปแบบซึ่งยังไม่มี
หลักฐานชัดเจน (ผู้ให้ข้อมูล 2 [สัมภาษณ์], 5 มกราคม 2565) ลักษณะเช่นนี้ของ
กรณีชาวบ้านบางกลอยจึงเป็นภาพสะท้อนที่ชัดเจนของการเลือกปฏิบัติในการเข้าถึง
สิ่งแวดล้อมในเรื่องของที่ดินท�ากิน
ผู้ให้ข้อมูลยังให้มุมมองเพิ่มเติมว่ากระบวนการยุติธรรมที่ใช้อยู่กับชาวบ้าน
บางกลอยเหมือนการออกแบบเสื้อตัวเดียวแล้วให้ทุกคนใส่เหมือนกันหมด ได้แก่
กฎหมายที่ดินและการด�าเนินคดีการบุกรุกป่าอุทยานแห่งชาติ หรือการด�าเนินคดี
กับชาวบ้านโดยอ้างกฎหมายของรัฐ ซึ่งชาวบ้านไม่เข้าใจว่าการเกิดและเติบโตที่นั่น